، سیزده بدر یکی دیگر از مهم‌ترین رسم‌های ایرانیان است که در میان تمام اقوام مختلف ایرانی گرامی داشته می‌شود؛ رسمی که در طول سال‌های گذشته روز آشتی با طبیعت نامیده شده است. مردم ایران در این روز به دل طبیعت می‌روند و سنت‌های مخصوص به آن را برگزار می‌کنند.

به آب انداختن سبزه‌های سبزه شده که از چند روز نخست سال نو مهمان سفره هفت سین شان بوده از مهم‌ترین کارهایی است که در این روز انجام می‌دهند. درک بیشتر هستی و شکر نعمت‌های خدای متعال فلسفه وجودی روز سیزده بدر است. از این رو در سیزدهمین روز از فروردین، طبیعت میزبان مردم می شود تا لحظه های فرح‌بخشی را برای آنان به ارمغان بیاورد، آنان نیز باید با انجام درست آیین های این روز و احترام به باورهای پیشینیان، در حفظ محیط زیست کوشا باشند.

«حمیدرضا خرسندی» فعال محیط زیست معتقد است که سیزده بدر از آیین و سنت‌هایی به شمار می رود که از گذشته های دور برای ایرانیان به یادگار مانده و تداعی کننده نشاط، سرزندگی و آشتی انسان با طبیعت است. درادامه گفت وگوی خبرنگار اجتماعی خبرگزاری موج را با این فعال محیط زیست می‌خوانیم.

سیزده بدر روز پاسداشت طبیعت

خرسندی، با بیان اینکه روز طبیعت یک رویداد فراملی است که با هدف حفاظت از محیط زیست و ارتقای آگاهی جامعه درباره مسائل محیط زیستی، برگزار می‌شود، گفت: می‌توان در این روز با حضور در فعالیت‌های مختلف محیط زیستی، مانند کاشت درخت، پاکسازی مناطق آلوده و غیره، به حفظ و ارتقای محیط زیست کمک کرد. همچنین با به اشتراک گذاشتن اطلاعات و آگاهی‌های خود درباره مسائل محیط زیستی در شبکه‌های اجتماعی، به افزایش آگاهی جامعه در این زمینه نیز کمک کرد.

وی در ادامه بیان داشت: رسم سیزده بدر در کشورهای دیگر نیز با نام‌ها و جزئیات متفاوتی وجود دارد. در بعضی کشورها مانند ترکیه، این رسم با نام «نظافت بزرگ» شناخته می‌شود و در آن روز خانواده‌ها به پاکسازی و تمیز کردن خانه خود می‌پردازند. در برخی کشورهای عربی نیز این روز با نام «عید النظافة» یا «عید البیت» شناخته شده است. همچنین در ژاپن، رسم سیزدهمین روز با نام «جانگو» شناخته می‌شود و در آن روز خانواده‌ها به پاکسازی و تمیز کردن خانه خود پرداخته و سپس به سراغ غذای سنتی نوروزی خود می‌روند.

در برخی کشورها، سیزده بدر به عنوان روز حفاظت از محیط زیست و طبیعت نیز جشن گرفته می‌شود. در این روز، افراد به پاکسازی و تمیز کردن محیط زیست خود می‌پردازند و به دور از آلودگی و زباله‌ها، طبیعت را درخشان و زیبا نگه می‌دارند. همچنین در این روز، برخی از کشورها به کاهش مصرف انرژی و استفاده از منابع تجدیدپذیر توجه می‌کنند و سعی می‌کنند به سوی یک محیط زیست پایدار و سالم حرکت کنند.

بیشتر بخوانید:

سیزده بدر روز شکر گذاری برای رویش طبیعت​

سیزده‌ بدر سنت ایرانیان باستان/ فلسفه‌ی سبزه گره زدن

اینفوگرافیک/حقایقی درباره۱۳بدر

تصاویری زیبا از سیزده بدر از گذشته تا کنون

روز طبیعت در پل طبیعت

روز طبیعت

سیزده بدر آیینی کهن

این فعال محیط زیست با اشاره به اینکه سیزده بدر آیینی کهن است که همواره در ذهن افراد یادآور نشاط، شیطنت، امید و سرزندگی است، بیان داشت: نام سیزده بدر همواره با گره زدن سبزه و سپردن آن به طبیعت، رها کردن ماهی‌های قرمز در آب‌های روان و دیگر مناسک و سنت‌های خاص این روز گره خورده است. همگان می‌دانند که طبیعت زنده است و باید احساس مسئولیت بیشتری در قبال این موجود زنده داشته باشد. با کوچک ترین تخریبی که از طرف انسان صورت گیرد، دیگر آوای دلنشینی از طبیعت شنیده نخواهد شد و عملکرد طبیعت دچار اختلال خواهد شد و بیشترین آسیب آن، گریبان انسان را خواهد گرفت و امروزه نقص در عملکرد بهینه طبیعت، به دلیل دخالت انسان در چرخه‌های طبیعی زیست بوم اتفاق افتاده است.

سیزده بدر و لزوم توجه به زیست بوم

وی در ادامه بیان داشت: رها سازی هرگونه پسماند در دامان سرسبز طبیعت به عملکرد طبیعی زیست بوم ضررهای جبران ناپذیری وارد می‌سازد. این چرخه به مراقبت و پاکسازی نیاز دارد که وظیفه پاسداری از آن برعهده تمام هموطنان است. امروزه به دلیل این که افراد زیادی در شهرها زندگی می‌کنند، همین شهرنشینی زمینه‌های بروز فاصله با طبیعت را رقم زده و از طرفی تکنولوژی و توسعه ارتباطات رسانه‌ای و مجازی و حمل ونقل این فاصله را زیادتر کرده است، زیرا احساس رفاه و تقاضای زندگی ماشینی و تمایل به مدرن شدن، برای تعداد قابل توجهی از شهروندان، مهم‌تر است و اینها به کمرنگ شدن ارتباط انسان با طبیعت منجر می شود. زیست بوم و چالش های این حوزه، مساله ای به شمار می رود که امروزه نه تنها در ایران بلکه در سراسر جهان گریبانگیر انسان شده است.

آلودگی هوا و آب، تخریب جنگل‌ها، تغییرات اقلیمی،  کاهش منابع آب و تغییرات در تنوع زیستی از جمله آسیب‌هایی به شمار می‌روند که متوجه محیط زیست است. از این رو فعالان زیست محیطی می‌توانند با بهره‌گیری از فرصت روز طبیعت با گوشزد کردن خطرهای ناشی از رهاسازی زباله در طبیعت در این باره فرهنگ سازی کنند.

پیامدهای نابودی طبیعت

خرسندی، تلاش برای بالابردن مسئولیت اجتماعی در قبال محیط زیست را برای همگان ضروری دانست و گفت: مردم باید از فرصت مناسبی که روز طبیعت فراهم می آورد، بهره مند شوند و با آگاه سازی افراد، انگیزه و مسئولیت ضرورت حفاظت از طبیعت و زیست بوم را در آنها نهادینه کرد.