به گزارش خبرگزاری موج به نقل از آذرنیوز، با گذشت چند ماه از لغو تحریم‌های نفتی، ایران همچنان با چالش‌هایی در فعالیت‌های خود در بازارهای بین‌المللی به ویژه بازار نفت جهانی که برای نقل و انتقالات خود از دلار استفاده می کنند، روبرو است.

طی روزهای گذشته، وزیر نفت ایران نیز اعلام کرد که ایران هزینه فروش نفت خود را تنها به یورو دریافت می کند.

این اظهارات زنگنه پس از ضبط حدود ۲ میلیارد دلار از اموال دلاری ایران توسط یک دادگاه آمریکایی صورت گرفت.

دادگاه عالی آمریکا در ماه آوریل حکم به ضبط ۲ میلیارد دلار از دارایی های ایران را داد تا از این پول برای پرداخت غرامت به قربانیان آمریکایی حوادثتروریستی مانند بمب‌گذاری سال ۱۹۸۳ لبنان استفاده کند.

از سوی دیگر محدودیت های استفاده از دلار آمریکا برای ایران همچنان پابرجاست و از طرفی روند آزاد سازی دارایی های دلاری ایران علی رغم اجرایی شدن برجام با تأخیر مواجه شده است.

پیش از این نیز ایران کنار گذاشتن دلار از مبادلات نفتی خود را مد نظر قرارداده بود و اظهارات اخیر زنگنه ایده جدیدی محسوب نمی‌شود.

به گفته صحبت کاربوز، مدیر بخش هیدروکربن‌های موسسه مدیترانه انرژی آبزروتوری فرانسه، ایده فروش نفت به یورو با هدف پایان دادن به سلطه و هژمونی دلار به عنوان ارز انحصاری بازار نفت و در نتیجه به چالش کشیدن برتری دلار در این زمینه مطرح شده است.

این طرح می تواند تأثیرات جدی در ساختارهای کلان اقتصادی دلار داشته باشد اما چیزی که مدت هاست درباره آن بحثمی شود جایگزین های دلار در بازار نفت است.

برخی یورو را پیشنهاد داده اند و برخی دیگر استفاده از طلا و دینار طلا را به جای دلار مطرح کرده اند.

ایده فروش نفت به یورو اولین بار در سال ۲۰۰۰ و از سوی صدام حسین مطرح شد. در ماه نوامبر سال ۲۰۰۰، رئیس جمهور دولت سابق بعثعراق برای صادرات نفت خود خواستار پرداخت به یورو شد.

در سال ۲۰۰۱ نیز ونزوئلا اعلام کرد تمام صادرات نفت خود را به یورو انجام خواهد داد و در سال ۲۰۰۳ نیز ایران از مشتریان آسیایی و اروپایی خود خواست تا هزینه نفت دریافتی را به یورو پرداخت کنند.

یک سال بعد نیز ایران از برنامه خود برای ایجاد یک بورس انرژی خبر داد که مبادلات آن بر اساس یورو صورت می گرفت.

قرار بود بورس انرژی ایران در سال ۲۰۰۵ آغاز به کار کند.

در سال ۲۰۰۶ ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، نیز از برنامه این کشور برای راه اندازی بازار معاملات نفتی و گازی در روسیه خبر داد که مبادلات آن بر اساس روبل صورت می گرفت.

در سال ۲۰۰۷ ایران در زمینه ترغیب اعضای اوپک برای کنار گذاشتن مبادلات خود به دلار شکست خورد اما در همان سال فروش نفت به دلار را متوقف کرد.

به گفته این کارشناس انرژی، لیبی نیز پیشنهاد جایگزین کردن دیگر ارزها را به جای دلار در مبادلات نفتی مطرح کرده بود.

طی ماه های گذشته، صادرات نفت ایران از حدود ۱ میلیون بشکه در زمان پیش از لغو تحریم ها به ۲٫۱ میلیون بشکه در روز افزایش یافته است.

صادرات نفت ایران در ماه ژوئن به حدود ۲٫۳ میلیون بشکه رسید.

از منظر اقتصادی و منطقی، در صورتی استفاده از یورو در مبادلات نفتی به خصوص برای ایران معنی دار بوده و کاربرد خواهد داشت که یورو توسط شرکای اصلی این کشور مورد استفاده قرار گیرد.

کاربوز تاکید کرد در صورتی که کشورهای بزرگ صادر کننده نفت جهان به طور همزمان یورو را جایگزین دلار کنند، دلار ضربه جدی خواهد خورد.

شاید این اقدام در نگاه اول برای اقتصادی آمریکا و دلار خیلی نگران کننده نباشد اما اگر این اقدام از سوی دیگر کشورها نیز دنبال شده و داراییهای آنها به سرعت از دلار به یورو تبدیل شود، این مسئله می تواند به آسیب جدی به اقتصاد آمریکا منجر شود.

کاربوز افزود این مسئله زمانی اتفاق می افتد که حجم قابل توجهی از مبادلات در مدت زمان کمی به یورو روی بیآروند و اقدامات منفرد و در مقیاس کم نمی تواند تأثیر زیادی بر دلار بگذارد.

این کارشناس حوزه انرژی تأکید کرد آنچه بیش از هر چیز در شرایط کنونی و با توجه به توضیحات بالا اهمیت پیدا می کند این است که چه اتفاقی برای کشورها و سیاستمدارانی که می خواهند از دلار در فروش نفت فاصله بگیرند رخ خواهد داد.