به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری موج، نخستین نشست سازوکار منطقه‌ای ۳+۳ در ۱۹ آذر ۱۴۰۰ ( ۱۰ دسامبر ۲۰۲۱ ) در سطح معاونان وزارت خارجه فرمت ۳+۳ (غیر از گرجستان)  در مسکو و دومین نشست آن روز گذشته اول آبان (۲۳ اکتبر۲۰۲۳)  در سطح وزیران خارجه (غیر از گرجستان) در تهران برگزار شد.

حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه در این نشست در سخنانی گفت: امید فراوان دارم که این سازوکار به سرعت کارآیی خود را در حل‌وفصل مسائل قفقاز جنوبی، عبور از دوره جنگ و مناقشه به دوره صلح و همزیستی و گشودن فصلی نو در همگرایی و شکوفایی منطقه نشان خواهد داد. امروز فرصتی تاریخی در اختیار ما قرار دارد و اکنون نوبت صلح در قفقاز است.

احترام متقابل دولت‌ها به حاکمیت ملی، استقلال سیاسی و تمامیت ارضی یکدیگر

وزیر امور خارجه کشورمان با حمایت از مذاکرات صلح بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان،  شناسایی متقابل تمامیت ارضی توسط دو کشور را گامی سازنده برای رسیدن به توافق صلح ارزیابی کرد و ادامه داد: همین‌طور اقدام ارمنستان در تصریح به شناسایی قره‌باغ در ترکیب جمهوری آذربایجان، اعاده حاکمیت آذربایجان بر این منطقه، همچنین تاکید جمهوری آذربایجان بر تامین امنیت و حقوق ساکنان آن را پیشرفت‌هایی مهم در مذاکرات صلح می‌دانیم. در عین حال همه می‌دانیم که صلح پایدار الزاماتی دارد که در غیاب آنها، توافق صلح می‌تواند آسیب‌پذیر باشد.

امیرعبداللهیان با برشماری الزامات برای ایجاد صلح پایدار در منطقه قفقاز جنوبی، خاطرنشان کرد: احترام متقابل دولت‌ها به حاکمیت ملی، استقلال سیاسی و تمامیت ارضی یکدیگر، باز بودن راه صلح و زبان صلح و فضای مذاکره از جمله این الزامات است؛ اگرچه صلح، کار و وظیفه دولت‌هاست، اما صلح واقعی و پایدار حاصل نمی‌شود، مگر زمانی که ملت‌ها به صلح برسند و ملت‌ها به صلح نمی‌رسند، مگر آنکه صلح، در ذهن و زبان و روح و روان آنها حاکم باشد.

رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان با بیان اینکه سازوکارهای فرامنطقه‌ای حدود ۳۰ سال، ملت‌های این منطقه را از صلح و منافع آن محروم کرده‌اند، اظهار کرد:  اکنون زمان آن است که دولت‌های منطقه تجربه جدیدی را آغاز و از ظرفیت‌های منطقه‌ای در راستای تامین منافع مردمان خود استفاده کنند و از مزایای صلح برخوردار شوند.

صدور بیانیه مشترک در ۹ بند

وزرای خارجه ۵ کشور همسایه و قفقاز جنوبی در پایان نشست گروه در فرمت ۳+۳ بیانیه‌ای مشترک صادر کنند که در یک بند آن بر باز بودن حضور گرجستان در این نشست قید شده است‌.
در این بیانیه بر نقش مثبت همکاری‌‌های اقتصادی بر تقویت اعتماد متقابل، بهروزی ملت‌ها و ثبات منطقه و بر اهمیت همکاری‌های فرهنگی، ارتباطات مردمی و اجرای پروژه‌های مشترک در حوزه‌های آموزشی، علمی، گردشگری، فرهنگی و ورزشی تاکید شد.

در بند دیگر بیانیه مشترک دومین نشست سازوکار منطقه‌ای  ۳+۳ آمده است: در راستای ایجاد صلح پایدار و توسعه اقتصادی منطقه، رایزنی و تعاملات دوجانبه و چندجانبه را تقویت خواهند کرد.

در بند نخست بیانیه قید شده است: با عنایت به اهمیت توسعه مناسبات دوستانه بین کشورها براساس منافع متقابل و حسن همجواری، در این راستا بر اهمیت حل‌وفصل مسالمت‌آمیز اختلافات براساس منشور ملل متحد، احترام به حاکمیت، استقلال سیاسی، تمامیت ارضی، خدشه‌ناپذیری مرزهای شناخته‌شده بین‌المللی، عدم‌مداخله در امور داخلی، منع تهدید یا توسل به زور و احترام به حقوق بشر تأکید کردند.

در ادامه این بیانیه آمده است: ضمن بیان دیدگاه‌های خود درباره مسائل گوناگون بین‌المللی، مهم‌ترین موضوعات مطرح در منطقه را بررسی کرده و بر اهمیت سازوکارهایی مانند سازوکار مشورتی منطقه‌ای «۳+۳» در فراهم آوردن فرصت‌های گفت‌وگوی سازنده و ایجاد همکاری‌های متقابلا سودمند بین کشورهای منطقه که در این زمینه نقش اصلی را دارند، تأکید کردند.

وزرای ۵ کشور حاضر در نشست فرمت ۳+۳ با تبادل‌نظر درباره وضعیت غزه، بر لزوم خاتمه فوری هدف قرار دادن غیرنظامیان بی‌گناه تاکید و از جمهوری اسلامی ایران بابت میزبانی از این نشست قدردانی کردند. همچنین قرار شد نشست سوم به میزبانی ترکیه برگزار شود.

حاکمیت اسرائیل فروپاشید/ آمریکا در تلاش برای ممانعت از فروپاشی

امیرعبداللهیان پس از نشست با حضور در جمع اصحاب رسانه علاوه بر بیان مطالبی درباره اعمال سازکار منطقه‌ای برای ایجاد صلح در قفقاز جنوبی و ممانعت از سازکارهای فرامنطقه‌ای گفت  هرجا فرامنطقه‌ای وارد میدان شدند مانند افغانستان و عراق شاهد خسارت‌های جبران‌ناپذیری بوده‌ایم.
رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان همچنین اشاره کرد که در نشست فرمت ۳+۳ وزرای خارجه حاضر خواستار پایان پذیرفتن کشتار مردم مظلوم غزه توسط رژیم صهیونیستی شده‌اند و ایجاد فلسطین جدید در مصر و اردن یک آرزوی دست‌نیافتنی برای رژیم جعلی اسرائیل خواهد بود.

وی همچنین آمریکا را موتور محرک رژیم صهیونیستی در جنگ علیه فلسطینیان معرفی کرد که حضور بایدن و دیگر مقامات آمریکایی در اسرائیل، برای حمایت از این رژیم و جلوگیری از فروپاشیدن  رژیم صهیونیستی است؛ در حالی‌که حاکمیت رژیم صهیونیستی از هم پاشید.