موقعیت استراتژیک یمن

با توجه به اهمیت ژئواستراتژیک یمن، تبادل تجاری جهانی جنوب آسیا و بیشتر کالاهای ساخته شده در کشورهای آسیایی مثل هند و چین از طریق سواحل یمن به کشورهای اروپایی منتقل می‌شود. تنگه باب المندب نیز که پنج درصد از نفت جهان از طریق آن منتقل می‌شود در سواحل یمن واقع است و نقش اصلی در انتقال نفت کشورهای خاورمیانه به بازارهای جهانی از طریق دریای سرخ را دارد.

در ادامه این گزارش آمده است: یمن همچنین یکی از مهم‌ترین ایستگاه‌ها در راستای طرح چین برای شکستن سلطه آمریکا بر تجارت جهانی و تغییر معادله نظام بین المللی است. در صورتی که پکن بتواند طرحش را اجرایی کند پایه‌های تجاری مراکز مهمی مثل دوبی و ابوظبی به شهرهای الحدیده و عدن یمن منتقل می‌شود برای همین امارات یکی از مهم‌ترین طرف‌ها در صحنه آشوب سیاسی در یمن است.

از بهار عربی تا جنگ داخلی

این گزارش به دوره زمانی که یمن از بهار عربی تاکنون داشته می‌پردازد و می‌نویسد: تظاهرات در مخالفت با علی عبدالله صالح، رئیس‌جمهور سابق یمن که 33 سال در یمن حکمرانی کرد به سرعت به ورود گروه‌های مسلح به خط رخدادها و در نتیجه برهم زدن اوضاع و درگیری میان هواداران صالح و آزادی‌خواهان منجر شد.

در ادامه اختیارات صالح به عبدربه منصورهادی که در آن زمان معاون وی بود منتقل شد که با فشارهای سازمان ملل، سازمان همکاری اسلامی و شورای همکاری خلیج فارس با هدف حفظ طبقه نخبه و داری جایگاه یمن در برابر آزادی‌خواهان بود.

در این گزارش تأکید شده است: صالح به خاطر نفوذ نظامی و اقتصادی و روابطش با قبایل یکی از مهم‌ترین عناصر صحنه سیاسی یمن تا زمان کشته شدنش باقی ماند. ائتلاف صالح و انصارالله در سال 2015 توانست کنترل صنعا را در دست بگیرد؛ مسئله‌ای که بحران یمن شمالی و جنوبی را پیچیده کرد و همین مسئله موجب مداخله ائتلاف عربی به رهبری عربستان شد. به رغم پیش‌بینی‌های قبلی درباره موفقیت عملیات عربستان با نام "طوفان قاطع" در یمن، ائتلاف عربی تنها در جنوب یمن توانست به پیشروی دست یابد و در شمال یمن نتوانست این مسئله را محقق کند و همین مسئله موجب ایجاد چالش‌های امنیتی و اقتصادی بزرگی در این منطقه شد.

رقابت قدرت‌های خارجی برای ایجاد پایگاه در یمن

پژوهشگر مرکز تحقیقات انسانی و اجتماعی انجمن آزادی و حقوق بشر ترکیه می‌نویسد: اوضاع یمن که به میدانی برای نزاع گروه‌های محلی و منطقه‌ای و جهانی تبدیل شده است یک دودستگی نظامی و سیاسی است که به دو بخش اصلی تقسیم شده است طوری که انصارالله کنترل شمال و ائتلاف عربی کنترل جنوب را در دست دارد.

علاوه بر این دو گروه اصلی، عشایر و نیروهای محلی نیز هستند که در مناطق خود نفوذ دارند و القاعده نیز در برخی مناطق فعال است. درگیری‌های میان انصارالله و ائتلاف طی ماه‌های اخیر بر شهر الحدیده متمرکز بود. بندر الحدیده که تحت کنترل انصارالله است یکی از مهم‌ترین مراکزی است که آینده جنگ یمن را تعیین می‌کند. کشورهای حوزه دریای سرخ و خلیج عدن اکنون عرصه رقابت نظامی غیرطبیعی کشورهای قدرتمند جهان برای تأسیس پایگاه‌های نظامی است و این تنها یک بعد از ابعاد نزاع گروه‌های جدید است.

به رغم بحران‌های کنونی در خاورمیانه اما صحبت در مرحله آتی بر خلیج عدن متمرکز خواهد بود. تهیه‌کننده این گزارش به وجود قدرت‌های جهانی در یمن مثل چین، ژاپن، فرانسه، آمریکا و انگلیس علاوه بر کشورهای منطقه مثل عربستان و امارات که همگی برای تأسیس پایگاه در یمن تلاش می‌کنند، اشاره دارد.