به گزارش خبرنگار بین الملل خبرگزاری موج، سال ۲۰۱۷ در حالی رو به پایان است که حامل اتفاقات مهمی برای جهانیان بود. در این بخش به مهم ترین بحران های امنیتی و انسانی سال جاری میلادی می پردازیم.  بحران مهاجرت اروپا و نیز افزایش حملات تروریستی در غرب، در کنار نقض سیستماتیک حقوق بشر در قبال مسلمانان روهینگیا و بحران دیپلماتیک قطر از جمله مهم ترین منازعات این سال است. تداوم یافتن بحران در یمن که به کشته شدن «علی عبدالله صالح»، رئیس جمهور پیشین این کشور منجر شده و نیز استعفای موقت «سعد حریری»، نخست وزیر لبنان نیز دیگر تحولاتی به شمار می آیند که در این بخش به آن ها خواهیم پرداخت:

بحران‌های امنیتی و انسانی

در سال ۲۰۱۷ بحران‌های امنیتی و انسانی زیادی به وقوع پیوست و از این حیث نیز می‌توان گفت جهان سالی بدتر از ۲۰۱۶ را پشت سر گذاشت.  روی‌هم‌رفته بیش از 530 حمله تروریستی در سراسر جهان اتفاق افتاد و طبق آمار سازمان ملل بیش از 3600 تن در این حملات کشته‌شده‌اند.

همچنین هجوم سیل‌آسا مهاجران مسلمان از عراق و سوریه به‌سوی دروازه‌های اروپا باعث تشدید جو امنیتی قاره سبز و چرخش افکار عمومی به سمت راست‌گرایان افراطی شد.

ازجمله مهم‌ترین حوادث تروریستی می‌توان به تیراندازی در یک کلوپ شبانه در استانبول با ۷۰ کشته، بمب‌گذاری انتحاری در شهرک صدر بغداد با بیش از ۱۰۰ کشته، انفجار انتحاری در سیهون پاکستان با بیش از ۳۰۰ کشته، انفجار در دمشق سوریه با بیش از ۱۲۰ کشته، تیراندازی در منچستر انگلستان که منجر به ۴۹ کشته شد و نیز انفجار در متروی سن‌پترزبورگ با نزدیک به ۷۰ کشته اشاره کرد.

همچنین انفجار در شهرهای تنتا و اسکندریه مصر در نهم آوریل ۲۰۱۷ نیز روی‌هم‌رفته ۱۴۰ تن را به کام مرگ فرستاد.

بمب‌گذاری ۲۲ ماه مه در جریان یک کنسرت در منچستر نیز بار دیگر فاجعه به بار آورد و بیش از ۵۰۰ تن را به کشتن داد. در روز ۳۱ همین ماه نیز انفجار یک کامیون در کابل بیش از ۴۳۰ نفر را به خاک و خون کشید.

در روزهای هفدهم تا بیست و دوم اوت نیز مجموعه حملات تروریست‌های مرتبط با داعش مجموعاً بیش از ۱۵۰ نفر را در کاتالونیای اسپانیا به کام مرگ فرستاد.

بحران مهم دیگری که در این سال به وقوع پیوست، عبارت از تشدید وضعیت مسلمانان روهینگیا بود. بیش از یک‌میلیون پناه‌جوی روهینگیایی در طول این سال از میانمار با زور عریان رانده شدند و راه مناطق مرزی بنگلادش را در پیش گرفتند.

«آنگ سان سوچی»، رهبر دوفاکتوی این کشور تا چندی پیش این بحران انسانی را انکار می‌کرد، این در حالی است بسیاری از محافل حقوق بشری اقدامات ارتش نیجریه را حتی «پاکسازی نژادی» و «جنایت علیه بشریت» می‌دانستند.

تنها آغاز روند اعمال تحریم علیه ارتش میانمار بود که باعث شد از شدت خشونت‌ها علیه مسلمانان کاسته شود و دولت میانمار قول‌هایی را برای بازگرداندن آن‌ها بدهد. البته این قول‌ها هنوز عملی نشده است.

سومین بحران سال 2017 را می‌توان بحران دیپلماتیک قطر دانست. در روز پنجم ژوئن چهار کشور مصر، عربستان سعودی، بحرین و امارات در اقدامی هماهنگ از قطع روابط خود با دوحه به دلیل آنچه حمایت این کشور از تروریسم می‌خواندند، خبر دادند.

به‌زودی لیبی، یمن، مالدیو، سنگال، موریتانی، چاد، کومور، نیجر و گابن نیز به اردوی تحریم کنندگان پیوستند و روابط خود با قطر را قطع کردند.

