، امروز یکشنبه سوم تیرماه 1403 و در ادامه سلسله نشست‌های خبری مشترک اعضای دولت سیزدهم، ساختمان کوثر نهاد ریاست جمهوری میزبان محمد اسلامی، معاون رییس جمهور و رییس سازمان انرژی اتمی و روح‌الله دهقانی، فیروزآبادی، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهور  بود.

در این نشست که با محوریت تشریح و تبیین فعالیت‌های علم و فناوری برگزار شد، محمد اسلامی، رییس سازمان انرژی اتمی ضمن گرامیداشت یاد و خاطره شهدای خدمت و تبریک اعیاد قربان و غدیر، با اشاره به اهتمام و حمایت‌های پیوسته و فراموش نشدنی شهید رئیسی در مسیر توسعه علم و فناوری، اظهار کرد: تلاش در این راه یکی از ویژگی‌های رییس‌جمهور شهید بود و اگر امروز در دولت سیزدهم شاهد رونمایی از دستاوردهای صنعت هسته‌ای هستیم به خاطر هدایتگری ایشان است.

وی تصریح کرد: وجه تمایز سازمان انرژی اتمی ایران با سایر مراکز این است که هم محقق علم و فناوری بوده و هم مصرف‌کننده و مطالبه‌گر است؛ از این رو فشار تحقیق و توسعه در گروه محققان سازمان یک عامل ثانویه دارد که همان تقاضاست و وقتی این ۲ با هم در یک مسیر باشند، موجبات رشد را فراهم می‌کنند.

وی افزود: آقای رئیسی در بازدیدی که از دستاوردهای سازمان داشتند، پرسیدند که انرژی اتمی‌ می‌تواند این الگو را محقق کند، اما دیگران نمی‌توانند و این ظرفیتی است که رهبری از آن به عنوان آبروی علم و فناوری کشور نام بردند.

ثبت بیش از 300 دستاورد در 2 سال

اسلامی عنوان کرد: نخستین گام ما در این دوره از فعالیت سازمان انرژی اتمی تهیه سند جامع راهبردی بود که در سال ۱۴۰۱ توسط رئیس‌جمهور شهید رونمایی شد.

رییس سازمان انرژی اتمی ادامه داد: در پرتو این ریل‌گذاری در طول سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ بیش از ۳۰۰ دستاورد دانشی ثبت شد که به عبارت بهتر در صنعت هسته‌ای و در هر یک و نیم روز شاهد یک دستاورد بوده‌ایم.

وی خاطرنشان کرد: رویکرد برنامه‌محور و نتیجه‌گرا حاصل سیاست جدید بود و موجب تحولاتی شد تا از فرایند تحقیقاتی بودن عبور کرده و به سمت صنعتی شدن حرکت کنیم.

اسلامی با بیان اینکه در این مسیر برای تحقق اهداف سند جامع راهبردی گام‌های اساسی و محکم برداشته شده است، گفت: براساس تاکیدات مقام معظم رهبری بابت تاثیر صنعت هسته‌ای در زندگی مردم، این فناوری در محورهای انرژی و غیرانرژی تاثیرات خود را در زندگی مردم نشان می‌دهد.

این عضو کابینه دولت سیزدهم، افزود:  در حوزه انرژی، تولید ۲۰ هزار مگاوات برق هسته‌ای از مهم‌ترین اهداف در محور انرژی سازمان انرژی اتمی کشور است؛ چون دنیا برای دستیابی به برق پاک و پایدار هسته‌ای با سرعت و شتابان برای گسترش نیروگاه‌های اتمی در حال حرکت است.

وی افزود:  برای تحقق این برنامه در مناطق ساحلی شمال و جنوب کشور؛ با تاسیس شرکت‌هایی، مطالعات تفصیلی و عملیات پیش‌نیاز احداث نیروگاه‌های اتمی آغاز شده است و از سال 1400 تاکنون نیروی انسانی فعال در پروژه‌ها از 300 نفر به 5000 نفر رسیده و حضوری فعال در این پروژه‌ها دارند.

