، سولماز جلالی در یادداشتی درباره دامپینگ و گمرک و فرصت های تجارت بین الملل نوشت:

به‌طور کلی دامپینگ به فروش کالاها در بازارهای خارجی با قیمتی پایین‌تر از هزینه تولید یا قیمت داخلی اشاره دارد، در حالی که گمرک به تعرفه‌ها و مقرراتی اطلاق می‌شود که دولت‌ها برای کنترل و تسهیل رویه‌های مختلف در واردات و صادرات اعمال می‌کنند. این مقاله خبری به بررسی این دو مفهوم، تأثیرات آن‌ها بر اقتصاد و تجارت بین‌الملل و راهکارهای مقابله با آن‌ها می‌پردازد.

دامپینگ به حالتی اطلاق می‌شود که یک کشور یا شرکت، کالاهای خود را در بازار خارجی با قیمتی پایین‌تر از قیمت داخلی یا هزینه تولید عرضه می‌کند. این عمل معمولاً با هدف کسب سهم بازار، از بین بردن رقبا، یا استفاده از ظرفیت‌های تولیدی اضافی انجام می‌شود. دامپینگ می‌تواند تأثیرات مثبت و منفی متعددی بر بازارهای داخلی و خارجی داشته باشد. 

از یک سو، مصرف‌کنندگان در کشور واردکننده می‌توانند از قیمت‌های پایین‌تر بهره‌مند شوند، اما از سوی دیگر، صنایع داخلی ممکن است تحت فشار قرار گرفته و حتی به تعطیلی کشیده شوند. یکی از نمونه‌های مشهور دامپینگ، صادرات فولاد چین به بازارهای جهانی با قیمتی پایین‌تر از هزینه تولید است.

 این اقدام باعث‌شده صنایع فولاد در بسیاری از کشورها با مشکلات جدی مواجه شوند و دولت‌ها مجبور به وضع تعرفه‌های ضددامپینگ شوند. در ایران نیز موارد متعددی از دامپینگ گزارش شده که به طورنمونه می‌توان در رابطه با واردات محصولات پلاستیکی و پتروشیمی از چین و محصولات الکترونیکی از کشورهای شرق آسیا و کودها و مواد شیمیایی از هند نام برد.

در این راستا گمرک می‌تواند با اعمال مجموعه‌ای از تعرفه‌ها، مالیات‌ها و مقررات برای کنترل واردات و صادرات تأثیرات مثبت و منفی متعددی داشته باشد. از یک سو،گمرک می‌تواند به حفاظت از صنایع داخلی کمک کند و درآمد دولت را افزایش دهد، اما از سوی دیگر، ممکن است به افزایش قیمت‌ها برای مصرف‌کنندگان و کاهش رقابت در بازار منجر شود. در سال‌های اخیر، جنگ تجاری بین ایالات متحده و چین نمونه‌ای بارز از تأثیرات گمرک بر تجارت بین‌الملل بوده است. 

تعرفه‌های بالا بر کالاهای وارداتی از چین، نه‌تنها به افزایش قیمت‌ها در ایالات متحده منجر شده، بلکه تجارت بین دو کشور را نیز تحت‌تأثیر قرار داده است. در ادامه روش‌ها و ابزارهای گمرکی برای مقابله با  دامپینگ توضیح داده می‌شود.

تعرفه‌های ضددامپینگ و تعرفه‌های هوشمند: گمرک می‌تواند با اعمال تعرفه‌های اضافی بر کالاهای وارداتی که مشکوک به دامپینگ هستند، تفاوت قیمت‌ها را جبران و از رقابت ناعادلانه جلوگیری کند. اعمال تعرفه‌های اضافی بر کالاهای دامپینگ‌شده می‌تواند به کاهش تأثیرات منفی دامپینگ و اعمال تعرفه‌های متناسب با شرایط اقتصادی می‌تواند به بهبود کارایی گمرک کمک کند.

