به گزارش خبرگزاری موج همدان، سید هادی اسدآبادی،  متخلص به (روح القدس)  تحصیلات ابتدایی و مقدماتی را نزد مرحوم سید صفدر پدر سیدجمال الدین اسدآبادی شروع و در این دوره با پسر عمه خود یعنی سید جمال الدین هم مکتب و هم بازی بود.وی پس از تکمیل تحصیلات خود به تهران عزیمت کرد.

به مدت هفت سال در مدرسه مروی تهران مشغول به تحصیل  در علوم متداول آن روز شد و پس از کسب اجازه اجتهاد در امور شرعیه از علمای وقت به اسدآباد مراجعت و در خانه خود که مرجع و ملجاء عموم مردم بوده است سکنی گزید و معاش خود را با عزت نفس و به سادگی از درآمد باغ انگوری که داشت و اشتغال به حرفه زراعت فراهم کرده است.

حاج سید هادی در ایامی که در تهران مشغول به تحصیل بود با ملا حاضرقلی نامی آشنا شده و با وی ارتباط معنوی پیدا می کند و اشعار عارفانه او را که به خط خودِ ملا حاضر قلی تحریر شده از وی به یادگار گرفته و گهگاهی این اشعار عارفانه را با لذّت می خوانده و از او تعریف و با احترام یاد آوری می کرده است .         سید هادی روح القدس تا آخر عمر به مرشد و صوفی نماها اعتقادی نداشت و راه نجات و رستگاری بشر را تنها در شرع مقدس اسلام و قرآن مجید می دانست. این روحانی عارف مسلک، کتب و اشعار بزرگان و نام آوران را مطالعه و با کتاب مثنوی معنوی و دیوان شمس مولانا و دیوان اشعار شاعر شیرین سخن، حافظ شیرازی الفت زیادی داشته، چنانچه به کرّات دیده و شنیده شده که در مواقع مناسب به یکی از اشعار آن ها اشاره و چاشنی گفتار شیرین خود کرده است. در سال ۱۳۰۴هـ . ق / ۱۲۶۴هـ . ش که سیدجمال الدین اسدآبادی به دعوت ناصرالدین شاه و برای اصلاح امور مملکتی به ایران مسافرت می نماید، حاج سید هادی به محض اطلاع از ورود وی به تهران ابیاتی چند در وصف و استقبال او سروده و ضمن نامه ای برای وی ارسال می نماید که قسمتی از شعر مذکور در ذیل می آید:    

آمدی ای طایر عرشی نژاد//ای شکوفه نخله طور مراد

آمدی ای همدم و همراز من//آمدی ای شاه بی انباز من

آسمان فضل و تمکین آمدی//ای جمال الحق و الدین آمدی

 وی پس از ارسال این نامه تاب دوری سید را نیاورده و برای ملاقات با یار و مراد خویش به تهران عزیمت و چند روزی از محضر سیّد کسب فیض می نماید. سید اشعار و غزلیات زیبای پسر دایی خود که تا آن زمان (هاشمی) تخلص می کرد را ستود و از آن پس تخلص (روح القدس) را برای وی برگزید و همواره تاکید و سفارش نمود که اشعار خود را با این تخلص مزیّن سازد.

در دیوان اشعار حاج سید هادی روح القدس به دو نکته بر می خوریم که شاعر را سخت آزرده خاطر کرده است، یکی روش سید رکن الدین پسر ارشد اوست که از روال کار وی ناراضی بوده و او را در ادبیه ای نکوهش نموده است و دیگری راجع به چند غزل خوب وی می باشد که حسن خان سرتیپ افشار(نایب الحکومه اسدآباد) از وی می گیرد و در کتاب ریاض العارفین تالیف رضا قلی خان هدایت به نام خود چاپ می کند.

 این عمل زشت و ناصواب وی موجب می شود که حاج سید هادی او را در ادبیه ای هجو و در چند غزل او را دزد اشعار خود معرفی نماید. سید هادی روح القدس این شاعر زیبا سرا ، عالم وارسته و این دارنده روح قدسی سرانجام در ۲۱ رجب ۱۳۴۶ هـ .ق / ۱۳۰۶ هـ . ش در سن ۹۴ سالگی به دیار باقی شتافت و در امام زاده احمد واقع در محله سیدان اسدآباد به خاک سپرده شد. پسر ارشد وی مرحوم سید رکن الدین (۱۲۹۶-۱۲۵۸هـ .ش)می باشد که شاعری بسیار چیره دست بوده و (الف) تخلص می نموده است اما متاسفانه دیوان وی تا کنون به زیور طبع آراسته نشده است . دیگر پسر وی سید موسی(متوفی۱۳۴۹ هـ .ش) نام داشته که پدر شاعر روشن دل اسدآبادی مرحوم سیدابوالحسن روح القدس(۱۳۹۲-۱۳۲۰ هـ .ش) بوده است.     

شعر زیر یکی از اشعار زیبا و دلنشین حاج سید هادی روح القدس می باشد که از دیوان وی انتخاب شده است:

سیه چشمی سیه کرده است یاران روزگارم را //سر زلف پریشانی پریشان کرده کارم را

نه بیند غیر داغ دوست در سر سویدایم//اگر بعد وفاتم هر که بشکافد مزارم را

قراری کرده ام با دوست تا جان باشدم بر سر//اگر شمشیر بارد نشکنم هرگز قرارم را

نهان و آشکارا جز رضای تو نمی خواهم//خداوندا تو می دانی نهان وآشکارمرا

گاری تازه قصد دین و دل کرده است ای یاران//خدا را با خبر سازید از این معنی نگارم را

تو صیدم کرده ای گردون هوای کشتنم دارد//سرت نازم بگو گردون چرا بستی شکارم را

بدین دستار ترسم می فروشان نسیه ندهندم//نشستم با تهی دستان شکستند اعتبارم را

به جنت زاهدان را بی جهت دعوت مکن واعظ//بدین مشتی بهائم می چرانی مرغزارم را

کجایی ساربان امشب شتر مست است و من مفتون//به آهنگ حدی از کف منه امشب مهارم را

در هنگام رفتن یک وداعی آرزو دارم//اجازت گر دهد روح القدس خویش و تبارم را

 منابع :

۱- دیوان اشعار حاج سید هادی اسدآبادی متخلص به روح القدس ، تصحیح و کوشش : ابوالحسن جمالی اسدآبادی(۱۳۵۵) ، ناشر کتابخانه سنایی

۲- اسناد و مدارک درباره ایرانی الاصل بودن سیدجمال الدین اسدآبادی ، تالیف : صفات الله جمالی اسدآبادی(۱۳۳۵) ، ناشر کتابخانه ابن سینا