وی با بیان اینکه این مساله یک اتفاق بزرگ بوده و در اصل قابلیت صنعتی خودمان را به کار گرفته‌ایم، خاطرنشان کرد: در جهان کشوری را هسته‌ای می‌دانند که سوخت و راکتور تحقیقاتی داشته باشد و چون ما به این سمت حرکت می‌کنیم با تبلیغاتی که برای بخش نظامی به راه می‌اندازند، هدف‌شان با این اتهام‌زنی و گسترش هیاهو متوقف کردن حرکت ایران در این مسیر است.

تاثیرات پرتودهی در افزایش طول عمر محصولات کشاورزی

رییس سازمان انرژی اتمی در ادامه با اشاره به بخش غیرانرژی صنعت هسته‌ای در کشور، اظهار کرد: در بخش غیرانرژی مهمترین وعده و نزدیک ترین موضوع برای ورود به زندگی مردم حوزه پرتودهی بود. بر همین اساس پرتودهی محصولات گوناگون در دستور کار قرار گرفت بر توسعه این حوزه تاکید شد.

وی افزود: تا سال 1400 تنها یک سامانه خودحفاظ گاما داشتیم که با اراده به وجود آمده، اکنون شاهد این هستیم که همه سامانه‌های مولد پرتو در هر سه نوع آن توسط شرکت‌های دانش بنیان تولید شده است.

اسلامی تصریح کرد: در این مسیر با دعوت از بخش خصوصی زمینه حضورشان را در پروژه‌های مختلف در محصولات کشاورزی آغاز کردیم و هم اکنون شاهد حضور جدی و قابل توجه آن‌ها در ساخت این شبکه‌ها و مراکز هستیم.

وی افزود: در سال جدید تاکنون 3 مجتمع پرتودهی افتتاح شده و تا شهریور امسال در مجموع هشت سامانه در کشور فعال خواهد بود که با فعالیت آن‌ها افزایش ماندگاری محصولات گوناگون در کشور محقق می‌شود.

وی با بیان اینکه در این مسیر، بخش خصوصی به عنوان یک پدیده نوظهور می‌تواند از این صنعت استفاده کند، گفت: با کمک بخش خصوصی، ظرفیت پرتودهی متناسب با حجم تولید محصولات کشاورزی در کشور را در این بخش ایجاد می‌کنیم در مقابل سازمان انرژی اتمی ایران در بخشی که دارای ریسک است به یاری بخش خصوصی می‌آید.

وی ادامه داد: در استان خراسان رضوی به عنوان یکی از قطب‌های کشاورزی کشور، نیاز است تا تعداد بیشتری از سامانه‌های پرتودهی نصب شود. پرتودهی باعث می‌شود آثار سموم از محصول حذف شده و در نتیجه طول عمر محصول افزایش می‌یابد. در محصولات کشاورزی مانند سیب‌زمینی و حبوبات، سامانه‌های پرتودهی موثر هستند و از ایجاد ضایعات بیشتر در بخش تولید محصولات کشاورزی جلوگیری می‌‌شود.

اسلامی تصریح کرد: در دنیا حدود ۵۰ سال است که پرتودهی محصولات گوناگون انجام می‌شود هرچند ما از این قابلیت برخوردار بودیم اما باید گسترش می‌یافت زیرا این فناوری، ملموس‌ترین نوع حضور انرژی اتمی در زندگی مردم است. در همین راستا در آینده‌ای نزدیک شاهد بهره‌برداری از یک سامانه دیگر در استان اردبیل خواهیم بود.

وجود بیش از ۲۰ رادیودارو در فاز تحقیقاتی

اسلامی در ادامه با اشاره به پیشرفت‌های ایران در زمینه تولید انواع رادیودارو گفت: اکنون بیش از ۶۵ محصول رادیودارویی در سطح کشور تولید می‌کنیم و به دنبال گسترش بازار این داروها در سطح منطقه هستیم.

