به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری موج، بسیاری فرصت لیالی قدر را نه تنها بیدار ماندن بلکه بیدار شدن در نتیجه تفکر و تعقل دینی می دانند همانگونه که در روایات یک ساعت تفکر را معادل چندین سال عبادت دانسته اند. بر همین اساس از حجت الاسلام حسین هاشم نژاد دارای مدرک دکترای فلسفه از دانشگاه امام صادق (ع)، مدرس دانشگاه و محقق فرهنگی که کتابهایی همچون «سیری در معارف قرآن»، «سیری در اندیشه اسلامی»، «فلسفه هنر به زبان ساده» و «زیبایی شناسی در آثار ابن سینا ، شیخ اشراق و صدرالمتألهین» را به رشته تحریر در آورده است، سوالاتی پرسیدیم که مشروح این گفتگو را در ادامه می خوانید:

از جامعه علوی فاصله داریم

حجت الاسلام هاشم نژاد در پاسخ به این سوال که نسبت جامعه ما با یک جامعه علوی چیست گفت: متاسفانه باید بگویم که فاصله جامعه فعلی ما با یک جامعه علوی بسیار زیاد است. رشوه خواری، دروغ‌گویی، تقلب حتی در مواد غذایی در جامعه ما زیاد شده است و پایبندی به آداب و رسوم دینی کم رنگ شده است.

نویسنده کتاب «سیری در معارف قرآن» در مورد اینکه ما چگونه می توانیم به سمت یک جامعه علوی حرکت کنیم گفت: باید خانواده ها و آموزش و پرورش متحول شوند. کتابخوانی در ارتقای فرهنگ بسیار مهم است. بر همین اساس باید هم کتاب خوب زیاد داشته باشیم و هم سرانه کتاب‌خوانی در جامعه بیشتر شود.

این استاد دانشگاه افزود: من به کتابخوانی در ارتقاء فرهنگ بسیار اعتقاد دارم و حتی می توانم به این اشاره کنم که در برخی کشورهای اروپایی که فرهنگ نسبتا خوبی دارند،  طبق نوشته های مورخین خودشان در حدود دویست سیصد سال پیش (قرن های هفده و هجده میلادی) در اوج بی فرهنگی یا کم فرهنگی بودند اما از وقتی که کتابخوان شدند و نرخ مطالعه در آنها بالا رفت از نظر اخلاقی و فرهنگی خیلی پیشرفت کردند و رعایت حقوق انسان ها و حیوانات در آنها گسترش پیدا کرده است. در حاکمیت دموکراسی واقعی می بینیم پیشرفت کرده اند. اما ما به رغم داشتن منابع غنی چنین مسائلی را درکشور خود شاهد نیستیم.

کتاب خوب کم داریم

حجت الاسلام هاشم نژاد در ادامه اظهار داشت: بنابراین من اصلی ترین درمان و راهکار را در بالا بردن سرانه مطالعه و البته تولید و انتشار «کتاب خوب» می دانم که متاسفانه چنین کتابهایی در کشور ما خیلی کم هستند. هشتاد درصد از کتابهایی که تحت عنوان  کتب مذهبی منتشر می شوند، بی کیفیت و حالت کپی پیست دارند. یعنی کپی برداری از هم هستند و به قول شهید مرتضی مطهری که پیش از انقلاب در مورد این کتابها می فرمود، «بخیه ای» هستند.

نویسنده کتاب «سیری در اندیشه اسلامی» در پاسخ به اینکه آیا مردم می توانند با مراجعه به کتابهایی مثل نهج البلاغه راه کارهایی برای رسیدن به یک جامعه پیدا کنند، گفت: موانعی بر سر راه این مسئله وجود دارد. اول اینکه چنین کاری علاقه بسیاری می طلبد. گرچه ما گروه هایی را در جمع دانشجویان دانشگاه های فنی داریم که حلقه های نهج البلاغه تشکیل می دهند ولی تعدادشان بسیار کم است. از طرفی دیگر فهم متون عربی کهن سخت است و برای همه قابل درک نیست و در این زمینه هم با خلاء کتاب های مناسبی که چنین متونی را با زبانی، ادبی، هنری، زیبا و شیوا برای مخاطب امروزی بیان کند مواجهیم.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: بهترین کتابی که در این زمینه داریم «سیری در نهج البلاغه» شهید مطهری است که حتی دو فصل میانی این کتاب هم، فلسفی و سنگین است که تنها برای دانشجویان دکترای فلسفه قابل فهم است.

نهادهای موثر در رخوت و کم کاری به سر می برند

حجت الاسلام هاشم نژاد در پاسخ به اینکه آیا می توانیم بگوییم که آموزش و پرورش و یا دانشگاه ها برای تولید محتوای مناسب در این زمینه کم کاری کرده اند گفت: نه تنها آموزش و پرورش و دانشگاه ها بلکه نهادها و ارگان های دیگری همچون وزارت فرهنگ و ارشاد، سازمان تبلیغات اسلامی و حتی حوزه های علمیه هم در این زمینه گرفتار رکود و رخوت و کم کاری هستند.

نویسنده «زیبایی شناسی در آثار ابن سینا ، شیخ اشراق و صدرالمتألهین» اظهار داشت: ما در زیبا نویسی خیلی عقب هستیم در حالی که در زیبا سخن گفتن اینطور نیست. در نوشتن خیلی ضعیف و عقب هستیم و وقتی دانشجویان به من مراجعه می کنند که خواهان معرفی کتاب های مذهبی با بیان و زبان زیبا و شیوا هستند من واقعا گزینه ای به جز آثار «شهید مطهری» به ذهنم نمی آید که تازه آن هم متعلق به مقطع و دوره خاص خودش است. در حالی که ما باید سی چهل نفر همچون این شهید بزرگوار با بیان هایی دیگر و زبانی هنری، فصیح و بلیغ تر داشته باشیم.

حجت الاسلام حسین هاشم نژاد در آسیب شناسی این مسئله اظهار داشت: دلیل پدید آمدن چنین خلائی تا حدی به ساختار حوزه های علمیه بر می گردد که به نگارش خوب و شیوانویسی بها نمی دهند. معمولا ً تاکید حوزه های علمیه بر فقه و اصول است، تفسیر قرآن در آنجا درس جنبی و نهج البلاغه جنبی اندر جنبی است. دانشگاه ها هم که پدیده ای غربی و وارداتی هستند،  رنگ و صبغه دینی قابل اعتنایی ندارند و تعهدی هم در این زمینه احساس نمی کنند.