مقررات ضددامپینگ: تصویب قوانین و مقررات برای مقابله با دامپینگ می‌تواند به حفاظت از صنایع داخلی کمک کند.بسیاری از کشورها دارای قوانین خاصی برای مبارزه با دامپینگ هستند که براساس توافق‌نامه‌های سازمان تجارت جهانی (WTO) تنظیم شده‌اند.

تحقیقات و بررسی‌ها: انجام تحقیقات و تحلیل داده‌ها  و رصد مداوم بازارهای داخلی و خارجی و اطلاعات لازم در مورد قیمت‌ها برای شناسایی و مقابله با دامپینگ می‌تواند به کاهش تأثیرات منفی آن کمک کند.

تسهیل تجارت: کاهش مقررات پیچیده و تسهیل فرآیندهای گمرکی می‌تواند به افزایش تجارت بین‌الملل کمک کند.

استفاده از فناوری: بهره‌گیری از فناوری‌های نوین برای بهبود کارآیی گمرک می‌تواند به کاهش هزینه‌ها و افزایش کارایی کمک کند.

کارمندان گمرک نقش حیاتی در مقابله با دامپینگ ایفا می‌کنند. وظایف و مسئولیت‌های آن‌ها در این زمینه شامل موارد زیر است:

۱. بررسی دقیق اسناد و اطلاعات واردات:

 بررسی فاکتورها و اسناد: کارمندان گمرک باید اسناد و فاکتورهای واردات را با دقت بررسی کنند تا اطمینان حاصل کنند قیمت‌های اعلام‌شده با قیمت‌های واقعی و هزینه‌های تولید همخوانی دارد.

- تحلیل قیمت‌ها: مقایسه قیمت‌های وارداتی با قیمت‌های داخلی و بین‌المللی یکی از وظایف مهم کارمندان گمرک است تا بتوانند موارد احتمالی دامپینگ را شناسایی کنند.

۲.بازرسی فیزیکی کالاها:

- مطابقت کالاها با اسناد: کارمندان گمرک باید اطمینان حاصل کنند کالاهای وارداتی با توصیفات و اسناد ارائه‌شده مطابقت دارند. این شامل بررسی کیفیت، کمیت و مشخصات فنی کالاهاست.

- شناسایی موارد تخلف: از طریق بازرسی‌های فیزیکی، کارمندان می‌توانند مواردی از تخلفات و مغایرت‌ها را شناسایی کنند که ممکن است به دامپینگ مرتبط باشند.

۳. تحقیقات و جمع‌آوری اطلاعات:

- تحلیل داده‌ها: کارمندان گمرک باید توانایی تحلیل داده‌ها و اطلاعات تجاری را داشته باشند تا بتوانند الگوهای غیرعادی و مشکوک را شناسایی کنند.

- گزارش‌دهی: ارائه گزارش‌های دقیق و جامع درباره موارد مشکوک به مقامات بالاتر یکی از وظایف مهم کارمندان گمرک است.

۴. اعمال تعرفه‌های ضددامپینگ:

- محاسبه تعرفه‌ها: کارمندان گمرک باید قادر باشند تعرفه‌های ضددامپینگ را براساس مقررات و دستورالعمل‌های موجود محاسبه و اعمال کنند.

در مجموع گمرک با ایفای نقش‌های مختلف از شناسایی و جمع‌آوری اطلاعات تا اجرای قوانین و مقررات و تقویت همکاری‌های بین‌المللی می تواند به طور موثر در مبارزه با دامپینگ عمل کند.

با اجرای صحیح این وظایف، گمرک می‌تواند از منافع اقتصادی کشور محافظت کرده، رقابت سالم را در بازارها حفظ کند و تولیدکنندگان داخلی را در برابر تهدیدات ناشی از دامپینگ حمایت کند.

اقدامات گمرک همراه با سیاست‌های حمایتی و تقویت صنایع داخلی می‌تواند به ایجاد یک محیط تجاری منصفانه و پایدار کمک کند.