پس از مدتی تحریم کنندگان قطر 13 شرط را برای برقراری مجدد روابط خود مطرح کردند که اصلی‌ترین آن‌ها عبارت بود از «قطع رابطه با ایران و گروه‌های تروریستی نظیر اخوان المسلمین! حماس، طالبان و ...»، «تعطیل کردن شبکه و پایگاه الجزیره»، «قطع روابط نظامی با آنکارا»، «پرداخت غرامت به کشورهای تحریم کننده به دلیل تهمت» و «توقف مداخله در امور داخلی کشورهای عربی».

واکنش قطر در مقابل این درخواست‌ها، ایستادگی و رد آن‌ها بود. دوحه تأکید کرد که در صورت پذیرش این مطالبات، حاکمیت ملی خود را نقض کرده و دیگر یک دولت مستقل نیست. در برابر تحریم کنندگان، ترکیه، پاکستان و سپس ایران از دوحه حمایت کردند. همچنین ترامپ نیز که ابتدا قطری‌ها را به حمایت از تروریسم متهم کرده بود، پس از پیشنهاد عقد قرارداد امنیتی به‌سرعت تغییر رویه داد و از تحریم کنندگان انتقاد کرد.

پس از چندی تحریم کنندگان از تعداد شروط خود کاستند و بر لزوم قطع روابط با ایران و گروه‌های تروریستی تأکید کردند، اما دوحه نیز پاسخ داد در صورتی تن به چنین امری خواهد داد، که این سیاست‌ها از طریق شورای همکاری خلیج‌فارس به تصویب همه کشورهای تحریم کننده برسد.

برخی ناظران معتقدند این بحران با اوج‌گیری «محمد بن سلمان» در عربستان ارتباط مستقیمی دارد و باعث می‌شود توجهات افکار عمومی از داخل عربستان به خارج معطوف شود و جوی ملی‌گرایانه در کشور پدیدار شده و به کمک بن سلمان بیاید.

بحران قطر نیز کماکان با پافشاری تحریم کنندگان بر مواضع پیشین و ایستادگی قطر ادامه یافته است و هنوز نشانه‌ای از بهبود اوضاع دیده نمی‌شود.

بحران یمن

در سال 2017 بحران یمن ادامه یافت و وارد فازهای جدیدتری شد. حملات موشکی حوثی‌ها به اهدافی در عربستان و سپس امارات و تداوم حملات هوایی ائتلاف نظامی عربی به رهبری عربستان تا یک ماه پیش مهم‌ترین تحولات یمن بودند که با کاهش چنددرصدی مناطق تحت سیطره حوثی‌ها همراه شد.

اما در اوایل ماه دسامبر برهم خوردن ائتلاف میان جنبش انصارالله و حزب کنگره ملی یمن به رهبری «علی عبدالله صالح»، رئیس‌جمهور پیشین، بروز درگیری میان این دو گروه و نهایتاً کشته شدن صالح به نقطه عطف جدیدی در یمن مبدل شد.

به نظر می‌رسد با حرکت حزب کنگره ملی به سمت دولت مستعفی یمن، توازن قوا در بلندمدت به ضرر انصارالله برهم خواهد خورد و این جنبش مجبور به جنگیدن در چندین جبهه خواهد شد.

استعفای موقت سعد حریری

در اوایل ماه نوامبر «سعد حریری»، نخست‌وزیر لبنان که به عربستان سفر کرده بود، به‌طور غیرمنتظره‌ای از سمت خود استعفا کرد. وی در بیانیه استعفای خود ترس از ترور (مانند پدرش) و مداخله حزب‌الله در امور داخلی کشورهای عربی و نیز مداخله ایران در لبنان را عوامل اصلی کناره‌گیری‌اش اعلام کرده بود.

پس از چند روز که در مورد وضعیت وی ابهام وجود داشت، حریری به فرانسه رفت و سپس عازم بیروت شد. وی پس از دیدار با «میشل عون»، رئیس‌جمهور لبنان اعلام کرد موقتاً از استعفا منصرف شده است و اندکی بعد نیز به‌طور رسمی اعلام کرد به کار خود در مقام نخست‌وزیر ادامه می‌دهد.

پس از چند روز حریری به رسانه‌ها گفت در عربستان برای استعفا تحت‌فشار قرارگرفته است. از سوی دیگر برخی ناظران معتقدند کادر جدید رهبری عربستان به رهبری ولیعهد جوان این کشور، از شوک خبر استعفای حریری برای کم کردن تأثیرگذاری خبر بازداشت سران و بزرگان این کشور (که در همان روز انجام شد) استفاده کردند و برای همین پس‌ازاینکه به هدف خود رسیدند دیگر بازگشت حریری به نخست‌وزیری لبنان برایشان اهمیتی نداشت.