، رژیم غذایی، نقش کلیدی در حفظ سلامت کبد دارد. بسیاری از غذاها حاوی ترکیباتی هستند که به بهبود آنزیم‌های کبدی، محافظت در برابر تجمع چربی و کاهش التهاب و استرس اکسیداتیو کمک می‌کنند. کبد، مسئول فرآیندهای بدن از تولید پروتئین، کلسترول و صفرا تا ذخیره ویتامین‌ها، مواد معدنی و حتی کربوهیدرات‌ها است.

همچنین سمومی مانند الکل، داروها و محصولات جانبی طبیعیِ متابولیسم را تجزیه می‌کند. سالم نگه داشتن کبد برای حفظ سلامتی بدن، بسیار مهم است. در این مطلب می‌آموزیم که چگونه با انتخاب مناسب غذاها می‌توانیم، به کبد خود کمک کنیم؟

تاثیر غذاها در سلامت کبد

سلامت کبد برای سلامت کلی بدن بسیار مهم است. داشتن کبد ناسالم می‌تواند منجر به بیماری‌های کبدی و اختلالات متابولیک شود. اگرچه مدیریت همه عوامل خطر برای کبد، سخت است، اما مصرف برخی غذاها و نوشیدنی‌ها می‌تواند به ارتقای سلامت کبد کمک کند.

گنجاندن غذاهای مفید برای کبد چرب گرید ۲ مانند غذاهایی غنی از مواد مغذی در رژیم غذایی یک راه ساده اما موثر برای بهبود سلامت کبد شماست. یک رژیم غذایی مفید و اصولی، کبد چرب شما را از مراحل سخت به مراحل پایین‌تر می‌رساند.

این موضوع، به این دلیل است که بسیاری از غذاها حاوی ترکیباتی مانند آنتی اکسیدان‌ها هستند که می‌توانند با کاهش التهاب، کاهش استرس اکسیداتیو و جلوگیری از آسیب سلولی از سلامت کبد حمایت کنند.

برخی از غذاها همچنین دارای فیبر بالایی هستند، که می‌توانند به مدیریت وزن کمک کنند.علاوه بر این، سایر غذاها ممکن است حاوی مواد مغذی، مانند پروتئین یا چربی‌های سالم‌تر باشند، که می‌تواند برای درمان مراحل کبد چرب، مفید باشد.

مراحل کبد چرب

تشخیص کبد چرب در منزل می توان شما را به شناسایی مراحل مختلف کبد چرب کمک کند. کبد چرب دارای مراحل مختلفی از پیشرفت است که شامل مراحل زیر می‌شود:

کبد چرب ساده یا استئاتوز

مرحله اول به عنوان کبد چرب ساده یا استئاتوز شناخته می‌شود. این موضوع زمانی اتفاق می‌افتد که سلول‌های کبد شروع به تجمع چربی می‌کنند، اگرچه در این مرحله هیچ التهاب یا زخمی وجود ندارد. اغلب در این مرحله اولیه هیچ علامتی وجود ندارد، بنابراین بسیاری از افراد از داشتن کبد چرب بی اطلاع هستند.

استئاتوهپاتیت غیر الکلی  (NASH)

مرحله دوم NAFLD استئاتوهپاتیت غیر الکلی (NASH) است. این مرحله زمانی رخ می‌دهد که تجمع چربی در سلول‌های کبد با التهاب همراه باشد.

فیبروز

مرحله سوم NAFLD فیبروز است. این مرحله زمانی اتفاق می‌افتد که بافت اسکار پایدار در کبد و در رگ‌های خونی اطراف کبد وجود داشته باشد. کبد هنوز هم در این مرحله می‌تواند به خوبی کار کند، و از بین بردن یا درمان علت التهاب ممکن است از پیشرفت بیشتر جلوگیری کرده یا حتی برخی از آسیب‌ها را معکوس کند.

سیروز

مرحله چهارم NAFLD سیروز است. در این مرحله کبد به درستی کار نمی‌کند و علائمی مانند زرد شدن پوست و سفیدی چشم‌ها و درد مبهم در سمت راست پایین دنده‌ها شروع می‌شود. برداشتن بافت اسکار در سیروز کبدی دشوار است. هرچند اگر علت آسیب کبدی از بین برود، می‌توان پیشرفت بیشتر را متوقف کرد.

درمان کبد چرب

درمان کبد چرب، چه مرتبط با الکل باشد و چه نباشد، با استفاده از دو موضوع امکان‌پذیر است:

• رژیم غذایی اصولی
• ورزش

از آن‌جایی که بدن هر فرد متفاوت است، باید برای استفاده از رژیم کبد چرب، از یک متخصص و مشاور تغذیه کمک بگیرید، تا با ارائه یک برنامه غذایی مناسب برای شما به برطرف کردن چربی کبد شما کمک کند.

