به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری موج، صنعت حمل و نقل ریلی در ایران کماکان مغفول مانده است؛ این در حالی است که دنیا برای صرفه جویی در مصرف سوخت و بخاطر کاهش هزینه ها و نیز سهم موثر در کاهش آلایندگی هوا، شتابان در این صنعت حرکت می‌کند. حال در ایران مسئولان این امر هنوز صنعت حمل و نقل ریلی را جدی نگرفته‌اند و وزارت راه و شهرسازی در دولت جدید حتی نتوانسته به اندازه برنامه های مشابه دولت قبل قدم بردارد.

نماینده کمیسیون عمران در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری موج با اشاره به اهمیت استفاده از حمل و نقل ریلی، گفت: در کشور ما حدود ۹۵ درصد منابع انسانی و سرمایه ای حمل و نقل در بخش جاده ای بکار گرفته شده و بین ۵ تا ۷ درصد از ظرفیت ریل بهر مند هستیم در حالی که باید طبق برنامه ششم توسعه حدود ۲۰ درصد از ظرفیت جابه جایی مسافر در کشور به حمل و نقل ریلی و ۳۵ درصد از ظرفیت جابه جایی بار به این گونه از حمل و نقل اختصاص می یافت.

البرز حسینی با بیان اینکه در دهه های گذشته ۱۰ تا ۱۵ درصد بستر حمل و نقل ریلی توسعه یافته است، افزود: نسبت به بقیه دیگر روش های حمل و نقلی بخش ریلی ارزانتر و ایمن تر است و اگر به درستی اجرا شود ضمن اینکه  می تواند در بخش کمتر نمودن حوادث موثر باشد می‌تواند در بخش جابه‌جایی کالا هم نقش ویژه ای ایفا نماید.

او افزود: با توجه به اینکه هزینه سوخت در حمل و نقل ریلی یک هفتم حمل و نقل جاده‌ای است و در شرایطی که کشور در تنگنای مالی قرار دارد، وزارت راه و شهرسازی نتوانسته در این بخش سرمایه گذاری مناسبی جذب کند. از طرف دیگر ۵ درصد از تکالیف برنامه ششم اجرا شده و در جذب سرمایه گذاری خارجی به دلیل تحریم ها موفق عمل نکرده ایم.

حمل و نقل ریلی نیازمند توسعه همگون است

یک کارشناس حمل و نقل در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری موج با اشاره به اینکه در حال حاضر صنعت حمل و نقل ریلی نیازمند نقدینگی است، گفت: در صورتی که خط ریلی، ناوگان و... به روز باشند، حمل و نقل ریلی می تواند توسعه پیدا کند و از آنجایی که سال های گذشته در این بخش ها سرمایه گذاری نشده بنابراین به روز نیستند و نمی توان از تمام ظرفیت ها استفاده کرد.

غفاری با بیان اینکه در حال حاضر با کمبود لوکوموتیو مواجه هستیم، افزود: در این بخش منتظر هستیم که لوکوموتیو اضافه شود تا سرعت جابه جایی کالا و مسافر هم افزایش یابد. زیرا در حوزه ناوگان هم به دلیل اینکه تعرفه حمل کالا و جابه جایی مسافر پایین است به همین دلیل مشارکت نیز پایین است این در حالی است که هزینه سرمایه گذاری در این بخش بالا است.

او با تاکید بر اینکه بازدهی مطلوبی در بخش حمل و نقل ریلی وجود ندارد، گفت: در موضوع تامین واگن با محدودیت تولید مواجه هستیم و متناسب با ظرفیت حمل و نقل کشور نیست، در واقع با توجه به اینکه بومی سازی کامل انجام نشده، قیمت ناوگان به دلیل تحریم ها بالا رفته و هزینه مشارکت بخش خصوصی در این بخش هم بسیار پایین است زیرا هزینه حمل بار و جایی مسافر صرفه اقتصادی ندارد.

کارشناس حمل و نقل افزود: در شرایط کنونی وزارت راه و شهرسازی در حال واکاوی خودش است، به همین دلیل باید با تدبیری مشکلات حل شود  و نباید با کلنگ زنی ها فقط هزینه های الکی برای دولت ایجاد کنند، زیرا دولت منابع محدودی دارد و وزارت راه و شهرسازی باید پایش های لازم را انجام دهد تا متناسب با سرمایه ای که در کشور وجود دارد هزینه ها برای پروژه ها بکار گرفته شود.

او افزود:  وقتی یک خط ریلی ایجاد شود و واگن وجود نداشته باشد بلااستفاده می ماند و در مقابل وقتی در بخش ناوگان یا واگن سرمایه گذاری شود خط ریلی وجود نداشته باشد بلااستفاده می ماند، به همین دلیل باید سرمایه گذاری به درستی انجام شود. از این رو دولت هم مشوق لازم را باید برای ورود سرمایه های بخش خصوصی در نظر بگیرد.

غفاری با اشاره به اینکه ۱۰ درصد حمل و نقل مسافر و بار توسط ریل انجام می شود، گفت: این مساله نشان دهنده این است که توسعه این صنعت باید به صورت همزمان انجام شود که تاکنون روی این بخش تاکید چندانی نشده است.

کارشناس حمل و نقل افزود: به تازگی وزارت راه و شهرسازی بحث ساخت خط ریلی هم از طریق شرکت راه آهن دنبال کرده تا سیاست ها در این بخش به صورت واحد اجرا شود که باید منتظر نتیجه آن باشیم.

او همچنین تاکید کرد هرچقدر ایران بتواند ترانزیت شمال و جنوب را توسعه دهد علاوه بر صرفه جویی و کاهش هزینه های سوخت، حتی می تواند در کاهش آلودگی های زیست محیطی هم موثر باشد.

غفاری با اشاره به اینکه دولت امارات هم علاقمند هستند که حمل ریلی کالا از جنوب ایران به سمت شمال را انجام دهند، اظهار کرد: به همین دلیل ورود شرکت های اماراتی به ایجاد زیرساخت های ریلی کشور می تواند در تسهیل پروژه های این بخش موثر واقع شود.

او افزود: هم اکنون در بخش ریلی همکاری های خوبی با قزاقستان و ترکمنستان انجام می شود که ایران می تواند از طریق توسعه حمل و نقل ریلی درآمد خوبی داشته باشد.