به گزارش خبرگزاری موج، در طول چند ماهه ای که از انتشار ویروس کرونا می گذرد، با وجودیکه کارشناسان اعلام کرده اند که وسایل حمل و نقل عمومی یکی از اصلی ترین منابع انتشار این ویروس محسوب می شوند، باز هم اتوبوس ها و واگن های مترو تهران همچنان به فعالیت خود ادامه می دهند. این درحالی است که کمبود اتوبوس و واگن های مترو باعث شده تا تراکم مسافران در این وسایل حمل و نقلی آنچنان بالا باشد که در حالت عادی نیز تردد با آنها در سطح شهر بسیار مشکل و دشوار است. همین تراکم جمعیتی باعث شد تا از همان ابتدای ورود ویروس کرونا به کشور؛ سناریوهای مختلفی برای اداره این سیستم حمل و نقلی که حالا خودش به ابزاری خطرناک بدل شده بود، تدوین شود. از لغو چندین باره طرح ترافیک تا تصمیم برای افزایش تعداد اتوبوس ها و واگن های مترو. 

طرح ترافیک نصفه و نیمه

امسال بالاخره بعد از ۴۰ سال شهرداری مجبور شد برای نخستین بار طرح ترافیک پایتخت را به طور موقت لغو کند. گر چه با تلاش های بی سابقه شهرداری، دوباره این طرح برخلاف دیدگاه پزشکان و متخصصان به اجرا در آمد. پزشکان در توجیه مخالفت خود بر این باور بودند که اجرای طرح ترافیک باعث خواهد شد تا شهروندان برای تردد در سطح شهر و رفتن به محل کار خود مجبور به استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی شوند، در حالیکه به دلیل تراکم مسافر در این وسایل، آنها می توانند به یکی از مهمترین کانون های بحران و انتشار ویروس بدل شوند. با این وجود شهرداری و اعضای شورا مدعی بودند که اجرای این طرح تاثیر چندانی روی آمار مبتلایان ندارد. محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران در یکی از آخرین اظهار نظرهای خود در این مورد گفت : برخی معتقد بودند با لغو طرح حمل و نقل عمومی خلوت شود لذا قرار شد مدتی آزمایشی طرح لغو شود اما در حال حاضر- ابتدای تابستان - آمارها نشان می‌دهد که لغو طرح باعث کاهش مسافران حمل و نقل عمومی نشده و در مقابله با کرونا موثر نبوده است.

محمد علیخانی، رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران نیز به عنوان یکی از مخالفان لغو طرح ترافیک در همان زمان گفته بود: به نظرم در شرایط کنونی شیوع کرونا، نه تنها بهتر است طرح ترافیک لغو نشود، بلکه باید محدودیت‌هایی برای پیشگیری از ترددهای غیرضروری پیش بینی کرد.

به اعتقاد وی ، اجرا نشدن این طرح تنها باعث افزایش ترافیک و بروز معظلاتی جدی در این زمینه شده بود و تاثیر دیگری – بخصوص در مورد کاهش آمار مبتلایان کرونا - نداشت.

اما اینها تنها اظهار نظرهای اعضای شورای شهر در مورد لغو طرح ترافیک پایتخت نبودند. ناهید خداکرمی، رییس کمیته سلامت شورای شهر نیز در اظهار نظری مشابه در مورد این طرح گفته بود: به اعتقاد من حضور در اتوبوس و مترو چندان تاثیری روی افزایش آمار مبتلایان ندارد. چون طول مدت سفرهای شهری کوتاه مدت است و مسافران چندان در معرض خطر نیستند. 

اظهارات مدیریتی!

