، محمد بن‌عبدالرحمن آل‌ثانی، نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه قطر که به منظور گفت‌وگو با مقامات ایران به تهران سفر کرده بود، ظهر روز دوشنبه (۵ شهریور) با عباس عراقچی، دیدار داشت که این اولین ملاقات خارجی عراقچی در مقام وزیر خارجه جمهوری اسلامی ایران محسوب می‌شود.

اگرچه از مذاکرات پشت درهای بسته دو طرف اخباری درباره جزئیات به بیرون درز نکرده است، اما وزارت خارجه قطر در بیانیه ای کلی اعلام کرد در جریان این نشست موضوعاتی مانند راه های همکاری دو کشور، آخرین تحولات غزه ، تلاش میانجیگران برای آتش‌بس در نوار غزه و نیز تنش‌ها در منطقه مورد بررسی قرار گرفت. همچنین بنا به خبری که وزارت خارجه کشورمان منتشر کرد، در این دیدار عراقچی نیز تأکید کرده است «جمهوری اسلامی ایران از هرگونه توافقی که دوستان ما در مقاومت فلسطین و حماس بپذیرند، حمایت خواهد کرد.»

درباره اهداف سفر نخست‌وزیر قطر به تهران نظرات مختلفی وجود دارد که به طور خلاصه به این موارد اشاره کرد:

قطر و جمهوری اسلامی ایران دیدگاه مشترکی در قبال حماس دارند و حضور وزیرخارجه این کشور در تهران می تواند مرتبط با انتقال پیامی از دولت بایدن به ایران باشد. همچنین با توجه به مواضع تقریباً یکسان دوحه و تهران در قبال حماس، مقامات دو کشور برآن شدند تا درباره گام های بعدی با یکدیگر مشورت کنند. مسئله مهم اینکه این سفر پس از حمله انتقامی حزب الله به مواضع نظامی اسرائیل در 4 شهریور صورت گرفت، حمله ای که می توانست روند جنگ در غزه را به نفع مقاومت تغییر دهد اما در حال حاضر شواهدی از این امر دیده نمی شود.

نکته دیگر اینکه در حالی ظهر روز دوشنبه نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه قطر وارد تهران شد که مذاکرات آتش‌بس در قاهره شامگاه یکشنبه بدون نتیجه پایان یافته بود. در واقع در حال حاضر دیگر امیدی هم به پیشبرد توافق از مسیر مذاکرات وجود ندارد. بنابراین در شرایطی که «گفتگو» نتیجه ای برای مقاومت غزه نداشت و با توجه به اینکه پیش‌تر برخی رسانه‌ها عنوان کرده بودند جمهوری اسلامی ایران به درخواست قطر از حق پاسخ‌گویی خود به ترور هنیه تا زمان به نتیجه رسیدن مذاکرات آتش‌بس صرف نظر کرده است، منطقه وارد مرحله پرتنشی شده است که به نظر می رسید وزیرخارجه قطر برای کاستن از التهابات به تهران سفر کرد. با لحاظ کردن ارتباط نزدیک سیاسی بین قطر و آمریکا و عدم تمایل کامل دموکرات ها به وقوع جنگ بزرگ منطقه ای در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ایالات متحده، می توان گفت این مقام قطری احتمال زیاد به نمایندگی از واشنگتن حامل پیامی برای مقابله با تشدید تنش ها بوده است. این در شرایطی است که چند روز قبل عراقچی نیز تأکید کرده بود پاسخ ایران به ترور هنیه قطعی است.

براین اساس شروع دیدارهای سیاسی وزارت خارجه دولت چهاردهم با قطر و حول موضوع نوار غزه، مؤید آن است که دستگاه دیپلماسی کشور و شخص عراقچی برای آغاز فعالیتش با هدف «تنش زدایی»، «رفع تحریم ها» و «بهبود روابط با اروپا» تصمیم دارد از جبهه غزه شروع به کار کند. ضمن اینکه در حال حاضر فوری ترین موضوع سیاس خارجی ایران هم نحوه و زمان پاسخگویی به ترور هنیه است.

اخبار و شواهد در رسانه های اسرائیلی نیز نشان می دهد حضور ارتش این رژیم در محور فیلادلفیا قطعی است. گزارش هایی مختلفی که در رسانه های اسرائیل منتشر می شود مبتنی براین تحلیل هستند که «اگر این محور را رها کنیم، حماس به سرعت خود را بازسازی خواهد کرد.» بنابراین وضعیت غزه در یک بن بست سیاسی/عملیاتی قرار گرفته است که در حال حاضر نقطه تلاقی سیاست های تهران در منطقه و فرامنطقه نیز است. آنچه حساسیت ملاقات با وزیرخارجه قطر را بیشتر می کند وابستگی نحوه حل این بحران با آینده مناسبات سیاسی-اقتصادی ایران در چهار سال پیشرو با غرب است. هر تصمیمی در تهران در خصوص پاسخ دهی به ترور هنیه گرفته شود می تواند منطقه را متأثر سازد.

از این رو گام نخست عراقچی را شاید بتوان سخت ترین گام در پیشبرد سیاست خارجی دولت چهاردهم دانست و دیدار با نماینده قطر پیرامون مسئله غزه هم پیام آشکار این دولت در موضوع فلسطین است، چنانکه پیشتر در جریان مراسم تحلیف پزشکیان نیز شاهد حضور رهبران مقاومت در ایران بودیم.