به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری موج، فرش دستباف ایران به عنوان مهم‌ترین کالای صادراتی غیرنفتی در بازار جهانی و پیشی گرفتن کشورهایی همچون چین و هند از ایران در سال‌های اخیر و به خطر افتادن اشتغال صدها هزار بافنده و سایر عوامل فعال در این صنعت، همواره مورد توجه قرار دارد. فرش دستباف یکی از مزیت‌های ملی ایران بوده و با توجه به اینکه در سال‌های اخیر دچار رکود شده است، باید تلاش کرد تا پیشرفتی در فروش و شناساندن آن به بازارهای جهانی انجام شود.

امروزه گسترش روزافزون رقابت در صنایع و خدمات باعث شناخته شدن رقابت‌پذیری به‌عنوان یک موضوع مهم میان سیاست‌گذران سطوح مختلف شده است. فرش ایرانی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار در ارزش افزوده فرش دستباف کشور است که توان رقابت‌پذیری مناسبی به آن داده است. با این وجود برند فرش ایران در بازارهای بین‌المللی به دلیل تبلیغات ناکافی، عدم حمایت‌های لازم از صادرکنندگان، برند نشدن طرح و نقشه فرش هر منطقه جغرافیایی، رکود حاکم بر اقتصاد جهانی و نیز فشارهای سیاسی سال‌های اخیر، از جایگاه مطلوبی برخوردار نیست.

فرش ایرانی در بازار جهانی بی‌رقیب است

«احمد کریمی اصفهانی» در گفت وگو با خبرنگار اقتصادی موج، با اشاره به اینکه در چند سال اخیر کشور هند به لحاظ داشتن سهم تجارت جهانی فرش از ایران پیشی گرفته و در جایگاه نخست قرار دارد، گفت: با این‌حال فرش ایران به لحاظ کیفیت در بازار جهانی بی‌رقیب است.

وی، کشورهای هند ، پاکستان ، چین ، نپال ، ترکیه را از جمله رقبای ایران در زمینه تولید و صادرات فرش دستباف عنوان و تصریح کرد: در شرایطی که ما نتوانسته‌ایم طرح‌ها و نقشه‌های زیبای فرش دستباف ایران را به ثبت جهانی برسانیم، رقبای ما در بازار جهانی تولیدات خود را با نام طرح‌های ایرانی عرضه می‌کنند، به‌عنوان مثال کشور هند  تولیدات خود را با نام کاشان ایندین یا اصفهان ایندین و غیره به فروش می‌رساند در حالیکه فردی نیست بپرسد آیا در هند منطقه‌ای بنام اصفهان، کاشان وغیره وجود دارد یا خیر؟

نقش فرش دستباف ایران در ایجاد اشتغال پایدار روستاها

رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرش دستباف ایران گفت: برند فرش دستباف در تمام دنیا با نام ایران شناخته می‌شود؛ این را همه می‌دانند و هیچ کشور یا دولتی در این زمینه ادعایی ندارد. اصلا فرش با نام ایران عجین شده به شکلی که وقتی نام ایران در برخی کشورها به میان می‌آید، مردم آنجا فورا نام محصول فرش دستباف ایران به ذهنشان می‌آید.

کریمی با اشاره به قدمت طولانی فرش دستباف در ایران، تصریح کرد: بررسی‌هایی که بر روی قدیمی‌ترین فرش دستباف یافته شده در جهان که در محلی بنام پازیریک کشف شده نشان می‌دهد که قدمت آن به سه هزار سال قبل باز می‌گردد و جز دست بافته‌ای ایرانی بوده است.

وی با اشاره به انکه صنعت فرش دستباف ایران به لحاظ ایجاد اشتغال پایدار در روستاها و مناطق مختلف ایران نقش ارزنده‌ای داشته است، گفت: برآوردها نشان می‌دهد 2 میلیون خانوار در ایران از طریق فرش دستباف ارتزاق می‌کنند. چنانچه میانگین تعداد هر یک از این خانوارها را چهار نفر در نظر بگیریم تقریبا معیشت ده درصد جمعیت ایران به شکل مسقیم یا غیرمستفیم با فرش دستباف گره خورده است.

بیشتر بخوانید: 

مقاوم ترین فرش جهانی ایران ثبت جهانی می‌شود

قوانین محدودکننده موجب کاهش میزان صادرات فرش دستباف  

رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرش دستباف ایران در مورد وضعیت صادرات فرش دستباف هم توضیح داد: فرش دستباف بعد از انقلاب اسلامی تا سال 74 ، تقریبا 40 تا 45 درصد صادرات غیر نفتی ما را تشکیل می‌داد؛ در حقیقت میزان صادرات فرش دستباف ما تا سال 74 حدود یک میلیارد و 750  میلیون دلار بود در حالیکه کل صادرات غیر نفتی ما در آن زمان چهار میلیارد خورده‌ای بود.

کریمی ادامه داد: بعد از سال 74 برخی اتفافات و موانع از جمله اعمال برخی قوانین محدود کننده در زمینه تجارت فرش موجب کاهش میزان صادرات فرش دستباف ایران شد. از طرفی ایجاد تنوع و افزایش انواع زیراندازها در دنیا موجب تغییر سلایق مشتریان شد و این دیدگاه که زیرانداز می‌بایست انحصارا فرش باشد، عوض شد.

وی اظهار داشت: به این ترتیب به تدریج میزان صادرات فرش دستباف در ایران کاهش یافت به طوریکه در حال حاضر میزان صادرات فرش دستباف به رقم 50 تا 55 میلیون دلار در سال رسیده است.

به گفته وی، تا زمانی که موانع پیش روی صادرات و مشکلاتی که در زمینه تحریم‌ها و نقل و انتقالات پولی و بانکی برطرف نشود نمی‌توان به افزایش چشمگیر صادرات نظر داشت اما اگر موانع و مشکلات موجود رفع شود رقم فعلی صادرات فرش دستباف تا چند برابر فعلی قابل افزایش است.

کشورهای اروپایی مشتریان فرش ایرانی

کریمی گفت: یکی دیگر از مواردی که برای افزایش صادرات باید مد نظر مسئولان قرار گیرد این است که در زمینه تنظیم بازار به نحوی عمل شود که فرشبافان ما با کمبود مواد اولیه مواجه نشوند تا مجبور نباشیم از رنگ مواد اولیه شیمیایی در تولیدات خود استفاده کنیم چراکه فرش ایرانی با رنگ و مواد طبیعی و گیاهی تهیه می‌شود.

 رئیس اتحادیه صادرکنندگان فرش دستباف ایران، کشورهای غربی و اروپایی، کشورهای آسیای میانه و شرق آسیا از جمله ژاپن و حتی آفریقایی مشتریان سنتی فرش دستباف ایران هستند.

کریمی با اشاره به ضرورت دستیابی به بازارهای جدید برای فرش دستباف، گفت: در این زمینه وابسته‌های اقتصادی ما در سفارتخانه‌های ایران در سراسر دنیا باید فعال‌تر عمل کنند زیرا ما برخی مقاصد صادراتی خود را به دلایل مختلف از جمله تحریم‌ها از دست می‌دهیم و باید برای جبران آن به بازارهای جدید دسترسی پیدا کنیم.