به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج، تعریف بندر خشک را نخستین بار متنی در ایالات متحده آمریکا در سال ۱۹۸۲ ارائه داد. بهبود کارایی ترمینال‌ها، درواقع، به ورود و خروج کانتینرها با سرعت مناسب و به‌کارگیری بهینه از فضاهای موجود منوط است. امروزه، بنادر خشک ایران دیگر نقش انبار را برعهده ندارند.

از مزایای بندر خشک آن است که پشتیبانی برای بنادر ساحلی به شمار می‌رون. بنابراین، از نظر سنتی، تعریف بندر خشک به این شرح است که بندر خشک فضایی همراه با تجهیزات ثابت و متحرک در راستای ارائه خدمات به تمامی متقاضیان برای انبار و جا به جایی محصولاتشان است.

همچنین در تعریف بندر خشک آمده است: یک بندر درون سرزمینی چند منظوره است که به طور مستقیم توسط جاده یا راه آهن به بندردریایی وصل می شود و مرکزی برای انتقال کالاها به مقصد های داخلی می باشد.

اما این تعریف تمامی آنچه را که فلسفه ایجاد بندر خشک محسوب می‌شود را در بر نمی گیرد. اگرچه بندر خشک داخلی می تواند حمل و نقل کالا بین کشتی ها و شبکه های بزرگ حمل و نقل داخلی را تسهیل کند و یک مرکز توزیع کالا در درون سرزمین ایجاد نماید و از طرفی نیز  صادرات کالا در این بنادر تسهیل و تسریع می شود، همچنین بندر خشک می تواند تنها به منظور حل مشکلات حمل و نقل داخلی شکل گرفته و باری از دوش صنایع بزرگ تولیدی بردارد.

تعریف بندر خشک به چند دسته تقسیم می شود؟

می‌توان بنادر خشک را به سه گروه که عبارتند از دور از ساحل، میانی (با فاصله‌ای متوسط از ساحل) و نزدیک به ساحل، تقسیم کرد:

_ بندر خشک دور از ساحل: این نوع از بنادر خشک رایج‌ترین نوع هستند که طولانی‌ترین سابقه را دارند. یکی از مهمترین مزایای بندر خشک دور از ساحل ، درحقیقت، امکان بهره‌مندی از حمل و نقل ریلی و رودخانه‌ای است. یکی از تفاوت‌های مهم در بنادر خشک ایران با روش‌های سنتی برای انتقالِ محصولات به بنادر، در واقع، کاهش ارتباطات جاده‌ای مستقیم به ساحل و بنابراین، کاهش راه‌بندان است.

_تعریف بندر خشک میانی (با فاصله‌ای متوسط از ساحل): این نوع از بنادر خشک با بنادر ساحلی فاصله‌ای مشخص دارند، درنتیجه، با دسترسی جاده‌ای، می‌توان به مراکز تولیدی و خدماتی متصل شود. از مزایای بندر خشک میانی، درحقیقت، می‌توان به این امر اشاره کرد که آنها محل تلاقی خدمات متعدد ریلی و بخشی از کارهای اداری و فنی بنادر ساحلی هستند.

_تعریف بندر خشک نزدیک به ساحل: به علت رشد کاربردِ کانتینرها در حمل و نقل دریایی، یکی از مهم‌ترین مشکل در این بنادر نبود فضای کافی و دسترسی به مرکزهای تولید و جذب محصولات است.

مزایای استفاده از بندر خشک

_امکان افزایش خدمات بندر در منطقه ای داخلی

_کاهش استفاده از اراضی ساحلی

_افزایش کارایی حمل و نقل داخلی، حمل و نقل ریلی ، حمل و نقل جاده ای و باربری بین شهری

_افزایش سرمایه گذاری داخلی در صنعت حمل و نقل و باربری کالا

_سرعت بخشیدن به توسعه اقتصاد، صنعت و تجارت و تاثیر مستقیم در توسعه ملی

_ کاهش آثار زیست محیطی

معایب بنادر خشک

با توجه به مزایای بندر خشک، می‌توان گفت که بنادر خشک معایب مهمی ندارند که بتوان آنها را مهم تلقی کرد. لذا، بنادر خشک ایران سبب بهره مندی از سامانه های حمل و نقل ترکیبی و برنامه‌ای می گردند.

کارکردها و محورهای کلیدی بندر خشک

_انتقال کانتینرها بین انواع مختلفی از حالات مربوط به حمل و نقل که عبارتند از: حمل و نقل ریلی، جاده‌ای و آبراه های داخلی که به ‌منزلۀ پایانه‌ های کانتینری و چند منظوره عمل می‌کنند

_اجرای عملیات‌های رایح در پایانه‌های کانتینری مربوط به بنادر

_اجرای عملیات های گمرکی

_ارائۀ هرگونه خدمات لجستیکی

بنادر خشک در ایران

همان طور که گفته شد این بنادر درون سرزمینی و چند منظوره هستند که به طور مستقیم از طریق جاده و یا راه‌آهن به بندر دریایی وصل می شوند که مراکزی را برای حمل و نقل محصولات به مقاصد نهایی ایجاد می کنند. بنابراین، بنادر خشک ایران برای انتقال درون سرزمینی محصولات و ذخیره‌سازی محصولات به کار می روند.

در همین راستا به تازگی اعلام شد که مجوز ایجاد بندر خشک در اصفهان پس از ۱۰ سال صادر شده است.

امیررضا نقش، معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری اصفهان اظهار داشته است: بر اساس بند ۱۳ مصوبه هیئت وزیران در سال ۱۳۹۲ احداث و بهره برداری از دهکده لجستیک (بندر خشک) به استان اصفهان واگذار ولی از آن زمان باوجود پیگیری‌های مختلف نتیجه‌ای عملیاتی حاصل نشده بود.

وی ادامه داد: نظر به موقعیت خاص استان اصفهان در حوزه حمل و نقل و لجستیک کشور به ویژه قرار گرفتن در کریدور شمال - جنوب و ترانزیت بین المللی اعم از زمینی، ریلی و هوایی، در دوره مدیریتی جدید استان ایجاد دهکده لجستیک (بندر خشک) به عنوان یکی از پیشران‌های مهم توسعه اقتصادی استان، در دستور کار قرار گرفت و با پیگیری‌های متعدد و فشرده در یکسال گذشته، نهایتاً در ششمین نشست ستاد مراکز لجستیک کشور با تدبیر و همراهی وزیر راه و شهرسازی با احداث و بهره‌برداری دهکده لجستیک (بندر خشک) اصفهان موافقت شد.

بیشتر بخوانید:

کرمانشاه دارای تنها بندر خشک در غرب کشور خواهد بود

تکمیل بندر خشک اینچه‎برون به ۵۰۰ میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد

احداث بندرخشک، ضرورت توسعه در شمال هرمزگان