خبرگزاری موج گزارش می دهد؛
استراتژی منطقه ای جمهوری اسلامی ایران در سایه تحولات جنبش مقاومت چه تغییری کرده است؟
پس از اتفاقاتی که در سال ۱۴۰۳ برای جنبش مقاومت در عرصه سوریه، لبنان و نوار غزه رخ داد، گفته می شد استراتژی منطقه ای جمهوری اسلامی ایران تغییر کرده است. اما آیا واقعیت همین است؟

، از ابتدای سال ۱۴۰۳ تحولات منطقه ای زیادی در خاورمیانه رخ داد. در سالی که گذشت چندین رهبر جنبش مقاومت از جمله اسماعیل هنیه، حسن نصرالله، سید هاشم صفی الدین، یحیی سنوار، محمد ضیف و ... به شهادت رسیدند. این اتفاقات در نتیجه هجمه سنگین اسرائیل به نوار غزه و لبنان رخ داد. در همین حال نیروهای حوثی از یمن و گروه های مقاومت از عراق تلاش کردند به این وضعیت واکنش نشان دهند. در این بین در اواخر آذر ماه حکومت بشار اسد توسط نیروهای جولانی تحت هدایت ترکیه ساقط شد. حذف خاندان اسد در تحلیل های کارشناسان به عنوان نابودی پل ارتباطی بین تهران و بیروت بود. لذا فضای سیاسی در غرب خاورمیانه تغییرات شگرفی کرد. تحلیلگران اسرائیلی این فضا را به نفع خود تعبیر کردند. همچنین از دید آنها عوض شدن حاکمان سوریه به معنای خارج شدن جمهوری اسلامی ایران و پر شدن این فضا توسط ترکیه بود که می توانست نوع جدیدی از تهدید را متوجه این رژیم کند.
بنابراین گمان می رفت استراتژی منطقه ای جمهوری اسلامی ایران تغییر کرده است. اما شرایط میدانی چنین چیزی را نشان نمی داد. اگرچه حزب الله، حماس و جهاد اسلامی زیر ضربات اسرائیل آسیب جدید دیده بودند اما حتی پس از شهادت فرماندهانشان، کماکان قدرت پرتاب راکت و موشک را داشتند. در همین رابطه در اوایل اسفند اخباری در مورد پرتاب راکت از نوار غزه به سمت اسرائیل منتشر شد. در سکونتگاه های نزدیک به مرز غزه، هنوز خانه هایی که در هفت کیلومتری مرز قرار دارند، خالی از سکنه هستند. همچنین به دلیل ترس از واکنش نظامی حزب الله، بازگشت آوارگان اسرائیلی به خانه هایشان در مناطق شمالی اراضی اشغالی با تردید همراه بود. علیرغم تشکیل کمیته بازسازی مناطق جنگ زده، این سازمان اقدام مؤثری در حوزه شمالی انجام نداد و گزارش بازرس دولتی اسرائیل نشان می دهد وضعیت برای بازگشت آوارگان آماده نیست.
در همین حال ترس از وقوع حمله ای مشابه ۷ اکتبر از سمت کرانه باختری نیز اسرائیلی ها را نگران کرده است. لذا در میانه این نگرانی، ارتش این رژیم برآن شد تا دست به اقدامی تهاجمی بزند. آغاز عملیات «دیوار آهنین» در کرانه باختری که منجر به آواره شدن دستکم سی هزار نفر از ساکنین کرانه باختری شد، در این راستا صورت گرفت.
علاوه براین نیروهای انصارالله اعلام کردند حملات به کشتی های اسرائیلی در دریای سرخ را ازسر می گیرند. تحرکات نیروهای حزب الله در جنوب لبنان هم به آرامی شروع شد. افزون براین ها نیروهای علوی سوریه در لاذقیه و طرطوس دست به قیام زدند که مؤید وجود شعله های زیر خاکستر در سوریه است. در عراق هم شرایط به مانند قبل است و گروه های مسلح شیعی هنوز نسبت به سیاست های اسرائیل واکنش نشان می دهند.
بنابراین همانطور که رهبر معظم انقلاب در سخنرانی روز چهارشنبه (۲۲ اسفند) اعلام کردند: «بر خلاف انتظار دشمن نه مقاومت فلسطین و نه مقاومت لبنان از پا در نیامده بلکه قویتر شده. پرانگیزهتر شده. این شهادتها از لحاظ انسانی خسارت به آنها وارد کرد. امّا از لحاظ انگیزه آنها را تقویت کرد.»
ارتقا انگیزه جنبش مقاومت در ایستادگی آنها بر سر مواضعشان است که در نتیجه آن اسرائیل نتوانست آتش بس در نوار غزه در مرحله دوم را به خواست خود پیش ببرد در عین حال شروع عملیات نظامی اش در این منطقه را هم به تأخیر انداخت. همچنین این مقاومت منجر بدان شد تا کشورهای عربی در قاهره گردهم آیند و تصمیم بگیرند در برابر ایده کوچاندن فلسطینی ها بایستند.
حال این پرسش مطرح است که آیا واقعاً استراتژی منطقه ای جمهوری اسلامی ایران تغییر کرده است؟ رهبر انقلاب در همان سخنرانی ۲۲ اسفند تأکید کردند «ما به حمایتمان از فلسطین و لبنان ادامه می دهیم.» این موضع گیری نمی تواند به معنای تغییر در راهبرد منطقه ای جمهوری اسلامی باشد هرچند طبیعتاً تاکتیک ها متفاوت از قبل خواهند بود. اکنون دولت اسد دیگر نیست، دولتی که با حزب الله همکاری خوبی داشت. بنابراین روش ها در زمینه حمایت از حزب الله هم تغییر کرده است. اما آنچه مهم است پایداری در استراتژی تهران است. در فضای کنونی نیروی های مقاومت قادر هستند از مسیرهای جدید یکدیگر را پشتیبانی کنند. زیرا به طور کلی جنبش مقاومت در سایه فشار، تحدید و تهدید توانست پا بگیرد و لذا عوض شدن اوضاع به معنای پا پس کشیدن از آرمانشان نیست. امروز رویکرد وزارت خارجه، درخواست از سازمان همکاری های اسلامی برای تشکیل جلسه با محوریت فلسطین، برگزاری جلسات دوجانبه با کشورهای اسلامی و استفاده از ظرفیت رسانه ای در جلب نظر افکار عمومی از دیگر تاکتیک های مؤثر در ادامه راهبرد منطقه ای جمهوری اسلامی ایران محسوب می شود.
ارسال نظر