وی افزود: بیش از ۲۰ محصول رادیودارو در فاز تحقیقاتی داریم که این آمار قابل توجه است. با تولیدات خود در این عرصه از ۲۲۰ مرکز پزشکی پشتیبانی‌ می‌کنیم در حالی که در  سال ۱۴۰۰ تعداد این مراکز 190 مرکز بود.

وی افزود: همچنین احداث مرکز تولید و توسعه رادیوداروها را در دست اقدام داریم که ظرفیت ما را در زمینه تولید رادیوداروها بین 5 تا 7 برابر ارتقا می‌دهد؛ امیدوار بودیم با حضور رییس‌جمهور شهید این مرکز را افتتاح کنیم که متاسفانه این مساله محقق نشد.  

آمادگی سازمان انرژی اتمی برای ایجاد ۵۰ کلینیک درمان زخم در سراسر کشور

رییس سازمان انرژی اتمی ایران در ادامه با اشاره به حوزه پلاسما به عنوان یک دنیای بیکران، اظهار کرد: این فناوری را در حوزه پزشکی به کار گرفتیم و مهمترین آن راه‌اندازی کلینیک های زخم در درمان زخم های دیابت و دیگر زخم‌های مزمن بود. در همین مسیر با توجه به پیشرفت‌های انجام گرفته آمادگی داریم تا 50 کلینیک درمان زخم در سراسر کشور ایجاد کنیم.

وی با اشاره به سایر قابلیت‌های فناوری پلاسما توضیح داد: این فناوری همچنین در سم‌زدایی و نیز زدودن آفت آفلاتوکسین پسته تاثیر داشته و همچنین شاهد اثربخشی روش پلاسماتراپی و نقش مهم این فناوری دربخش های مختلف صنعت هستیم.

اسلامی خاطرنشان کرد: سازمان انرژی اتمی ایران و شرکت‌های زیرمجموعه آن موفق به کسب مقام نخست بهره‌برداری شده‌اند که موفقیت بزرگی محسوب می‌شود زیرا در سال‌های گذشته برخی از شرکت‌های زیر مجموعه این سازمان به نوعی ورشکسته تلقی می‌شدند اما اکنون در صدر بهره‌وری قرار گرفته‌اند.

نمایش اثر فناوری هسته‌ای به زندگی مردم با سریال «نون خ»

اسلامی با اشاره به برنامه‌ریزی این سازمان برای آگاهی بخشی عمومی نسبت به تاثیرات فناوری هسته‌ای در زندگی روزمره مردم گفت: گسترش رادیوداروها را با تحقق اهداف مهمی ادامه دادیم؛ یعنی این که در رادیوداروهای تشخیصی، ضریب دقت را و در رادیوداروهای درمانی، اثرگذاری را ارتقا دهیم که این هدف تا حد فراوانی محقق شده است.

وی افزود: در سال ۱۴۰۲ حجم پرتودهی محصولات گوناگون نظیر محصولات یکبار مصرف پزشکی‌ را سه برابر توسعه دادیم و این روند ادامه دارد و به شرکت‌های علاقه‌مند فعالیت در این حوزه کمک خواهیم کرد.

وی خاطرنشان کرد: در سریال «نون خ» با زبان طنز حضور و اثر فناوری هسته‌ای را به خانه‌های مردم بردیم؛ این یک زنجیره است که از نقطه شروع تا جایی که در اختیار مردم قرار گیرد را در سطوح مختلف دنبال ‌کنیم.

اعلام زمان اتمام ساخت واحدهای دوم و سوم نیروگاه اتمی بوشهر

رییس سازمان انرژی اتمی ایران درباره روند ساخت واحدهای دوم و سوم نیروگاه اتمی بوشهر گفت:  در سال ۱۴۰۰ به دلایلی در وضعیت رکود در روند ساخت این ۲ واحد بودیم اما امروز سایت نیروگاه اتمی بوشهر در همه زمینه‌ها به شکل جدی در حال فعالیت است.

