به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری موج، "مهم‌ترین آسیب موجود در قوه قضاییه، معضل اطاله دادرسی است" این جمله، بخشی از اظهارات رئیس کل دادگستری استان تهران است که چندی پیش در دیدار با رئیس مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضاییه آن را مطرح و بر این نکته تاکید کرد که در بسیاری از پرونده‌های قضایی مشاهده می‌شود که برخی دادرسی‌ها با موانعی مواجه است و در تصمیم‌گیری‌ها و اقدامات قضایی، اطاله دادرسی بروز پیدا می‌کند.

واقعیت آن است آنچه که امروزه سیستم قضایی کشور را با چالش های بسیاری مواجه کرده، موضوع اطاله دادرسی است که متاسفانه با وجود تاکید متولیان دستگاه قضا بر رفع این معضل، همچنان با طولانی شدن بررسی پرونده ها در نظام قضایی روبرو هستیم.

طولانی شدن فرایند دادرسی علاوه بر نارضایتی مراجعان به دستگاه قضایی، سبب تاخیر در صدور حکم قطعی می شود و احقاق حق را به تاخیر می اندازد، موضوعی که بدون شک از عدالت به دور است.

کاهش کیفیت آرا یکی از تبعات اطاله دادرسی است

از سویی دیگر بسیاری از پرونده هایی که بی مورد با اطاله دادرسی روبرو می شوند، باعث فشار کاری قضات و سردرگمی آنها شده و در نهایت ممکن است به کاهش کیفیت آرا منتهی شود.

اطاله دادرسی یکی از قدیمی ترین معضلات سیستم قضایی کشور به شمار می رود که تاکنون راهکارهای مختلفی از جمله ایجاد مراکز مشاوره، راه‌اندازی شوراهای حل اختلاف و طرح جامع رفع اطاله دادرسی، برای رفع آن پیاده سازی شده است، اما بازهم این طرح ها نتوانسته به طور کامل و دقیق راهگشا باشد.

بنا بر این گزارش، تعداد کثیر پرونده های مسن نیز تاثیر زیادی بر معضل اطاله دادرسی دارد، چراکه تعیین تکلیف این پرونده ها، نیرو و توان قضات و کارمندان سیستم قضایی را سلب می کند، این درحالی است که روزانه میزان ورودی پرونده به دستگاه قضا نیز بالا بوده و همین امر فشار کاری را بر نیروهای فعال در این سیستم افزایش می دهد.

بیشتر بخوانید:

نقش فناوری‌های نوین در کمک به دستگاه قضایی

به گفته کارشناسان این حوزه، اصلاح مقررات و قوانین یکی از مواردی است که در کنار توسعه کیفی نیروی انسانی و اصلاح فرآیندهای رسیدگی، تاثیر زیادی بر رفع اطاله دادرسی در کشور دارد.

اعلام آمادگی مجلس برای کاهش پرونده‌های ورودی به محاکم قضایی

در این زمینه موسی غضنفرآبادی رئیس کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی پیش از این، از اعلام آمادگی مجلس برای تصویب مصوباتی به منظور کاهش پرونده‌های ورودی به محاکم قضایی خبر داد و بر این نکته تاکید کرد که امیدواریم دولت هم بر اساس اقداماتی که در آینده انجام خواهد داد این امر را تسریع ببخشد تا شاهد تحولات بهتری در دستگاه قضا باشیم تا با استفاده از فرصت مناسب برای کاهش اطاله دادرسی، رسیدگی به پرونده ها با دقت و سرعت بالایی انجام گیرد.

مهدی باقری دیگر عضو کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس، افزایش غیرعادی تعداد پرونده‌های قضایی را با توجه به امکانات محدود در این قوه، اصلی ترین معضل اطاله دادرسی دانست که تبعات آن را کاهش کیفیت احکام قضایی و عدم رعایت عدالت معرفی کرد.

لزوم راه اندازی سامانه های هوشمند، جهت تفکیک جرایم

نماینده مردم زنجان در مجلس یازدهم، از پیگیری نمایندگان برای رفع معضلاتی همچون افزایش عناوین مجرمانه، انباشت پرونده‌ های قضایی و اطاله دادرسی خبر داد و در همین راستا پیشنهاد داد که می‌توان بسیاری از اتهامات را در قالب تخلف پیگیری و آنها را از جرایم تفکیک کرد که سامانه‌ های هوشمند، می تواند ما را در جهت تحقق این امر کمک کند.

این نماینده مردم در مجلس یازدهم، در ادامه بر این نکته تاکید کرد که البته معاونت ‌های قوه قضاییه هر کدام در حوزه وظایف خود، رفع معضلات مختلف این قوه را پیگیری می‌کنند کما اینکه معاونت حقوقی، پروژه کلانی را برای کاهش تعداد پرونده ‌های قضایی در دستورکار قرار داده است، ضمن اینکه در کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس نیز اعمال اصلاحات متعددی را هم در قوانین گذشته و هم قوانین جدید مورد تاکید است چراکه به کاهش تعداد پرونده ‌های قضایی و اطاله دادرسی منتهی خواهد شد.

تاکید بر جذب قضات توانمند و متخصص در محاکم قضایی

در همین زمینه، کاظم دلخوش عضو کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس یازدهم، کاهش اطاله دادرسی را یکی از مهمترین مطالبات و خواسته های مردم از قوه قضائیه دانست و بر این نکته تاکید کرد که اطاله دادرسی یکی از مشکلات کهنه و بیماری مزمن دستگاه قضا بوده که باید اقدامات عملی برای رفع آن، به کار گرفته شود.

نماینده مردم صومعه سرا در مجلس یازدهم، جذب قضات توانمند و متخصص در محاکم قضایی را از جمله مطالبات جدی مردم می داند که به کاهش اطاله دادرسی منجر خواهد شد و در این رابطه معتقد است: با بکارگیری قضات متخصص، رسیدگی به پرونده‌ها با دقت و سرعت بیشتری انجام و تعداد پرونده‌ها کاهش و از سویی باعث رضایتمندی و تامین حقوق مردم می‌شود.

عزم راسخ مجلس برای کمک به قوه قضاییه جهت رفع اطاله دادرسی

گفتنی است، تاکنون روسای فعلی و پیشین قوه قضاییه، تلاش زیادی برای رفع اطاله دادرسی انجام داده اند و در همین راستا دستورالعمل هایی نیز برای رفع اطاله دادرسی به دادگستری های سراسر کشور صادر شده است، اما با این حال هنوز نمی توان ادعا کرد که اقدامات انجام شده به اهداف خود به صورت کامل دست یافته است، اما بی انصافی است اگر نگوییم که تا اندازه ای توانسته در کاهش این معضل موفق باشد.

حال آنچه که از اظهارات نمایندگان مجلس بر آمده، عزم آنها برای کمک به قوه قضاییه جهت رفع اطاله دادرسی راسخ است که برای دستیابی به نتیجه مثبت در این مسیر، دستگاه قضا نیز باید همراهی لازم را با مجلس داشته باشد؛ زیرا خروجی این همکاری هم به نفع مردم و هم به نفع سیستم قضایی کشور خواهد بود.