به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری موج، بحران فضاهای شهری فاقد کیفیت زندگی که از چالش‌های محیط زیستی همچون آلودگی هوا، کمبود آب، تغییرات شرایط اقلیمی، شکاف عمیق میان انسان و طبیعت و متمایز شدن شرایط بومی و طبیعی رنج می‌برند معضلی است که در طی دهه‌ها گریبان‌گیر جامعه بشری است.

یکی از مخاطرات مهم در کاهش آسایش محیطی، تهویه نامناسب و بروز پدیده‌های گرد و خاک است که معمولا در شهرهای مناطق خشک و نیمه خشک، به دلیل تغییر شرایط اقلیمی، فقر پوشش گیاهی و نیز وزش بادهای سطحی قوی، رایج است. براین اساس بسیاری از مطالعات حاکی از آن است که نادیده گرفتن شاخص‌های بنیادین اکولوژیک شهری از قبیل نسبت توده به فضا، تراکم ساختمان‌ها، میزان فضای سبز شهری و ...باعث می‌شود تا شهر پس از برنامه ریزی‌های اقتضایی به مناطق مقاوم در برابر جریان باد تبدیل شوند، مسیرهای جریان اصلی باد مسدود شده، شرایط تهویه شهر کاهش یابد و در نهایت مانعی بزرگ برای کیفیت بهینه هوا، توسعه سالم و منظم شهرها شکل می‌گیرد.

۲۵ خرداد همزمان با ۱۵ ژوئن از سال ۲۰۲۱ توسط  انجمن انرژی بادی اروپا و شورای جهانی انرژی باد به عنوان «روز جهانی باد» نامیده شد. هدف از این انتخاب آگاهی‌رسانی نسبت به نقش و اهمیت باد در اکوسیستم‌های مختلف و تغییرات آب‌ وهوایی همچنین استفاده از انرژی باد به‌عنوان منبع پایان‌ناپذیر، پاک و رایگان است. بر اساس اطلاعات این انجمن معمولا انرژی بادی، مورد نظر طرفداران محیط زیست هستند اما هر نوع انرژی برای محیط زیست هزینه دارد و انرژی بادی نیز از این قاعده مستثنی نیست. استفاده از قدرت باد، یکی از پاک‌ترین و پایدارترین راه‌های تولید برق است زیرا تولید آلودگی‌های سمی و انتشار گازهای گلخانه‌ای را در پی ندارد.

نقش دالان‌های جریان هوا در تعادل میزان اکسیژن شهری

«محسن داوری» کارشناس و فعال محیط زیست، با بیان اینکه دالان‌های جریان هوا به منظور ایجاد تهویه شهری نقش اساسی دارد گفت: همچنین این دالان‌ها در انتقال هوای تازه حوزه شهر به داخل شهر، تعادل میزان اکسیژن شهری، کاهش میزان گرد و خاک و ریزگردها و بهبود میکرو اقلیم شهری نیز تأثیر زیادی دارند. از این رو استفاده از باد برای جلوگیری از هوای آلوده بسیارموثر است.

وی افزود: استفاده از باد در شهرهای کویری ایران به علت وجود بادهای پرغبار همواره ممکن نیست اما اگر باد مطلوبی وجود داشته باشد، باید طراحی و برنامه ریزی شهری به گونه‌ای باشد که از بادهای مطلوب به غایت استفاده شود و اثرات منفی بادهای نامطلوب را بکاهد. شرایط سخت اقلیمی، عدم وجود بارش، رطوب، پوشش گیاهی در مناطق کویری منجر به بروز طوفان‌های شن و کاهش کیفیت هوا می‌شود. از این رو شناخت اصول و قواعد حاکم بر ساختار کالبدی فضای شهرهای کویری در جهت خلق شبکه‌های اکولوژیک جریان هوا و تاب‌آوری شهری از اهمیت شایانی برخوردار است.

استفاده بهینه از انرژی باد

این کارشناس زیست محیطی با توضیح اینکه ساخت توربین‌های بادی و تولید برق سبب می‌شود تا از هدررفت انرژی جلوگیری شود، بیان داشت: یکی از مهم ترین عوامل آلوده کننده محیط زیست به خصوص در کشور ما ایران، مصرف انرژی فسیلی است  اما با اجرای اصول پایداری محیطی می‌توان با این مشکل مبارزه کرد.  توربین‌های بادی و تولید برق با توجه به روند روزافزون استفاده از انرژی‌های نو، باید حرکتی در تولید این گونه انرژی‌ها انجام شود  تا در صورت بروز بحران انرژی در جهان، برای تأمین بخشی از انرژی استفاده شوند. یکی از این راه ها تولید برق توسط توربین های بادی است. اشتغال‌زایی انرژی بادی نه تنها در تولیـد توربیـن و انرژی الکتریکی بلکه در صنایع متعـدد و دیگر بخش‌های اقتصادی ایجـاد اشـتغال می‌کند. در بیش از 80 کشور در سراسر جهان، برای تولید انرژی به ویژه برق، از باد این منبع پاک و تجدیدپذیر استفاده می‌شود. 

بیشتر بخوانید: 

انرژی بادی چیست و کدام کشورها بزرگترین ظرفیت نیروی بادی را دارا هستند؟

انرژی سبز چیست و چه تاثیری بر زندگی ما دارد؟

توربین های بادی قدرت تامین کل برق جهان را دارا هستد

مزایا و معایب استفاده از انرژی باد

وی در ادامه بیان داشت: استفاده از انرژی تجدید‌پذیر موجود در طبیعت و صرفه‌جویی در هزینه‌های سوخت فسیلی، کمک به کاهش آلودگی محیط زیست و ایجاد محیط نشاط آور برای زیستن، ایجاد جاذبه‌های گردشگری در جوار مزرعه‌های بادی، قطع وابستگی تولید برق به مسائل سیاسی دنیا از بابت تغییر قیمت نفت و... از جمله مزایای استفاده از انرژی باد است. همچنین برای معایب استفاده از انرژی بادی می‌توان گفت وزش باد غیر قابل پیش‌بینی است، بنابراین به تنهایی قابل اعتماد نیست،  توربین‌های بادی، آلودگی صوتی ایجاد می‌کنند، امکان نصب توربین‌های بادی بزرگ در نزدیکی مناطق مسکونی وجود ندارد و مزارع بادی بزرگ روی محیط زیست آثار مخربی می‌گذارد. به‌طور کلی با جایگزینی هر یک درصد انرژی برق بادی با انرژی برق تولیدی، از نیروگاه‌های سوخت فسیلی می‌توان حدود 3 درصد از انتشار گازهای گلخانه‌ای کاست.  

آینده بازار نیروگاه‌های بادی در ایران

داوری، با بیان اینکه بازار نیروگاه‌های بادی در ایران رو به شکوفایی است، گفت: ورود به این بازار می‌تواند آینده خوبی را در دراز مدت برای سرمایه‌گذاران تضمین کند. بنابراین اگر به ایران به صورت پایگاهی برای تولید تجهیزات و تامین نیروی انسانی متخصص نگریسته شود بازارهای کشورهای منطقه می‌توانند مورد توجه قرار گیرند.