وی افزود: همچنین در کارخانه‌های ایرانی طرف قرارداد، اقلام مورد نیاز در حال ساخت است و به توجه به روند انجام امور، واحد دوم تا حدود پنج سال آینده و واحد سوم نیز نزدیک به هفت سال دیگر آماده بهره‌برداری می‌شود. سایر نیروگاه‌ها مانند کارون و احتمالا یک واحد دیگر از نیروگاه‌های تعریف شده را نیز به این شکل و درهمین بازه زمانی بتوانیم در مدار قرار دهیم.

نتایج اجرای سیاست «درهای باز- نوآوری باز»

وی درباره اقدامات سازمان انرژی اتمی در زمینه تحقق اهداف جهاد تبیین و سیاست «درهای باز- نوآوری باز» گفت: در سال ۱۴۰۰ فقط پنج گروه از سازمان انرژی اتمی ایران بازدید کرده بودند که در سال ۱۴۰۲ این تعداد به ۲۰۰ گروه رسید و 10 هزار نفر از اشخاص مختلف در قالب گروه‌های گوناگون توانستند از این سازمان بازدید کنند .

اسلامی افزود:  همچنین در حوره نمایشگاهی نیز توانسته‌ایم با برگزاری نمایشگاه های متعدد در سطح کشور گام های موثری در تحقق جهاد تبیین برداریم.

لزوم مطالبات آژانس باید در چارچوب ان‌پی‌تی و پادمان جامع باشد

اسلامی در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران حاضر در این نشست مبنی بر اینکه رافائل گروسی اخیرا گفته است به سمت دیپلماسی با ایران و یک توافق جدید باید رفت، عنوان کرد: روابط ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مبنای قانونی دارد و این مبنا ان‌پی‌تی و پادمان جامع است. آژانس در این چارچوب حرکت می‌کند و در همین قالب باید مطالبه داشته باشد و غیر از این نیست.

منابع تامین سوخت برای تولید ۲۰ هزار مگاوات برق هسته‌ای در کشور وجود دارد

اسلامی در پاسخ به پرسشی درباره اینکه برخی معتقدند به لحاظ فنی و مالی و تامین سوخت پشتوانه کافی برای ورود به ساخت نیروگاه‌های اتمی نداریم، گفت: ساخت نیروگاه‌های اتمی با توجه به نوع قراردادش متفاوت است. در قرارداد مربوط به نیروگاه اتمی بوشهر و آن‌چه در گذشته امضا شده، احداث هشت نیروگاه بوده است که تعهد تامین سوخت هم با سازنده است. این قراداد ۲ بخش دارد یکی‌ داخلی‌سازی و بخش دیگر ساخت در کشور طرف قرارداد است.

وی ادامه داد: برای سایر بخش‌ها از پروژه‌های صفر فرایند که معدن است ظرفیت‌های خود را گسترش دادیم،  منابع کافی و متنوع در کشور وجود دارد و نگرانی برای تامین سوخت مورد نیاز برای تولید ۲۰ هزار مگاوات برق هسته‌ای نداریم.

رییس سازمان انرژی اتمی ایران در این نشست گفت: متاسفانه یک اظهار نظر ذهنی توسط برخی کارشناسان در این رابطه می‌شود اما ما مورد به مورد هر یک از اضلاع نیروگاه را شناسایی کرده‌ایم و با شناسایی شرکت‌ها و ظرفیت‌هایی که در کشور وجود دارد؛ این طرح را در قالب نقشه راه بومی‌سازی نیروگاه های اتمی احصا کرده‌‌ایم و مراحل راستی‌آزمایی نیز یک سال طول کشیده است.

وی خاطرنشان کرد: با توجه به تجربه ۳۰ ساله بنده در حوزه صنعت و نیز  شناخت از ظرفیت‌های صنعتی خوشبین هستم و مطمئنم این کارها انجام می‌شود.

تغییر زمان افتتاح مرکز علوم و فنون هسته‌ای

معاون رییس جمهور در پایان این نشست خاطرنشان کرد: افتتاح مرکز علوم و فنون هسته‌ای قرار بود فردا (دوشنبه) انجام شود که با توجه به فضای انتخاباتی موجود در کشور امیدواریم این مهم چند روز پس از مشخص شدن نتیجه انتخابات انجام شود.