به گزارش خبرگزاری موج، مدتی است که خبر ممنوعیت صید ماهیان خاویاری در خزر به گوش می رسد و همچنان این ممنوعیت ادامه دارد. اما دلیل تصمیم ششمین اجلاس کمیسیون حفاظت و بهره برداری از منابع دریای خزر و تداوم ممنوعیت صید ماهیان خاویاری دریای خزر چیست ؟

ممنوع شدن صید ماهیان خاویاری در خزر در سال ۱۳۹۸

سال ۱۳۹۸ بود که نبی‌الله خون میرزایی، رئیس سازمان شیلات در اظهاراتی درباره ممنوعیت برداشت ماهیان خاویاری از دریای خزر اظهار کرده بود: ممنوعیت صید و برداشت ماهیان خاویاری تا پایان سال ۲۰۲۰ ادامه خواهد داشت.

وی با بیان اینکه ؛ اکوسیستم دریای خزر به عنوان دریای بسته، در محدوده سرزمینی ۵ کشور قرار دارد و باید بهره‌برداری از آن مدیریت شود، در رابطه با صید بی‌رویه ماهیان خاویاری پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی سابق تصریح کرد: افزایش صید، وضعیت ذخایر ماهی خاویاری را بحرانی کرد و با توافق پنج کشور در یک کمیسیون مشترک برداشت از این ذخایر ممنوع شد.

رئیس سازمان شیلات در سال ۱۳۹۸، تاکید کرده بود که؛ پنج کشور حاشیه دریای خزر شامل ایران، جمهوری آذربایجان، فدراسیون روسیه، قزاقستان و ترکمنستان است که کمیسیون مشترکی را تشکیل دادند، امسال سومین اجلاس دوره‌ای آن با میزبانی ایران برگزار شد و پروتکل مشترک آن به امضا رسید و نظر جمهوری اسلامی ایران این است که ممنوعیت بیشتر از یک سال امتداد پیدا کند اما از آن جایی که برخی از کشورها با ممنوعیت چند ساله موافقت نکردند توافق یک ساله تعیین شد و سال آینده هم ایران میزبان اجلاس خواهد بود.

وی دراظهارات خود با اشاره به این که از سال ۹۳ این ممنوعیت امضا شده و صید تجاری عملاً ممنوع است، گفته بود که، با توجه به بررسی‌های انجام شده و با وجود در خطر بودن ذخایر ماهیان خاویاری، برنامه میان مدت برای صید تجاری نخواهیم داشت و امیدواریم وضعیت ماهیان خاویاری از خط قرمز خارج شود و با ذکر موارد استثنا برای بهره‌برداری از ماهیان خاویاری تاکید کرد: استفاده از آنها برای کارهای تحقیقاتی و بازسازی ذخایر تنها موارد استثنای در نظر گرفته شده است و سایر بخش‌های فعال صید و صیادی اگر ماهی خاویاری را به صورت اتفاقی صید کنند، آن را در اختیار مؤسسات تحقیقاتی برای بازسازی ذخایر وحشی خاویاری دریای خزر قرار می‌دهند.

رئیس سازمان شیلات ایران با بیان اینکه در سال ۹۷، شش تن خاویار پرورشی و ۲ هزار و ۸۰۰ تن گوشت خاویار پرورشی تولید شد، گفت: پرورش ماهی خاویاری در بیش از ۲۰ استان کشور انجام می‌شود؛ ما برنامه جدی در سازمان شیلات برای پرورش ماهیان خاویاری داریم تا این فعالیت را در کل استان ها انجام دهیم و مطالعات سراسری آن انجام شده است و ۱۲۸ مزرعه فعال ماهی خاویاری داریم که این مزارع رو به افزایش است و طبق برنامه در سال ۱۴۰۴ باید به ۱۰ هزار تن گوشت ماهی خاویاری و ۱۰۰ تن خاویار برسیم و تاکنون بیش از ۲۳۰ هزار نفر در بخش شیلات اشتغالزایی شده است.

خون میرزایی با بیان اینکه تا پایان برنامه ششم توسعه  باید به یک میلیون و ۵۱۰ هزار تن تولید آبزی‌پروری برسیم که در سال گذشته از تکلیف برنامه جلو افتادیم و به یک میلیون و ۲۶۲ هزار تن تولید محصولات شیلاتی رسیدیم، همچنین در زمینه مصرف سرانه نیز که باید ۱۲ کیلوگرم تا پایان این برنامه باشد که میزان مصرف در سال ۹۷، به ۱. ۱۲ کیلوگرم رسیده است، در رابطه با سهم دریای خزر از صید و صیادی در سال ۹۷، خاطرنشان کرد: سهم دریای خزر از ۷۷۳ هزار تن صید و صیادی در سال ۹۷، ۴۲ هزار تن معادل ۵.۶ درصد بوده و بیش از ۹۴ درصد صید مربوط به دریای عمان و خلیج فارس است و وضعیت دریای خزر برای آبزیان مخاطره‌آمیز بوده و نیازمند تقویت و مراقبت است.