اما برخلاف نظر اعضای شورا و بخصوص خداکرمی، همچنان پزشکان و متخصصان بر این باور بوده و هستند که وسایل حمل و نقل عمومی همچنان از مهمترین عوامل انتشار ویروس کرونا و ازدیاد آمار مبتلایان هستند. برای همین شهرداری وعده داد که تعدادی واگن و اتوبوس به ناوگان حمل و نقل عمومی اضافه کند. گرچه هنوز خبری از واگن های تولیدی داخلی نیست ولی معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری چند روز قبل اعلام کرد که اولین پارت از اتوبوس های خریداری شده به زودی وارد کشور می شود. ضمن اینکه دولت نیز قول داده تا در تامین هزینه های اتوبوس هایی که گفته می شود قرار است در داخل تولید شود را بپردازد که البته  هنوز معلوم نیست این وعده تا چه حد عملی شود! با این وجود فرمانده ستاد کرونای تهران معتقد است که اتوبوس ها و مترو همچنان جز نقاط پر مخاطره و خطرناک برای انتشار ویروس کرونا هستند. علیرضا زالی در مورد ادعای برخی از اعضای شورا که گفته بودند مترو و اتوبوس ها چندان تاثیری در افزایش آمار مبتلایان ندارند به خبرنگار موج گفت : من فکر نمی کنم نظر دوستان در شورای شهر چنین چیزی بوده باشد! حرف آنها همیشه این بوده که ما از تمام ظرفیتمان برای رعایت پروتکل های بهداشتی در وسایل حمل و نقل عمومی استفاده می کنیم.

وی افزود: واقعیت این است که فشار زیادی روی سیستم حمل و نقل عمومی تهران هست بطوریکه اگر در شرایط عادی نیز با تمام توان خود کار کنند تنها توان پاسخگویی به ۳۰ درصد از تقاضاهای سفر را دارند. بنابراین همیشه تراکم زیادی را در این وسایل عمومی شاهدیم. به طبع در چنین وضعیتی امکان رعایت پروتکل های بهداشتی و فاصله اجتماعی عملا در اتوبوس و مترو غیرممکن است. زالی با تاکید براینکه برای بهبود وضعیت سیستم حمل و نقل عمومی تهران باید عزمی ملی و جدی وجود داشته باشد گفت : من فکر می کنم در حال حاضر باید به شهرداری تهران در تامین واگن متروها و همچنین تامین سریع و بدون بروکراسی اتوبوس کمک شود وگرنه نمی توان انتظار داشت که با این شرایط سیستم حمل و نقل عمومی، نقشی در افزایش کرونا نداشته باشد.

وی در پاسخ به این سوال که آیا بهتر نبود تا در بازه محدودیت دو هفته ای که برای تهران در نظر گرفته شده سیستم حمل و نقل عمومی ما نیز تعطیل می شد ؟ گفت : در ستاد کرونا در این مورد بحث های زیادی شد. دوستان ما در شهرداری معتقد بودند که از آنجاییکه بسیاری از مسافران اتوبوس ها و مترو از اقشاری هستند که توان مالی کافی برای استفاده از خودرو شخصی و تاکسی و آژانس و... را ندارند، حتما تعطیلی اتوبوس و مترو باعث فشار مضاعفی به این عزیزان خواهد شد. بنابراین در نهایت تصمیم بر این شد تا تدابیری برای کم شدن حضور شهروندان در این وسایل اندیشیده شود که همین حضور ۵۰ درصدی کارکنان دولت یکی از آنها بود.

نظارت در مترو و اتوبوس

از چند روز قبل قرار شده تا به شهروندانی که در اماکن عمومی از ماسک استفاده نمی کنند ابتدا تذکر و در صورت نافرمانی، جریمه شوند. اما در اتوبوس و مترو چگونه می توان شهروندان را چک کرد و جریمه کرد؟ سردار رحیمی ، فرمانده نیروی انتظامی تهران بزرگ در این خصوص به خبرنگار موج گفت : در مترو همکاران ما در پلیس مترو در مبادی ورودی تمام ۱۲۶ ایستگاه مترو مستقر شده اند و به شهروندانی که ماسک ندارند یا پروتکل ها را رعایت نمی کنند تذکر می دهند و به هیچ یک از افرادی که ماسک ندارند اجازه  سوار شدن به واگن های مترو را نمی دهند. خوشبختانه این پیگیری ها و نظارت ها باعث شده تا در مترو بیش از ۹۵ درصد، پروتکل های بهداشتی رعایت شود.

وی در مورد چگونگی نظارت بر اتوبوس ها نیز گفت : در مورد اتوبوس ها نیز همکاران ما در سطح شهر ، به صورت رندوم اتوبوس ها را متوقف می کنند و بالا می روند و به شهروندان تذکر می دهند.