محمودرضا امینی -خبرگزاری موج: آنچه که در مورد اعتراضات اخیر در کشورمان می توان مطرح کرد این است که شاید کلیت اعتراض ناشی از فشار و دغدغه ای باشد که نتیجه روند نامناسب اقتصادی است. از این رو، بستر اعتراضات به نوعی از زمینه ای منطقی برخوردار است. با این حال، با توجه به اینکه در کشور ما احزاب، گروه ها و ساختارهای منسجمی وجود ندارند تا خواست های مردم را به نمایندگی از آن ها به قدرت منتقل کنند و یا از ساختار حاکمیت بخواهند تا امکان و مجوز اعتراض را به مردم بدهند، مردم به صورت بدون مجوز و پراکنده دست به اعتراضاتی زدند.

گران شدن قیمت بنزین آن هم به این میزان، کاملا مردم را در شوک اقتصادی و روانی فرو برد. البته کارشناسان شاید بر این باور باشند که میزان تاثیر این گرانی (در بحث قیمت بنزین)، اینطور نیست که در روندهای اقتصادی و یا در گران شدن محصولات مورد نیاز مردم اثر خاصی بگذارد و یا در نهایت ۵ درصد تاثیر خواهد داشت. مبنای استدلال دولت در چهارچوب گران کردن قیمت بنزین نیز بر همین استدلال استوار بوده است. صرف نظر اینکه این گزاره صحیح است یا خیر، ما باید به این نکته بپردازیم که مردم تحمل اینچنین شوکی را ندارند. به عبارتی، مخصوصا با توجه به اینکه این اقدام به صورت ناگهانی اتفاق افتاد و مردم نتوانستند خود را با این موضوع هماهنگ کنند.

تغییرات قیمت و دخالت دولت و حاکمیت در قیمت ها همواره حقی قانونی و طبیعی است. نهادهای حکومتی حق دارند تا نسبت به نرخ ها و قیمت ها تغییراتی را ایجاد بکنند. حال چه کاهش باشد و چه افزایش. از این رو، تغییر در قیمت بنزین، در چهارچوبی قانونی اتفاق افتاد. در رابطه با افزایش قیمت بنزین باید دو ملاحظه را در نظر بگیریم: اول اینکه هدر رفتِ بنزین و مصرف زیاد آن و همچنین ضرر و زیانی که این استفاده بیش از حد بر جامعه تحمیل می کرد، لزوم اتخاذ سیاستی جدید در این رابطه را ایجاب می کرد. بر اساس آمارها، ما دو برابر مصرف لازم و ضروری خود، بنزین مصرف می کنیم. این میزان، حاکی از عدد و رقم کمی نیست و نمی توان نسبت به اسراف در مصرف بنزین بی تفاوت بود. طبق قانون هم از سالیان گذشته، قرار بر این بوده تا هر سال قیمت بنزین با یک شیب مشخص تغییر کند که البته دولت ها با دلایل مختلف از انجام این کار پرهیز کرده اند. با این حال، کمبود بودجه و افزایش مصرف بی رویه بنزین موجب شد تا نسبت به افزایش قیمت بنزین تصمیم گیری جدیدی انجام شود. ثانیا، شاید تصمیم گیری برای افزایش قیمت بنزین موضوعی خارج از قانون نباشد اما اتخاذ تصمیم در این رابطه و اجرای آن به شیوه ای که دولت محترم به انجام رساند، قابل نقد است. این موضوع نباید در فضایی که مردم اطلاع ندارند اجرا شود. باید ترتیبات لازم قبل از اجرای این تصمیم به اجرا می رسید. به طور کلی اجرای تصمیماتی از این دست باید با پیوستِ اجتماعی، اقتصادی، امنیتی، رسانه ای، و فرهنگی، به اجرا برسد که در مورد اخیر به این پیوست ها توجهی نشده است. بالاخره ما در کشوری زندگی می کنیم که مورد تهدید و طمع دشمنان است و جمهوری اسلامی ایران به منافع بسیاری از کشورهای مرتجع نظیر آمریکا و عربستان و ... آسیب رسانده و توانسته به یک قدرت منطقه ای تبدیل شود. در چهارچوب این شرایط، ابرقدرت ها و ابرپول ها بر علیه جمهوری اسلامی هستند  و سعی می کنند از هر فرصتی برای ضربه زدن به کشورمان استفاده کنند. با این حال تمامی این ها باید در یک بستری فرصت بروز یابند.

در مدت اخیر، مساله بنزین این زمینه و بهانه را به دست آن ها داد. مقام معظم رهبری هم اگرچه لازم نیست در ریزِ جزئیات تمام مسائل باشند اما در این مساله وارد شدند و از آن حمایت کردند. در واقع، حضور ایشان در حمایت از تصمیم سران قوا ، قدمی در راستای اتقان قوانین در کشور بود. زیرا اگر دولت ها نتوانند تصمیمات خود را به درستی اجرا کنند، آسیب های جدی ایجاد خواهد شد. در مورد فرمایشات ایشان در این رابطه هم نکات قابل تاملی وجود دارد. اول اینکه مشی ایشان از ابتدا، حمایت از تصمیمات دولت ها بوده است. ایشان پیش از این هم در مورد برداشت دولت ها از صندوق ذخیره ارزی ، علی رغم انتقاد از این رویه، با دولت ها همکاری های لازم را داشته اند. حمایت ایشان از اقدام سران قوا نیز کاری شجاعانه و در راستای همین رویه ایشان بود زیرا ایشان با این اقدام به نوعی فشارها را تا حدی متوجه خود کردند. با این حال، مقام معظم رهبری هیچ تاییدی بر کارشناسی بودن این اقدام نکردند و فرمودند که در رابطه با گران کردن قیمت بنزین، بعضی موافقند و بعضی مخالف. ایشان تاکید کردند که گرانی بر مردم سخت است. تاکید فرمودند مردم از این موضوع متضرر می شوند و درخواست کردند تا تدبیری به کار گرفته شود تا ضرر این کار به حداقل ممکن برسد و از مسوولان خواستند تا تمام تلاش خود را برای توجیه کردن مردم به کار بندند. از این رو، افزایش قیمت بنزین باید با یکسری اقدامات همراه شود تا مردم را به آرامش برساند. با این حال، نباید از دست های معاند نیز غافل شد. اقدامات تخریبی که با اظهار نظرهای مقام های غربی مبنی بر حمایت از آشوبگران همراه شد حاکی از آن است که باید مراقب بود تا به عناصر آن ها اجازه داده نشود تا بر موج اعتراضات بر حقِ مردم سوار شوند و موجب ایجاد خسارت برای کشورمان شوند.