، آیین افتتاح معاملات شمش نقره در بازارهای مالی و مشتقه بورس کالای ایران دقایقی قبل با حضور وزیر امور اقتصادی و دارایی، رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار و جمعی از مدیران دولتی و بخش خصوصی کشور برگزار شد.

سید جواد جهرمی مدیرعامل بورس کالای ایران در ابتدای این مراسم با تشکر از حمایت های وزیر اقتصاد و رئیس سازمان بورس گفت: امروز نقطه آغازی بر فعالیت های جدید بورس کالا در حوزه توسعه ابزارهای مالی است و معاملات نقره در واقع شروع یک تحول بزرگ برای صنعت، تولید و اقتصاد کشور خواهد بود.

مدیرعامل بورس کالای ایران توضیح داد: پیش از این معاملات پیوسته‌ گواهی سپرده‌ی برخی محصولات کشاورزی و شمش طلا که طبق قانون، معاف از مالیات بر ارزش افزوده هستند، در بورس کالا انجام می‌شد و تا به امروز با استقبال خوبی هم همراه بود. اما کالاهای مشمول مالیات بر ارزش افزوده مانند نقره و انواع کالاهای صنعتی، برای ورود به بازار معاملات گواهی سپرده‌ بورس کالا با یک چالش حقوقی مهم مواجه بودند که عملا مانع از این می‌شد که در بازار ثانویه گواهی سپرده‌ این کالاها بین فعالان بازار سرمایه خرید و فروش شوند.

جهرمی ادامه داد: اما این چالش از طریق بند «ب» ماده ۲۱ قانون تأمین مالی تولید و زیرساخت‌ها، حل و فصل شد که از نمایندگان محترم مجلس، وزارت اقتصاد، سازمان امور مالیاتی، سازمان بورس و همکارانم در بورس کالا، تشکر می‌کنم که با تلاش و هم‌افزایی کمک کردند تا این فرصت ویژه، فراهم شود. با حل این چالش مالیاتی به مرور شاهد افزایش معاملات گواهی سپرده پیوسته بر کالاهای صنعتی مختلف خواهیم بود و نقره سرآغازی برای این مسیر است.

به گفته مدیرعامل بورس کالای ایران، با توجه به ظرفیت قانونی جدید، توسعه‌ای که در بازار طلای بورس کالا اتفاق افتاد اکنون برای بسیاری از کالاها می‌تواند تکرار شود. از این رو، آغاز معاملات گواهی شمش نقره در واقع مقدمه‌ای است برای راه‌اندازی گواهی سپرده‌ سایر کالاهای صنعتی مانند محصولات پتروشیمی، فرآورده‌های نفتی، محصولات صنایع بزرگ فولاد، مس، آلومینیم و سایر فلزات که بر پایه‌ی این دارایی‌های کالایی، می‌توان ابزارهای مشتقه‌ی آن مانند قرارداد آتی را نیز راه‌اندازی کرد و از این مسیر شاهد تحقق مشارکت مردم در تولید و رفع بخش مهمی از چالش‌ها و دغدغه‌های صنایع کوچک، متوسط و بزرگ خواهیم بود.

آینده بورس کالا را ابزارهای مالی می سازد

او آینده بورس کالا را در توسعه بازارهای مالی دانست و گفت: بررسی بورس های بزرگ دنیا و حجم معاملات مشتقه آنها نشان می دهد که بازارهای مالی چه تاثیری در بورس ها و اقتصاد دارند.

وی با بیان اینکه در سال ۱۴۰۰ سهم بازارمالی از کل معاملات بورس کالا ۵ درصد بوده و در سال ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ به ۹ درصد و در سال ۱۴۰۳ تا کنون به ۱۸ درصد معادل ۲۶۰ همت رسیده است افزود:برنامه این است روند توسعه بازار مالی را با توجه قانون تامین مالی تولید و زیرساخت آغاز کنیم و بتوانیم به شاخص هایی که برای بورس های کشورهای توسعه یافته تعریف می شود برسیم.

وی ادامه داد: پیش نیاز رسیدن به این امرابتدا موضوعات مرتبط با فن آوری اطلاعات و تسهیل فرآیندهاست زیرا در بسیاری از بازارهای غیر رسمی مردم به راحتی می توانند ورود پیدا کنند لذا نیاز داریم برخی فرآیندها را در بازار سرمایه تسهیل کنیم .

جهرمی ادامه داد:در این خصوص با توجه به اینکه همه سامانه ها بومی سازی شده است اقداماتی را شروع کردیم و تا آخر سال برخی تغییرات انجام می شود که به ورود و دسترسی آسان تر مشتریان به ابزارهای مالی بورس کالا کمک می کند.

وی ادامه داد: بحث بعدی در خصوص قوانین و مقررات است که قسمت اول آن مربوط به مالیات بر ارزش افزوده بود که برطرف شد و نیاز داریم همین مسیر ادامه یابد تا شاهد سرعت مطلوب توسعه بازارهای مالی باشیم.

مدیر عامل بورس کالای ایران عنوان کرد:نکته سوم بحث فرهنگ سازی است و ما به دلیل حمایت مردم و بخش خصوصی واقعی از بازار طلا، توانستیم این بازار را توسعه دهیم.به طوری که با ۲ عرضه کننده در بازار طلا شروع کردیم و امروز۲۰ عرضه کننده داریم که همگی فعال بخش خصوصی هستند. از سوی دیگر مردم نیز وارد این فرآیند شدند به طوری که امروز میزان طلایی که در خزانه های تحت نظارت بورس کالا از مجموع شمش و سکه طلا وجود دارد بالغ بر یک و نیم میلیارد دلار است.

