به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری موج، در میان شخصیت‌ها و اندیشمندان معاصر ایرانی به ویژه در دو دهه منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی ایران، آیت‌الله مرتضی مطهری یکی از چهره‌های پرآوازه و مشهور برای همه ایرانیان است؛ به‌گونه‌ای که کمتر کسی را می‌توان یافت که با این اندیشمند ایرانی از طریق سخنرانی‌ها، کتاب‌ها یا حداقل مناسبت‌های گره خورده با نام او آشنا نباشد، شناخت افکار و اندیشه‌های این شخصیت از جهات مختلف به خصوص زمانی که مجموعه آثارش به عنوان مبنا و پشتوانه ایدئولوژیک نظام جمهوری اسلامی معرفی می‌شود، حائز اهمیت ویژه است. تاکنون کتب و مقالات زیادی در ارتباط با اندیشه‌های ایشان در ابعاد مختلف نگاشته شده است.

شهادت آیت‌الله مطهری در ۱۱ اردیبهشت ۱۳۵۸، سبب شد تا خبرنگار خبرگزاری موج، مروری بر اندیشه‌های اجتماعی این شهید والامقام داشته باشد.

حیات و زندگینامه شهید مطهری

شهید مرتضی مطهری در یکی از شهرهای استان خراسان چشم به جهان گشود و در سال 1310 وارد حوزه علمیه مشهد مقدس شد. چندی پس از آن برای ادامه تحصیلات به شهر قم هجرت کرد و از محضر استادانی همچون آیت‌الله بروجردی، حاج میرزا علی آقا شیرازی، علامه طباطبایی و امام خمینی(ره) در زمینه های فقه، اخلاق، تفسیر، فلسفه، عرفان و کلام بهره های وافر برد. او در مجامع اسلامی و کانون‌های مذهبی تهران با ایراد سخنرانی و تهیه مقالات و نگارش کتاب، همکاری علمی، سیاسی و اجتماعی خود را به طور موثر دنبال کرد. شهید مطهری به دنبال دستگیری امام خمینی(ره) توسط رژیم استبدادی احساس مسئولیت سنگین‌تری کرده و در سال 1343 به امر ایشان با جمعیت های موتلفه اسلامی شروع به همکاری کرد. شهید مطهری به جهت موفقیت در عرصه نگارش و تهیه کتاب پس از نوشتن کتاب «داستان راستان» از سوی یونسکو مورد تقدیر و قدردانی قرار گرفت.

بیشتر بخوانید: 

شهید مطهری هیچ گاه فلسفه زده نشد

شهید آیت‌الله مطهری انسانی متفکر و مجاهدی کم‌نظیر بود/ استعداد یک شاگرد را نباید کور کرد

مطهری: نقد و انتقاد در کشور یا لجن مال کردن است یا تملق و چاپلوسی

احیای تفکر اسلامی حلقه گمشده انقلاب است

زمینه‌های فکری  واجتماعی شهید مطهری

از آنجا که شهید مطهری در خانواده‌ای روحانی به دنیا آمد زمینه مناسبی برای رشد ایده‌های دینی در ایشان وجود داشت و با توجه به هوش و استعداد وافر رغبت به تحصیل علم و دانش نیز زمینه مهم دیگری برای آینده زندگی آن بزرگمرد فراهم می‌ساخت. نتیجه این دو زمینه شیفتگی و تعلق خاطر ایشان به مسائل دینی و اقتصادی و بحث‌های علمی است.

شهید مطهری در برخورد با مسائل علمی و اجتماعی سعی در ریشه‌یابی و بررسی جوانب مسأله داشته و در این‌راه از هیچ کوششی چه در زمینه مسائل تاریخی و چه در طرح اندیشه مخالفان و دعوت از آنان جهت تبادل افکار و بحث علمی دریغ نمی ورزید. این دانشمند عالیقدر در بررسی موضوعات گوناگون و حتی در زمینه بحث از مسائل دینی و اعتقادی، از قضاوت های ارزشی و متعصبانه خودداری ورزیده و با اینکه شاهد خطا و لغزش روشن دیگران در طرح مسائل بوده، با این حال مستند به بحث با آنها پرداخته و در این میان هرگز از حریت علمی و انصاف در بحث خارج نگشته اند. دیدن مسائل به صورت مجموعه ای و نه جزیی و خاص  ومقطعی از خصوصیات دیگر آن شهید والامرتبه است. از همین منظر است که می توان اندیشه‌های شهید مطهری را در تبیین پدیده های اجتماعی دارای اهمیت خاصی دانست.

