، در دهه‌های اخیر، صنعت ارتباطات شاهد تغییرات گسترده‌ای بوده که اپراتورهای تلفن همراه را به سمت بازنگری در مدل‌های درآمدی و ارائه خدمات دیجیتال سوق داده است. یکی از مهم‌ترین دلایل این تغییر رویکرد، کاهش درآمدهای سنتی ناشی از تماس‌های صوتی و پیامک است. ظهور و گسترش خدمات مبتنی بر اینترنت (OTT) مانند واتس‌اپ، تلگرام و سایر پیام‌رسان‌های اینترنتی، مدل‌های درآمدی سنتی اپراتورها را به چالش کشیده و آن‌ها را مجبور به اتخاذ استراتژی‌های جدید کرده است.

کاهش درآمد از تماس صوتی و پیامک؛ چالشی جهانی برای اپراتورها

در سال‌های اخیر، میزان استفاده از تماس‌های صوتی و پیامک به‌طور قابل توجهی کاهش یافته است. کاربران به دلیل دسترسی گسترده به اینترنت، از پیام‌رسان‌های رایگان و تماس‌های اینترنتی استفاده می‌کنند که هزینه‌ای به مراتب کمتر از سرویس‌های سنتی دارد. این تغییر رفتار مصرف‌کنندگان، تأثیر مستقیمی بر درآمد اپراتورها گذاشته و آن‌ها را مجبور کرده است به دنبال منابع درآمدی جدید باشند.

در این میان، اپراتورهای بین‌المللی پیش از ایران مسیر تحول دیجیتال را در پیش گرفته‌اند. شرکت‌هایی مانند AT&T، Vodafone و Deutsche Telekom مدت‌هاست که با ارائه سرویس‌های دیجیتال، از جمله خدمات ابری، محتوای دیجیتال، اینترنت اشیا (IoT) و هوش مصنوعی، به دنبال جبران کاهش درآمدهای سنتی خود هستند.

ضرورت تحول دیجیتال در اپراتورهای ایرانی

در ایران نیز اولین و بزرگ‌ترین اپراتور تلفن همراه کشور، مدت‌هاست که مسیر تحول دیجیتال را آغاز کرده است. این اپراتور در تلاش است تا علاوه بر ارائه خدمات اتصال‌پذیری، وارد حوزه‌های جدیدی مانند خدمات ابری، پرداخت‌های دیجیتال، سرگرمی آنلاین و راهکارهای هوشمند سازمانی شود. این تغییر رویکرد نه‌تنها یک ضرورت برای بقا در بازار رقابتی است، بلکه فرصتی برای رشد و توسعه در عرصه‌های جدید به شمار می‌رود.

دلایل فشار برای تسریع تحول دیجیتال

1. تغییر رفتار کاربران:

کاربران امروزی به دنبال خدمات سریع، ارزان و یکپارچه هستند. آن‌ها دیگر تمایلی به پرداخت هزینه‌های بالای تماس صوتی ندارند و به پیام‌رسان‌های اینترنتی روی آورده‌اند.

2. کاهش سودآوری خدمات سنتی:

کاهش تدریجی درآمدهای ناشی از مکالمات و پیامک، اپراتورها را وادار کرده است تا به سمت ارائه خدمات دیجیتال حرکت کنند و از فناوری‌های نوین برای ایجاد جریان‌های درآمدی جدید استفاده کنند.

3. رقابت با بازیگران دیجیتال:

شرکت‌های فناوری مانند گوگل، آمازون و مایکروسافت، با ارائه خدمات ارتباطی و محتوایی، به رقیبان جدی برای اپراتورها تبدیل شده‌اند. این شرایط باعث شده تا اپراتورها برای حفظ سهم بازار خود، وارد اکوسیستم دیجیتال شوند.

4. افزایش فشار برای کاهش هزینه‌های عملیاتی:

ارائه خدمات دیجیتال، در مقایسه با زیرساخت‌های سنتی، هزینه‌های عملیاتی کمتری دارد و امکان ارائه خدمات مقیاس‌پذیرتر را فراهم می‌کند.

حرکت به سوی ارائه سرویس‌های دیجیتال

برای مقابله با کاهش درآمدهای سنتی، اپراتورهای ارتباطی در حال سرمایه‌گذاری در حوزه‌های متنوعی هستند:

• خدمات ابری و مراکز داده: بسیاری از اپراتورها در حال توسعه خدمات ابری برای سازمان‌ها و کسب‌وکارها هستند.

• سرویس‌های پرداخت دیجیتال: ایجاد کیف‌پول‌های الکترونیکی و خدمات پرداخت آنلاین به یک منبع درآمدی جدید تبدیل شده است.

• محتوای دیجیتال و استریمینگ: ارائه خدماتی مانند ویدئوهای درخواستی (VOD)، موسیقی و بازی‌های آنلاین، راهی برای جذب کاربران و افزایش درآمد است.

• اینترنت اشیا و هوش مصنوعی: اتصال دستگاه‌ها و ارائه راهکارهای مبتنی بر هوش مصنوعی، یکی از مهم‌ترین روندهای جدید اپراتورها است.

کاهش درآمدهای سنتی ناشی از تماس‌های صوتی و پیامک، اپراتورهای ارتباطی را در سراسر جهان وادار کرده تا به سمت ارائه خدمات دیجیتال حرکت کنند. در ایران نیز بزرگ‌ترین اپراتور تلفن همراه، با تغییر رویکرد خود و ورود به عرصه‌های جدید، تلاش دارد تا علاوه بر حفظ جایگاه خود، ارزش افزوده بیشتری برای کاربران ایجاد کند. تحول دیجیتال دیگر یک انتخاب نیست، بلکه یک الزام برای ادامه حیات در بازار رقابتی امروز است.