به گفته وی، از ۱۲.۵ تن طلایی که در خزانه های بورس کالاست، مردم فقط ۱۵۴ کیلوطلا تحویل گرفتند و این اعتماد مردم به بازار را نشان می دهد که وارد بازار شمش طلا شدند و سرمایه گذاری کردند که این اعتماد بسیار ارزشمند است.

وی ادامه داد:در بازار سرمایه باید برای همه نیازهای فعالان بازار ابزار طراحی و عرضه کنیم بنابراین توسعه انواع ابزارهای مالی از جمله گواهی سپرده کالایی، صندوق های کالایی و بازارهای آتی و آپشن و سایر ابزارها برای پاسخ به سلایق مختلف در دستور کار است.

وی ادامه داد: در این میان همراهی حاکمیت و دولت با بازارهای مالی بسیار مهم است زیرا ما مسیر دشواری را طی کردیم که بازارهای مالی را معرفی کنیم و نقش آن را برای توسعه اقتصاد کشور تبیین کنیم؛ به طوری که اگر امروز می گوییم یک و نیم میلیارد دلار شمش و سکه در خزانه های بورس کالا وجود دارد و صندوق های طلا ۸۰ درصد برای مردم بازدهی داشته اند، توانستیم نیازها افراد در این بخش را برطرف کرده و اعتماد مردم را جلب کنیم.

مدیرعامل بورس کالای ایران گفت: حضور دکتر همتی در دولت کمک بزرگی برای بازار سرمایه و ادامه مسیر توسعه ابزارهای مالی است که در همین مدت کوتاه نیز اثرات مثبت حمایت های وزیر را در روند بازار سرمایه مشاهده می کنیم.

جهرمی گفت:ابزارهای مبتنی بر طلا در بورس کالا می‌توانند دارایی مالی مناسبی برای متنوع‌سازی پرتفوی صندوق‌های بازنشستگی و بیمه به ویژه بیمه عمر به شمار روند. به‌طوری که این صندوق‌ها به منظور حفظ ارزش دارایی‌های مردم، می‌توانند اقدام به خرید ابزارهای مبتنی بر طلا در بورس کالا کنند. در همه جای دنیا بیمه ها در این بستر فعالیت می کنند.

او اذعان داشت: شرکت‌های معدنی فعال در حوزه طلا و نقره می‌توانند با انتشار اوراق سلف مبتنی بر طلا و نقره اقدام به تامین نیازهای مالی خود کرده و سپس در سررسید گواهی سپرده طلا یا نقره را به دارندگان اوراق تحویل دهند. این موضوع در راستای کاهش هزینه‌های تامین مالی نسبت به سایر روش‌ها مانند اخذ تسهیلات و با بهره‌گیری از منابع مردمی در فرآیند تولید، می‌تواند از خلق نقدینگی جدید جلوگیری کند.

مدیرعامل بورس کالای ایران ادامه داد: کارکرد مهم دیگر بازار طلای بورس کالا، کمک به تامین مالی ارزی است. با مصوبه شورای عالی بورس و کمیته فقهی درخصوص انتشار اوراق سلف ارزی، وجود بازار عمیق معاملات طلا کمک شایانی به تامین مالی ارزی تولیدکنندگان در بستر بورس کالا خواهد کرد که در شرایط تحریمی می‌تواند یکی از مسیرهای تنفس اقتصاد و تجارت بین المللی باشد. بطوری که سرمایه‌گذاران می‌توانند مستقیما اقدام به خرید اوراق سلف ارزی کنند یا از طریق خرید واحدهای صندوق‌های سرمایه‌گذاری ارزی به صورت غیرمستقیم در آن سرمایه‌گذاری کنند که قطعا نقش قابل ملاحظه‌ای در تسهیل نقل و انتقال وجوه مالی میان طرفین معامله خواهد داشت.

به گفته جهرمی، بازار رسمی طلا در بورس کالا می تواند کارکردهای اقتصادی بسیار مهمی برای سرمایه‌گذاران خارجی داشته باشد. به این صورت که سرمایه‌گذاران خارجی که تمایل به سرمایه‌گذاری در صنایع داخلی دارند، می‌توانند با واردات شمش طلا به کشور و تبدیل آن به ریال در بازار بورس کالا (و برعکس آن در هنگام خروج سرمایه خود)، بدون هیچ گونه چالشی اهداف خود را محقق سازند. همچنین سرمایه‌گذاران خارجی می‌توانند از ابزارهای مشتقه مبتنی بر طلای بورس کالا برای پوشش ریسک‌های نوسانات قیمتی و حفظ ارزش منابع مالی خود بهره ببرند.

مدیر عامل بورس کالای ایران، در پایان از همه افراد و نهادهایی که در راستای رشد شفافیت اقتصادی و توسعه ابزارهای مالی، بورس کالای ایران را همراهی کرده اند همچون رئیس سازمان بورس، وزارت اقتصاد، وزارت دفاع ، وزارت صمت، ایمیدرو و سایر نهادها و دستگاه ها تشکر کرد.