رژیم کبد چرب چیست؟

منظور از رژیم کبد چرب مصرف غذاهاییست که موجب بهبود و سلامت کبد چرب می‌شود. در رژیم کبد چرب، می‌توانید از انواع نوشیدنی‌ها و مواد غذایی مفید زیر استفاده می‌شود:

قهوه

قهوه یکی از بهترین نوشیدنی‌هاییست که می‌توانید برای بهبود سلامت کبد بنوشید. مطالعات نشان داده که نوشیدن قهوه به کاهش خطر سیروز یا آسیب دائمی کبد در افراد مبتلا به بیماری مزمن کبدی کمک می‌کند.

چای سبز

چای سبز به طور گسترده‌ای برای سلامتی مفید است، اما شواهد نشان داده که فواید آن برای کبد چرب بسیار بیشتر است. چای سبز سطح آنزیم‌های کبدی را در افراد مبتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) کاهش می‌دهد.

زغال اخته و کرن بری

زغال اخته و کرن بری حاوی آنتوسیانین هستند. این آنتی اکسیدان‌ها به توت‌ها رنگ متمایز می‌دهند. یک مطالعه در سال 2021 نشان داد که مصرف مکمل کرن بری، به مدت شش ماه باعث بهبود استئاتوز کبدی یا کبد چرب در افراد مبتلا به NAFLD می‌شود. علاوه بر این، عصاره زغال اخته از رشد سلول‌های سرطانی کبد انسان نیز جلوگیری می‌کند.

انگور

انگور، به ویژه انگور قرمز و بنفش، حاوی ترکیبات گیاهی مفیدی است که ممکن است برای سلامت کبد مفید باشد.

گلابی خاردار

گلابی خاردار (Opuntia ficus-indica) یک نوع کاکتوس خوراکی محبوب است. مردم معمولا این میوه و آب آن را مصرف می‌کنند. گلابی خاردار همچنین با خواص ضدالتهابی و آنتی اکسیدانی خود می‌تواند از کبد در برابر سمیت الکل محافظت کند.

گریپ فروت

گریپ فروت حاوی آنتی اکسیدان‌هایی است که به طور طبیعی از کبد محافظت می‌کند. دو آنتی اکسیدان اصلی موجود در گریپ فروت نارینژنین و نارینگین هستند. اثرات محافظتی گریپ فروت به دو صورت زیر شناخته شده است:

• کاهش التهاب
• محافظت از سلول ها

آب چغندر

آب چغندر منبع نیترات و آنتی اکسیدان هایی به نام بتالین است. مطالعات حیوانی نشان داده که آب چغندر ممکن است به کاهش آسیب اکسیداتیو و التهاب کبد کمک کند.

سبزیجات چلیپایی

سبزیجات چلیپایی به دلیل محتوای فیبر بالا و طعم متمایز خود شناخته شده‌اند. آن‌ها همچنین سرشار از ترکیبات گیاهی مفید هستند. چند نمونه از سبزیجات چلیپایی عبارتند از:

• کلم بروکلی
• کلم بروکسل
• کلم پیچ
• گل کلم

آجیل

آجیل سرشار از چندین ماده مغذی کلیدی از جمله موارد زیر است:

• چربی‌های سالم
• آنتی اکسیدان‌ها
• ویتامین E

ترکیبات گیاهی مفید

این مواد مغذی مسئول بسیاری از فواید آن‌ها در رژیم کبد چرب هستند.

ماهی چرب

ماهی‌های چرب حاوی اسیدهای چرب امگا 3 هستند. این چربی‌های سالم به کاهش التهاب کمک کرده و با کاهش خطر بیماری قلبی مرتبط هستند.

روغن زیتون

روغن زیتون به دلیل فواید بسیاری که برای سلامتی دارد، از جمله اثرات مثبت بر سلامت قلب و متابولیک، به عنوان یک چربی سالم در نظر گرفته می‌شود. روغن زیتون باعث تجمع چربی کمتر در کبد و بهبود سطح آنزیم‌های کبدی در خون می‌شود.

برای داشتن یک رژیم کبد چرب اصولی، سعی کنید، چربی‌های مناسب را انتخاب کنید. سلول‌های شما از گلوکز، نوعی قند، برای انرژی استفاده می‌کنند. هورمون انسولین به رساندن گلوکز از غذای هضم شده به سلول‌های شما کمک می‌کند.

افراد مبتلا به بیماری کبد چرب اغلب دارای شرایطی به نام مقاومت به انسولین هستند. این بدان معناست که بدن شما انسولین می‌سازد، اما نمی‌تواند به خوبی از آن استفاده کند. گلوکز در خون شما جمع می‌شود و کبد شما آن را به چربی تبدیل می‌کند.

در رژیم کبد چرب، از اسیدهای چرب امگا 3 موجود در ماهی، روغن ماهی، روغن‌های گیاهی، آجیل (به‌ویژه گردو)، دانه‌های کتان و روغن بذر کتان و سبزیجات برگ‌دار بیشتر استفاده کنید. چربی‌های تک غیراشباع موجود در منابع گیاهی مانند زیتون، آجیل و آووکادو را نیز فراموش نکنید.