آثارشهید مطهری

شهید مطهری در زمینه‌های گوناگون فلسفی، اعتقادی و کلامی، تفسیر، فرهنگ و تمدن، سیاست و اخلاق، عرفان و مسائل مختلف تاریخی و مقوله‌های گوناگون اجتماعی، دارای نوشته ها و سخنرانی‌های متعددی است که مجموع اینها در حدود بیش از یکصد عنوان را به خود اختصاص داده که در اختیار دوستداران علم و تحقیق قرار داده شده است. انسان کامل، داستان راستان، مسأله حجاب، نظام حقوق زن در اسلام، حق و باطل، علل گرایش به مادیگری، آزادی معنوی، هدف زندگی، خدمات متقابل اسلام و ایران، آشنایی با قرآن، احیای تفکر اسلامی، اسلام و مقتضیات زمان، اخلاق جنسی در اسلام و جهان غرب، اصول فلسفه و روش رئالیسم، امامت و رهبری، انسان و سرنوشت، امدادهای غیبی در زندگی بشر، بیست گفتار، پیامبر امی، تعلیم و تربیت در اسلام، توحید، جاذبه و دافعه علی(ع)، جهاد، حکمت‌ها و اندرزها، فلسفه تاریخ، فلسفه اخلاق، معاد، مساله شناخت، مقالات فلسفی، مساله ربا و بانک، عرفان حافظ، عدل الهی، شش مقاله، شرح منظومه، سیری در نهج البلاغه، سیری در سیره نبوی، ده گفتار، ختم نبوت، خاتمیت، حماسه حسینی، مقدمه‌ای بر جهان‌بینی اسلامی، نبرد حق و باطل، ولاءها و ولایت‌ها، یادداشت‌ها، نظری به نظام اقتصادی اسلام، بررسی اجمالی نهضت‌های اسلامی در صد سال اخیر، مدیریت و رهبری در اسلام، درسی که از فصل بهار باید آموخت، کلیات علوم اسلامی، فلسفه ابن‌سینا، صلح امام حسن(ع) و... از جمله آثار برجای مانده از این استاد ارزشمند است.

فعالیت شهید مطهری در آستانه پیروزی انقلاب

حرکت نهضت اسلامی در ۱۳۵۶ شتاب گرفت. هنگامی که امام(ره) از عراق به فرانسه رفتند، آیت‌الله مطهری برای برنامه‌ریزی و هماهنگی با رهبر انقلاب راهی فرانسه شد. در آنجا امام(ره) مسئولیت تشکیل شورای انقلاب را به وی واگذار کردند تا زمینه مساعد برای تشکیل حکومت اسلامی فراهم آید و او هم با ورود به ایران شورای انقلاب را تشکیل داد تا اینکه در بهمن ۱۳۵۷ خورشیدی دولت شاپور بختیار دستور داد، فرودگاه‌های کشور بر روی پروازها بسته شود که با هدایت آیت الله مطهری در اعتراض به جلوگیری از بازگشت امام خمینی(ره) به کشور، روحانیان مبارز در مسجد دانشگاه تهران متحصن شدند تا اینکه لحظه تاریخی ورود امام(ره) به ایران فرارسید و آیت‌الله مطهری به همراه حجت‌الاسلام فضل‌الله محلاتی و محمد مفتح، شورای مرکزی کمیته استقبال از رهبر انقلاب اسلامی را به وجود آوردند.

سرانجام شهید مطهری

آیت‌الله مطهری ۱۱ اردیبهشت ۱۳۵۸، هنگام بازگشت از جلسه شورای انقلاب به وسیله گروه فرقان مورد سوء قصد قرار گرفت. علی مطهری فرزند وی درباره شهادت پدرش می‌گوید: مهندس کتیرایی و دیگران، متوجه این واقعه می‌گردند و به سرعت او را به بیمارستان طُرفه در خیابان بهارستان می‌رسانند اما در بیمارستان، پزشکان نظر می‌دهند که پدرم شهید شده است.