، روز یکشنبه (۷ بهمن) عباس عراقچی، وزیر خارجه، همراه با هئیتی برای سفری یک روزه به کابل سفر کرد تا با مقامات ارشد حکومت سرپرست افغانستان دیدار کند. در ملاقات نخست، وی با ملا حسن آخند، رئیس الوزرای حکومت سرپرست افغانستان بر لزوم پیگیری موضوع حقابه ایران از هیرمند و اتباع غیرقانونی پرداخت. نکته مهم این گفتگوها تأکید عراقچی بر تدوین طرح جامعی برای بازگشت اتباع غیرمجاز بود. همچنین ملا حسن آخند تأکید کرد آنها سیاست جلوگیری از ورود آب به ایران را ندارند و افزود: به وزارتخانه‌های آب و کشاورزی دستور داده‌ایم آب باید به سوی ایران روان شود.

وی همچنین مولوی امیرخان متقی، وزیر امور خارجه حکومت سرپرست افغانستان دیدار کرد. مسئله مهم تأمین حقابه و گسترش همکاری ها در همه زمینه در این ملاقات مورد تأکید قرار گرفت.

در ادامه عراقچی با مولوی محمد یعقوب مجاهد، وزیر دفاع ملی حکومت سرپرست افغانستان دیدار کرد. سه موضوع قاچاق مواد مخدر، گسترش تروریسم و ترددهای غیرمجاز از مرز مشترک اصلی ترین مسائل این گفتگوها بود.

وزیر دفاع حکومت سرپرست افغانستان در رابطه با امنیت مرز مشترک، اهتمام وزارت دفاع افغانستان برای تقویت امنیت مرزی از جمله از طریق بهبود و ارتقای توانمندی حرفه‌ای نیروهای مرزبانی این کشور، مساعدت در مدرنیزاسیون علائم مرزی و همکاری بیشتر با مرزبانی جمهوری اسلامی ایران را مورد تاکید قرار داد. اگر چنین وعده ای اجرایی شود، بخش بزرگی از مشکلات امنیتی که ایران در خصوص اتباع افغانی دارد، مرتفع خواهد شد. لذا امید است این رایزنی از سوی نهادهای ذی ربط داخلی پیگیری شود و به صورت دستوراالعمل های اجرایی درآید تا طرف افغانستانی نیز ملزم به اجرای آن گردد.

تلاش برای تقویت مناسبات تجاری-اقتصادی

با نورالدین عزیزی وزیر صنعت و تجارت حکومت سرپرست افغانستان دیدار کرد. در این ملاقات، نورالدین عزیزی با ارائه گزارشی از آخرین وضعیت روابط تجاری افغانستان و ایران، اهمیت بهبود مناسبات اقتصادی بین دو کشور و رفع موانع تجاری را خاطرنشان کرد و بر ضرورت فعال‌سازی بندر چابهار و ترانزیت کالا از طریق بندرعباس تاکید کرد.

وی همچنین گفت: وزارت صنعت و تجارت افغانستان مصمم است راه‌ها را برای رونق تولید و بهبود وضعیت اقتصادی و صنعتی افغانستان و نیز سرمایه‌گذاری شرکت‌های ایرانی هموار کند.

در ادامه، نشست مشترک تجار و فعالان اقتصادی ایران و افغانستان به میزبانی اتاق بازرگانی افغانستان با حضور دو وزیر برگزار شد. این بخش از سفر عراقچی اهمیت زیادی دارد. زیرا با توجه به مرزهای مشترک طولانی، سابقه مشترک تمدنی و فرهنگی و به ویژه نیاز شدید افغانستان به حضور بخش خصوصی خارجی در این کشور، ایران می تواند بازار بزرگی در افغانستان پیدا کند، بازاری که اکنون ترکیه تلاش دارد علی رغم نداشتن هیچ مرز زمینی مشترکی، از آن خود کند. بخش های فنی-مهندسی، تولیدات صنعتی و محصولات غذایی و دارویی می توانند در افغانستان جای پای خوبی پیدا کنند و این مسئله بر ارزآوری، کاهش اثرات تحریم ها و رونق بازار کار در داخل ایران اثر بسیار مثبتی خواهد داشت. نکته دیگر اینکه، این اقدامات موجب تقویت پیوندهای دو کشور می شود و اثر مستقیمی بر بحران آب و بحث حقابه دارد.

پایان این سفر یکروزه، با ملاقات با جمعی از اعضای شورای علمای افغانستان صورت گرفت. گفتنی است در این سفر باز هم عراقچی در راستای دیپلماسی عمومی جدیدی که در پیش گرفته، به یک رستوران در کابل رفت و همراه با مقامات افغانستانی غذا خورد که تصاویر منتشر شده از این کار، در رسانه ها بازتاب زیادی پیدا کرد.

در مجموع این سفر یک روزه، در شرایطی که ایران با مشکلات مهمی در حوزه آب و اتباع غیرمجاز افغانستانی روبرو است، اهمیت زیادی دارد. وزارت خارجه امیدوار است پیش از شروع فصل‌ های گرم سال، مسئله حقابه برطرف شود در غیر این صورت گفته می شود علاوه بر بخشی از استان سیستان و بلوچستان، در صورت عدم دسترسی ایران به آب هریرود، دو میلیون نفر در مشهد هم با مشکل آب روبرو خواهند شد. مسئله دیگر بحث ساماندهی و بازگرداندن اتباع غیرمجاز است که در ماه های گذشته یکی از مطالبات اصلی شهروندان ایران بود. در همین رابطه استاندار تهران اعلام کرد از ابتدای سال جاری ۲۵۱ هزار نفر دستگیری اتباع داشتیم، ۱۱۰ هزار نفر بازگشته اند و حدود صد نفر هم خود معرف و داوطلبانه ثبت نام کرده اند و داوطلبانه از مرزها به کشور خود برگردانده شده اند.

بنابراین در این سفر انتظار می رود برای مقامات افغانستان روشن شده باشد بازگرداندن اتباع غیرمجاز تبدیل به اهرمی برای ندادن حقابه نباشد. مسئله بعدی اینکه جمهوری اسلامی ایران امیدوار است در حوزه مبارزه با تروریسم به هماهنگی با حکومت سرپرست افغانستان دست یابد. در سفری که پزشکیان به تاجیکستان داشت و عراقچی هم رئیس جمهور را در این سفر همراهی می کرد، بر همکاری های امنیتی با تاجیکستان تأکید و ابزار امیدواری شد که بتوانند به اشتراک نظر با افغانستان نیز دست یابند. لذا این پیش بینی وجود دارد که یکی از اهداف مهم سفر عراقچی، ایجاد راه های گفتگو بیشتر برای همکاری سه جانبه در حوزه امنیت منطقه ای باشد.