وی همچنین تاکید کرده بود که؛ صنعت شیلات ایران رو به توسعه است و از اوایل انقلاب تاکنون میزان تولید آبزیان و صیادی ۴۰ برابر شده و چشم‌انداز روشنی برای شیلات ایران می‌بینیم که امیدواریم به آن دست پیدا کنیم.

تمدید ممنوعیت صید تجاری ماهیان خاویاری خزر در مهرماه ۱۴۰۱

ناصر کرمی راد، مدیرکل دفتر بازسازی و حفاظت از ذخایر ژنتیکی آبزیان ایران نیز در مهرمان ۱۴۰۱ در اظهاراتی با بیان اینکه طبق توافق ۵ کشور حاشیه دریای خزر در کنوانسیون منابع آبزی دریای خزر، ممنوعیت صید تجاری ماهیان خاویاری به تصویب رسیده که امسال یازدهمین سال آن است و طبق توافق صورت گرفته یک سال دیگر این ممنوعیت ادامه پیدا کند و این موضوع که کشور ایران در بازسازی ذخایر خاویاری سابقه طولانی دارد که حتی تا صد سال نیز می‌رسد، گفت: ایران یکی از کشورهای پیشتاز در زمینه بازسازی ذخایر ماهیان خاویاری است که می‌خواهیم آن را توسعه داده و در کنار ممنوعیت صید تجاری، بازسازی ذخایر انجام می‌شود.

مدیرکل دفتر بازسازی و حفاظت از ذخایر ژنتیکی آبزیان ایران با بیان این که صید در دریای خزر صورت می‌گیرد؛ ولی هرچه که صید می‌شود، با هدف تولید و تکثیر به مراکز بازسازی ذخایر تحویل داده می‌شود، تصریح کرد: چهار مرکز بازسازی ذخایر ماهیان خاویاری در سه استان شمالی کشور داریم که دو مرکز استراتژیک بازسازی ذخایر ماهیان در استان گیلان، یک مرکز در مازندران و یک مرکز نیز در گلستان فعالیت دارند که ماهیان خاویاری مولدی که از دریا صید می‌شود را تکثیر و رهاسازی می‌کنند.

کرمی راد با اشاره به اینکه برند خاویار ایران یکی از بهترین برندهاست، تاکید کرد: با توجه به کاهش شدید گونه‌های ماهیان خاویاری که در حال انقراض هستند حدود ۲ تا ۳ میلیون قطعه در وزن‌های بالا تکثیر و در دریا رهاسازی می‌کنیم.

مدیرکل دفتر بازسازی و حفاظت از ذخایر ژنتیکی آبزیان ایران با بیان این که در تجارت خاویاری گونه فیل ماهی، رتبه یک را داریم و چین بعد از ما قرار دارد، گفت: در کل تجارت ماهیان خاویاری رتبه چهاردهم را داریم و سال گذشته ۱۶ تن خاویار پرورشی در کشور تولید شده که حدود ۵.۵ تن آن صادر و در حدود ۱۱ تن در بازار داخلی مصرف شده است.

ادامه ممنوع شدن صید ماهیان خاویاری در خزر در سال ۱۴۰۱

اما حال در نخستین روزهای دی ماه ۱۴۰۱ و با گذشت سه سال از این خبر و اظهارات بازهم رئیس سازمان شیلات در سال ۱۴۰۱ خبر از تداوم ممنوعیت صید ماهیان خاویاری در خزر خبرداده است و اینچنین اعلام کرده است که؛ بر اساس تصمیم ششمین اجلاس کمیسیون حفاظت و بهره برداری از منابع دریای خزر، صید ماهیان خاویاری دریای خزر همچنان ممنوع ماند.

رئیس سازمان شیلات گفت: ایران، روسیه، قزاقستان، ترکمنستان و آذربایجان به عنوان اعضای کمیسیون با این ممنوع شدن موافقت کردند.

حسینی، رئیس سازمان شیلات افزود: سال ۲۰۱۰ ممنوع شدن صید تجاری ماهیان خاویاری به علت برداشت و صید بی رویه در دستور کار قرار گرفت. امسال نیز تمدید یک ساله ممنوعیت صید ماهی خاویاری اعلام شد.

بیشتر بخوانید:

صید فیل ماهی ۲۱۰ کیلویی توسط صیادان مازندرانی

افزایش ۱۶ درصدی محصولات شیلاتی از مازندران

دستگیری ۸۷ صیاد غیرمجاز در دریای مازندران

ماهیان خاویاری یک ذخیره مشترک بین پنج کشور حاشیه دریای خزر است