در روزهای اخیر خبر اعترافات رضا ضراب، در دادگاه‌های آمریکا علیه برخی بانک‌ها و شخصیت‌های سیاسی و اقتصادی ترکیه به یکی از موضوعات مهم داخلی این کشور تبدیل شده است. در همین راستا خبرنگار سیاسی خبرگزاری موج گفتگویی با حسن لاسجردی، کارشناس مسائل ترکیه درباره تاثیر اثبات اتهامات ضراب علیه مقامات ارشد آنکارا در جریان کمک به ایران در دور زدن تحریم‌ها بر آینده سیاسی و اقتصادی این کشور انجام داده است که در ادامه می‌خوانید:

اظهارات رضا ضراب در خصوص نقش اطرافیان اردوغان در دور زدن ایران، چه تاثیری بر آینده سیاسی شخص رئیس جمهور و همچنین حزب عدالت و توسعه در انتخابات آینده ترکیه خواهد داشت؟

اگر در موضوع پرونده ضراب که در حال حاضر در دادگاه های آمریکا مطرح است، اثبات شود که خانواده اردوغان در پولشویی دخالت کرده اند و یا در تخلفات مالی صورت گرفته نقش اساسی و یا حتی کمک کننده داشته اند، آینده سیاسی اردوغان با ابهام روبرو می شود. زیرا در فضاهای سیاسی، چهره های سیاسی که وارد زدوبندهای امنیتی و اقتصادی می شوند معمولا از چشم جامعه می افتند و دچار بی هویتی می گردند. به نظر می رسد در حال حاضر که این پرونده در ترکیه مطرح شده، توسط گروه های مخالف به ویژه گروه هایی که متاثر از سیاست های اردوغان بوده اند، پررنگ شده است. در همین رابطه بسیاری معتقدند که این اتفاق می تواند نقطه افول اردوغان را که از وقایع پارک گزی، مقابله با کردها، حواشی انتخابات اخیر و یا سیاست های دستوری وی شروع شده است تسریع بخشد و شیب آن را تندتر کند. 

شما به حوادث پارک گزی و بحث مقابله با کردها اشاره کردید. اما ما شاهد بودیم این اتفاقات در نهایت تاثیر چشم گیری بر آرا حزب عدالت و توسعه و محبوبیت اردوغان نداشت. آیا ممکن است اتهامات اخیر هم چنین اثری بر آینده سیاسی رئیس جمهور داشته باشد؟

موضوع پرونده ضراب و اتهاماتی که در رابطه با هالک بانک عنوان شده، با منافع قدرت های بزرگ پیوند دارد. در این شرایط آمریکایی ها تلاش می کنند فشارها را بر ترکیه زیاد کنند. این فشارها در قالب واکنش سیاسی است که البته تبعات پولی، مالی و بانکی دارد و من فکر می کنم اگر اظهارات ضراب اثبات شود محبوبیت و جایگاه سیاسی اردوغان تحت تاثیر قرار می گیرد. زیرا موضوع تحریم ها در حوزه امنیت بین المللی قرار داد و لذا آمریکا سعی می کند رئیس جمهور ترکیه و چهره های اطراف وی را از مرجعیت سیاسی بیندازند. تجربه تاریخی آمریکا هم نشان می دهد معمولا در این وضعیت ها نمی گذارند این قبیل افراد راحت رای بیاورند. 

پیش بینی شما درباره واکنش آمریکا و اروپا به ترکیه در صورت اثبات سخنان ضراب چه خواهد بود؟

آمریکایی ها در رابطه با ترکیه یک تصمیم فوری خواهند گرفت. فرض کنید تصمیم مبتنی بر تنبیه هالک بانک و دیگر موسساتی که در دور زدن تحریم ها به ایران کمک کرده اند. اما با توجه به اینکه ترکیه عضو ناتو است و در بلوک غرب تعریف می شود و به نوعی سیاست هایش با این بلوک همراهی جویانه است، بعید می دانم آنها بخواهند بر آنکارا سخت بگیرند. به ویژه آنکه امکان دارد اردوغان یک عنصر سیاسی در حال رفتن باشد اما ایالات متحده نمی خواهد جامعه ترکیه را از دست بدهد. از این رو با جریمه کردن و تنبیه چند بانک و برخی چهره های سیاسی و اقتصادی این وضعیت مدیریت می شود. 

این رویکرد چه تاثیری بر حوزه اقتصادی ترکیه می گذارد؟

متغیرهای اقتصادی جامعه ترکیه از جمله بازار سرمایه گذاری، بورس و ارزش لیر به طور قطع از تصمیمات تنبیهی غرب تاثیر می پذیرند و ما شاهد سقوط ارزش پول این کشور و بازار معاملات مالی خواهیم بود. 

با اثبات پولشویی و کمک ترکیه به ایران در دور زدن تحریم ها، غرب چه واکنشی علیه ایران خواهد داشت؟

در چنین شرایطی ما تجربه رفتار آمریکایی ها را در مواجه با چند شرکت چینی و اروپایی داریم. اگر سخنان رضا ضراب در دادگاه اثبات شود غربی ها با ایران برخورد سیاسی می کنند به این شکل که بیانیه ای صادر می کنند. اگرچه ممکن است در بحث های دیگری مانند پرونده صنایع موشکی بخواهند از این اتفاقات به عنوان موارد نقض استفاده کنند. ولی در عمل اتفاق خاصی رخ نمی دهد.