خبرگزاری موج- صادق دهقان هنرمند معرقکار، در جدیدترین یادداشت خود می‌نویسد: معرق در فرهنگ لغت به معنای تکه تکه، رگه رگه و وصله آمده اما مفهوم آن در حقیقت عبارت است از تلفیق و قرار دادن تکه‌های بریده شده چوب‌های مختلف در کنار هم بر اساس یک الگوی قبلی به گونه‌ای که در پایان طرح و نقشی زیبا پدید آید. اما از نگاه عمیق‌تر معرق و به طور کلی هنرهای چوبی یعنی دمیدن روح در کالبد چوب؛ زیرا وقتی درختی قطع و چوبی از آن جدا می‌شود در حقیقت درخت می‌میرد و هنرمند با ساخت آثاری از چوب به آن جان تازه‌ای می‌بخشد. به عبارتی دیگر روح زندگی مجدد در چوب‌های مرده و بی‌حاصل دمیده شده و آنگاه جانی می‌یابند که ماناتر از جان قبلی است.

آنطور که شواهد نشان می‌دهد پیدایش هنر معرق به ایران باز می‌گردد؛ کشف شانه چوبی با قدمت بیش از ۵ هزار سال که در کاوش‌های باستانی شهر سوخته زابل به دست آمد این موضوع را اثبات می‌کند. بر بخش بالای این شانه چوبی اشکالی هندسی از چوب‌های مختلف دیده می شود که به روش معرق جایگذاری شده است.

اما نکته در اینجاست که ما بعد آن تا سال‌های زیادی دیگر هیچ آثار معرقی نداریم تا بتوان تداوم آثار را مشاهده و بر اساس آن زنجیره پیشرفت را بررسی کرد. آثار شاخص بعدی که در زمینه معرق بتوان به آن اشاره کرد در درهای و قطعات چوبی بناهای دوره صفوی در اصفهان و اردبیل به کار رفته که قدمت آن به حدود۵۰۰ سال قبل بر می‌گردد. البته آثار معرق زیادی مربوط به سال‌های قبل و بعد از این دوره در مساجد و بناهای تاریخی موجود است که بیشتر آنها مربوط به معرقکاری با استفاده از قطعات کاشی است.

معرق اروپا در قرن 15 در شهرهای زیادی از ایتالیا گسترش یافت و آثار زیادی از آن دوران باقی مانده است. روش کار معرق سنتی در اروپا هم مانند ایران بوده و آنها از چوب هایی با ضخامت 3 میلی متر  برای چسباندن روی سطوح مختلف استفاده می کردند.

در سال‌های اخیر با پیشرفت تکنولوژی و امکان برش چوب به قطر نازکتر (روکش) شیوه اجرای آثار معرق در اروپا قدری تغییر کرده و آنها از طرح‌های ساده‌تری برای اجرای کارهای معرق استفاده می‌کنند که تولید آثار را بسیار سریع و ارزان تمام می‌کند.

معرق ایرانی بسیار پرجزئیات است اما کارهای اروپایی از جزئیات کمتری برخوردار هستند در واقع معرق کاران ایرانی با چوب نقاشی می‌نند. معرقکاران اروپایی در استفاده از برش قطعات بزرگ در کارهایشان ابایی ندارند و آثار آنها مانند هنرمندان ایرانی ظریف نیست که این موضوع هم در زمان تولید و هم بر هزینه تمام شده کار موثر است.

در حال حاضر هنر معرق ایران با هیچ جای دیگری در جهان قابل مقایسه نیست و به عبارتی دیگر مشابه آثار معرق ایران را در هیچ جای دیگری نمی‌توان پیدا کرد. معرق ایرانی از جهات بسیاری از معرق سایر کشور ها و اروپا جلوتر است؛ تکنیک‌ها و انتخاب سوژه‌ها در معرق ایرانی به شکلی است که در القا حس تصویر به مخاطب بسیار موفق عمل می‌کند.

موج تازه‌ای از فعالیت در زمینه معرق از دهه هفتاد در ایران شروع شد که نسبت به آثار گذشته تفاوت داشت و این گونه نواوری ها تا کنون هم ادامه داشته است .

در معرقکاری به شیوه سنتی که تاقبل از آن کاملا متداول بود هنرمندان معمولا از طرح‌های ساده نقاشی برای الگوبرداری استفاده می‌کردند و از روی خطوط طرح، چوب را برش داده و کار جایگزین کردن قطعات چوبی را انجام می دادند. آثار معرق تولید شده به این روش شکل های بسیار ساده‌تری داشت.

اما در سه چهار دهه اخیر با ورود هنرمندان نقاش به عرصه معرق، طرح‌های نقاشی رنگی وارد کار معرق شده است؛ به این ترتیب که این بار تفکیک طرح برای جایگزینی چوب از روی کنتراست رنگ و نور انجام می شود و نه خطوط.

این روش با توجه به تفاوتی که با روش قبلی دارد معرق تفکیک رنگ نام گرفت و راه را برای استفاده از عکس و تصاویر رئال و واقعی به جای تصاویر ساده و خیالی باز کرد. با استفاده از این روش ایرادی که همواره به هنر معرق گرفته می شد هم از بین رفت. تا پیش از آن عده‌ای معتقد بودند معرق‌کار اصولا نقشی در پدید آوردن ایده آثارش ندارد؛ او برای اجرای کارش از نقاشی‌‌ها و طرح های دیگران استفاده می‌کند و با مهارتی که در زمینه برشکاری پیدا کرده و سلیقه‌ای که در انتخاب رنگ چوب درختان مختلف به خرج می دهد، زاویه دید دیگران به اشیا و مناظر را تبدیل به یک اثر ساخته شده از چوب می‌سازد طوریکه هر معرقکاری می‌تواند با استفاده از همان تصویر و انتخاب چوب های مشابه ، همانند همان اثر را بسازد.

ابتکاری که معرقکاران نسل جدید برای پاسخ به این ایرادات در پیش گرفتند این بود که دست به دوربین شدند و رو به عکاسی آوردند تا با گرفتن عکس بتوانند زاویه دید خود را تبدیل به اثری یونیک و غیر قابل کپی سازند. البته تفکیک صحیح رنگ از روی عکس کار بسیار دشواری است که نیاز به دقت نظر و ذوق هنری بسیار بالایی دارد.