محمد سلیم کریمی-خبرگزاری موج؛امروزه در کنار سه بحران جهانی «فقر، نابودی محیط زیست و تهدیدات هسته‌ای»، موضوع موادمخدر و روان‌گردان‌ها بعنوان بحران چهارم و بزرگ ترین منکر هزاره سوم و نوع جدید بردگی در دنیای مدرن، سبب گردیده کمتر کشوری در جهان وجود داشته باشد که با این معضل دست و پنجه نرم نکند. بر اساس آمارهای منتشر شده از سوی سازمان ملل متحد بالغ بر ۲۴۰ میلیون نفر از جمعیت جهان یک بار نسبت به مصرف موادمخدر یا روان‌گردان‌ها مبادرت ورزیده‌اند.

تقاضا و میل به مصرف  مواد در جوامع از سوی مصرف‌کنندگان، زمینه را برای اشتغال بیش از ده میلیون نفر قاچاقچی حرفه‌ای در سطح جهان و در قالب مافیای مواد فراهم نموده، ضمن آنکه موجبات رشد و گسترش بی سابقه عرضه  ۴۵۰ نوع مواد روان گردان جدید را در جهان رقم زده است. سود خالص حداقل ۵۰۰ تا ۶۰۰  میلیارد دلار در سال ناشی از تجارت غیرقانونی موادمخدر با چرخش مالی میلیاردها دلار در سال، سبب شده است که موادمخدر در کنار اسلحه، نفت و توریسم به عنوان یک صنعت غیرقانونی جایگاه ویژه ای را به خود اختصاص دهد.

نیم نگاهی به پیامدهای شوک عظیم موادمخدر و روان‌گردان‌ها به عنوان زلزله خاموش و جنگ بدون مرز بیانگر آن می‌باشد که:

از لحاظ بهداشتی مصرف مواد و عوارض آن به عنوان یکی از چهار عامل مرگ کشور (در کنار تصادفات رانندگی، سکته های قلبی، سوختگی‌ها) محسوب شده و بطور میانگین در سال های اخیر روزانه حداقل ۱۰ نفر بعلت ناخالصی‌های موجود در مواد و مصرف بیش از حد، جان خود را از دست داده و هزینه‌های پزشکی زیادی را نیز بر جامعه تحمیل نموده است.

از لحاظ اقتصادی بر اساس شاخص سال ۱۳۸۳ سالیانه ده هزار میلیارد تومان هزینه و خسارت (بدون محاسبه خسارت‌های معنوی) برای امر مبارزه با موادمخدر بر اقتصاد کشورمان تحمیل می گردد. ضمن آنکه با ایجاد اختلال در سیستم اقتصادی کشور و درگیر شدن سرمایه‌های داخلی در معاملات غیرقانونی ناشی از خرید و فروش مواد، سبب بروز مشکلات دیگری بر جامعه شده است. در همین راستا روزانه تعداد قابل توجهی از منابع انسانی کشور شامل افراد بی سواد تا تحصیل کرده، بیکار تا مهندس، مجرد تا متأهل، شهری و روستایی، ۱۰ ساله تا ۱۰۰ ساله، مذکر و مونث، افراد فاقد سابقه تا بزهکاران حرفه‌ای، بعلت ورود به جرگه موادمخدر، دستگیر می‌شوند.

از لحاظ اجتماعی بواسطه ارتباط مستقیم بین استفاده از موادمخدر و توسعه جرائم، شاهد افزایش آمار زندانیان ورودی به زندان ها طی ربع قرن اخیر بوده‌ایم، بطوریکه جرائمی همچون شرارت، سرقت و اعمال منافی عفت بعضاً با درصدهای رشد مواجه بوده، ضمن آنکه سبب افزایش طلاق، همسر آزاری، کودک آزاری، قتل عمد، خشونت و نزاع، جرائم مالی و ... شده است.

از لحاظ فرهنگی متأسفانه مصرف مواد در جامعه برای افراد در معرض خطر که فاقد هرگونه حمایت‌های اجتماعی، عاطفی، مهارت های مقابله‌ای، و باورها و نگرش‌های مذهبی و ... می‌باشند، بعنوان یک هنجار مثبت ذهنی و جزئی از سبک زندگی برای کسب لذت و گذراندن اوقات فراغت و تفریح، دوری از استرس، اضطراب و ناامیدی تلقی گردیده است. شاخص های مختلف ذکر شده بیانگر تهاجم وسیع و همه جانبه و حکایت از هوشمندی و فعالیت شبانه‌روزی سیستم موادمخدر دارد که تلاش می‌کند با نفوذ از درب منازل، درب خوابگاه ها و مراکز دانشگاهی، درب مدارس و محیط های کاری اعم از صنعتی، کارخانجات و پادگان ها، به سوی تک تک افراد رفته و همواره بدنبال جذب یک نفر جدید بوده تا بر جمعیت آمار معتادان افزون نماید و بدین ترتیب موجبات از بین رفتن انسان‌های سالم فراهم شود.

در این راستا ستاد مبارزه با موادمخدر جمهوری اسلامی ایران با همکاری کلیه دستگاه‌های عضو و مرتبط  و در راستای سیاست‌های کلی مبارزه با موادمخدر ابلاغی از سوی رهبر معظم انقلاب تلاش‌های فراوانی برای مهار و کنترل این پدیده در دو عرصه مقابله با عرضه با  تقدیم حدود ۴ هزار  شهید گرانقدر و بیش از ۱۲ هزار جانباز و تلاش برای اشرافیت بر مرزها و ضربه زدن به باندهای قاچاق مواد مخدر و روان گردان ها و دستگیری تعداد قابل توجهی از آنان، عرصه کاهش تقاضا از طریق اقدامات اطلاع رسانی و آموزش مهارت های زندگی و درمان معتادین، داشته است.

با عنایت به اینکه بیش از ۹۰ درصد مردم اعتیاد به مواد مخدر و روان گردان ها را یک موضوع نگران کننده در کشور تلقی نموده اند و با توجه به اینکه  موضوع اعتیاد اولین اولویت آسیب های اجتماعی در سال ۱۳۹۵ از سوی رهبر معظم انقلاب اعلام شده و توجه به میزان آسیب پذیری در جمعیت عمومی، دانش آموزی، دانشجویی و  جمعیت کارگری در عرصه اعتیاد ضرورت دارد ضمن ایجاد دغدغه برای کلیه مسئولین گروه های مرجع در جامعه و نیز آحاد مردم، زمینه برای اجتماعی شدن مبارزه از طریق ایفای نقش یکایک افراد در جهاد مقدس امر مبارزه فراهم شود. به گونه ای که با ایجاد تشکل های اجتماعی دانش آموزی، دانشجویی، کارگری، اساتید، نخبگان، روحانیون و ... زمینه ایجاد نهضت فراگیری اجتماعی پیشگیری از اعتیاد عملی شود و شاهد مهار آسیب های ناشی از اعتیاد باشیم.