به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج، کابینه دولت دوازدهم همچنان تحت فشارهای مطالبات سالخورده در دولت است، مطالباتی که با وضع موجود در کابینه شاید با گذشت زمان همسن پیرترین وزیر کابینه شود. یکی از این مطالبات که عمر ۱۱ ساله دارد، اجرای طرح جامع مالیاتی است؛ طرحی که با هدف افزایش رضایت مودیان و کارکنان سازمان امور مالیاتی، کاهش هزینه های اجرایی عملیات مالیاتی و افزایش درآمدهای مالیاتی شروع به کار کرد. از آغاز رسمی این طرح بیش از یک دهه می گذرد و تاکنون صدها میلیارد تومان از بیت المال هزینه این طرح شده است.  

ترکمنچای سازمان امور مالیاتی

در سال ۱۳۸۴ مناقصه ای برگزار می شود و بستر اصلی نرم افزار طرح جامع مالیاتی با انعقاد قراردادی در سال ۱۳۸۸ به یک شرکت فرانسوی به نام بول واگذار می گردد. ارزش این قرارداد با الحاقیه هایی که بعدا اضافه می شود به حدود ۴۵ میلیون یورو رسید، نرم افزار شرکت بول فرانسه هم اکنون تحت عنوان اریس در سازمان امور مالیاتی در حال اجرا و پیاده سازی است. نرم افزاری که بنا به اخبار رسمی منتشر شده در سایت سازمان امور مالیاتی قرار بود در پاییز سال ۱۳۹۱ اجرایی شود و اما بعد از گذشت ۶ سال هنوز پیشرفت چندانی نداشته است و ۲۰ درصد پرونده ها هم در این سامانه رسیدگی نمی شود. 

نواقص و ضررهای مالیاتی به کشور

در کنار ابهامات فراوان که در قرارداد نرم افزار طرح جامع مالیاتی وجود دارد، مشکلات فنی نرم افزار مشهود است. نرم افزاری که به عقیده کارشناسان ادامه بکارگیری آن در سازمان امور مالیاتی نه تنها این سازمان را دچار مشکل می کند، بلکه هزینه های گزاف به بیت المال تحمیل کرده و اقتصاد کشور را نیز با چالش روبرو خواهد کرد. با تحلیل میدانی مشکلات این نرم افزار بررسی شد؛ انجام فرایندها در اریس در مقایسه با سیستم سنتی، بسیار زمان بر است، همچنین محاسبات نشان می دهد که به صورت میانگین زمان انجام فرایندها در اریس ۴ برابر افزایش پیدا می کند. بنابراین سازمان امور مالیاتی باید نیروهای خود را به ۴ برابر افزایش دهد، لازم به ذکر است که اداراتی که این نرم افزار در آنها به صورت پایلوت اجرا شده، به شدت تحت فشار کاری قرار گرفته اند و تقاضای نیروی اضافه دارند.

تغییر ۳ مدیر در ۹ ماه از عواید طرح

بروجی، نماینده مردم بروجن در مجلس شورای اسلامی در ارتباط با مشکلات این طرح جامع مالیاتی تأکید کرد: علیرغم هزینه‌کرد ۷۲۱ میلیارد تومانی از بیت‌المال برای طرح جامع مالیاتی، این طرح با چالش جدی روبرو است.

وی افزود: بحث دیگری هم مطرح است که بیش از هزار میلیارد تومان برای اجرای طرح هزینه شده اما هنوز تکمیل نشده است. ادعای رسیدگی به پرونده مودیان در طرح جامع مالیاتی قرین صحت نیست. همچنین قرار بود این سامانه برای کاهش هزینه‌ها مکانیزه شود اما همچنان مصرف کاغذ در این طرح زیاد است.

وی در پایان تغییر سه مدیر طرح در ۹ ماه را نشان دهنده ناکارآمد بودن طرح جامع مالیاتی عنوان کرد.

عدم بومی سازی در شرایط تحریم اقتصادی

نرم افزار طرح جامعه مالیاتی کماکان در بسیاری از اداره ها توسط مدرسان به کاربران تدریس می شود. خبرنگار موج به سراغ یکی از مدرسان رفت، این کارشناس عنوان کرد: زمانی که از سمت سیستم سنتی به سوی سیستم مدرن حرکت می کنیم قطعا شاهد چالش های زیادی خواهیم بود.  امروز پشتیبانی این نرم افزار توسط نیروهای داخلی انجام می شود و از زمانی که از شرکت بول گرفته شد کار بسیار پیشرفت کرده است. 

این کارشناس همچنین در ارتباط با مشکلات نرم افزار اریس بیان کرد: به صورت میانگین در خوش بینانه ترین حالت ۲۰ خطا از نرم افزار به مرکز ارسال می شود. ما در کشوری زندگی می کنیم که مشکلات اقتصادی زیادی را از طریق تحریم ها متحمل می شویم و این موضوع سبب می شود که اقتصاد کشور در هر لحظه دچار مشکلاتی شود که با توجه به این مشکلات در نرم افزار باید بومی سازی صورت می گرفت که متاسفانه این موضوع اتفاق نیافتاد.

دو دستگی؛ اریسی یا سنتی

ایریس به علت نقص های فراوان نه تنها اداره های امور مالیاتی را سامان نداده است بلکه با ایجاد دوگانگی بین پرونده ها (اریسی و سنتی شدن آنها)، مودیان و کادر مالیاتی را دچار سردرگمی کرده است. مشاهدات میدانی نشان می دهد که کارکنان سازمان امور مالیاتی به شدت از طرح جامع مالیاتی ناراضی هستند اما مدیران بالادستی آنرا با موضوع مقاومت در برابر تغییر توجیه می کنند و مخالفت ها و اعلام نارضایتی ها را نادیده می گیرند. در پایان موضوع مهمی که بیش از هر اتفاقی سازمان مالیاتی را با چالش مواجه کرده، بحث درآمد مالیاتی است که این نرم افزار با افزایش فشار کاری، کارکنان را از انجام وظایف اصلی بازداشته است و تاثیر منفی در وصول مالیات داشته است؛ حال سوال اینجاست به راستی عزمی جدی برای جلوگیری از چالش های مالیاتی در کشور وجود ندارد؟