، سومین دبیرکل حزب الله، حسن نصرالله بود که از سال ۱۹۹۲ عهده دار این کار شد. او متولد سال ۱۹۶۰ در خانواده ای شیعی در لبنان بود که در ۲۷ سپتامبر ۲۰۲۴ (۶ مهر ۱۴۰۳)نیز در همین کشور به شهادت رسید. شهادت او در ادامه جنگ غزه اتفاق افتاد که از ۷ اکتبر ۲۰۲۳ شروع شده بود. با آغاز این نبرد، حزب الله نیز از ۸ اکتبر در حمایت از حماس و مقاومت غزه وارد درگیری با اسرائیل شد. تقابل دو طرف تا اوایل سپتامبر ۲۰۲۴، محدود به مرز باقی ماند. زیرا اسرائیل تمام توانش را در نوار غزه گذاشته بود و تلاش داشت ضمن پیشروی زمینی در این باریکه به نحوی اسرایش را آزاد و حماس را نابود کند که البته به هیچ کدامیک از این اهداف نرسید. با این حال توان رزمی حماس در حوزه پرتاب راکت و موشک کاهش یافت و این فرصتی بود تا مقامات اسرائیلی توجه خود را به لبنان متمرکز کنند. پس از آن بود که از جنگنده های اسرائیلی تقریباً هر روز منطقه ای در لبنان را هدف قرار می دادند، همچنین نیروهای زمینی وارد این کشور شدند که البته با مقاومت نیروهای حزب الله روبرو شدند.

این تقابل وارد مرحله ترور شخصیت ها شد که نقطه عطف آن انفجار پیجرها و رادیوهای ارتباطی بود. در این حادثه چند صد نیروی حزب الله درچار مجروحیت های سطحی و متوسط شدند اما آسیبی به فرمانده حزب الله نرسید. اما در نهایت دو هفته پس از این حادثه، حسن نصرالله در حالی که در ساختمانی در زیر زمین در منطقه ضاحیه بیروت در حال رایزنی با مقامات ارشد حزب بود، به شهادت رسید.

بنا به مصاحبه گالانت، وزیر دفاع وقت اسرائیل که مدیریت و هدایت این عملیات را با همراهی رئیس ستاد کل ارتش، هرتزی هالوی بر عهده داشت، این کار پس از آن صورت گرفت که ۲۰ سپتامبر (۳۰ شهریور) که محل تجمع نیروهای ارشد رضوان (واحد نخبه حزب الله) را هدف قرار دادند. پس از آن گالانت در مصاحبه خود تأکید کرد «من بودم که روی حذف نصرالله تأکید داشتم».

بنا به سخنان وی، در آن بازه زمانی نتانیاهو قرار بود در آمریکا باشد و در مجمع عمومی سازمان ملل سخنرانی کند و لذا با ایده حذف نصرالله مخالفت کرد. اما مقامات وزارت دفاع و ارتش به اطلاعاتی دست یافته بودند که مشخص می کرد حسن نصرالله همراه با تعدادی از مقاماتش برای گفتگو در یک جا جمع می شوند. گالانت مدعی بود این بهترین فرصت محسوب می شد که در نهایت نتانیاهو پذیرفت یک ربع از پایان سخنرانی اش در مجمع عمومی، این کار صورت بگیرد. این اتفاق در شرایطی صورت گرفت که بحث آتش بس با لبنان نیز مطرح بود. براین اساس در ۲۷ سپتامبر (۶ مهر) ساعت ۱۸:۲۰ عصر ۸۴ تن بمب سنگرشکن به منطقه ای در ضاحیه بیروت ریخته شد که در نتیجه آن حسن نصرالله و تعدادی از یارانش از جمله عباس نیلفروشان به شهادت رسیدند.

نکته دیگر این اتفاق، جلوگیری اسرائیل از نزدیک شدن نیروهای امدادی برای نجات افراد بود. در این راستا به مدت سه روز پهپادهای تهاجمی اسرائیل مانع می شدند تا کسی به منطقه مذکور نزدیک شود. آنها اعلام کردند هدف از این کار اطمینان از کشته شدن افراد مورد هدف است.

یکماه پس از این رویداد، یعنی در ۲۶ نوامبر دولت لبنان وارد آتش بسی شکننده با اسرائیل شد. این توافق شصت روزه، از همان ابتدا پایدار نبود و علی رغم پایان یافتن مدتش که در این بازه باید اسرائیل نیروهایش را از لبنان خارج می کرد، مقامات اسرائیلی گفتند این کار را دستکم در پنج نطقه مرزی انجام نخواهند داد. همچنین در این مدت بارها جنگنده های اسرائیلی اهداف و اشخاصی را در مناطق مختلف لبنان هدف قرار دادند که خود به نوعی نقض آتش بس محسوب می شد.

موفقیت های حزب الله در دوران ریاست نصرالله

نصرالله پس از تهاجم اسرائیل به لبنان در سال 1982 به حزب‌الله پیوست که تازه این سازمان تشکیل شده بود و یک دهه بعد پس از ترور سید عباس موسوی، دومین دبیرکل حزب الله، به ریاست این نهاد رسید. از سال 1992 در مدت نزدیک به 22 سال ریاست، این سازمان تحت رهبری نصرالله، به موشک‌هایی با برد بیشتر دست یافت که آن‌ها را قادر می‌ساخت بتوانند شمال اسرائیل و حتی تل آویو را هدف قرار دهند. در نتیجه قدرت حزب الله در این مدت، نیروهای اسرائیلی مجبور شدند در سال 2000 پس از 18 سال، اشغال جنوب لبنان را خاتمه دهند. این کار محبوبیت حزب‌الله را در منطقه افزایش داد و جایگاه آن را در لبنان تقویت کرد.

حزب الله در جنگ سی و سه روزه سال 2006 هم توانست مانع قدرت نمایی و تحقق اهداف اسرائیل در لبنان شود. در این بازه زمانی نیروهای نصرالله وارد پارلمان و دولت لبنان شدند و به نوعی قدرت سیاسی قابل توجهی به دست آوردند. تحت مدیریت نصرالله، نیروهای این سازمان در سال 2013 تصمیم گرفت در مقابل شبه نظامی بنیادگرای افراطی به دولت سوریه کمک کند هرچند که موجب انتقاداتی از آن در لبنان شد اما نتیجه مثبت بود و جلو پیشروی افراط گرایان به سمت مرزهای لبنان را گرفت. نیروهای حزب الله در دسامبر 2024 و پس از سقوط دولت بشار اسد از سوریه عقب نشینی کردند و به داخل لبنان برگشتند. اما این به معنای رها کردن مناطق مرزی نبود. حزب الله تلاش کرد با ایجاد مانور نظامی در مرز مشترک با سوریه، مانع تسری آشوب های داخلی به لبنان شود.

به طور کلی در دوران زعامت نصرالله طبق اقرار گالانت، وزیر دفاع وقت اسرائیل، این سازمان به بیش از 44 هزار موشک مجهز شد. این رقم گویای توان نظامی حزب الله است. اگرچه اکنون آنها وارد آتش بس شده اند و دست از تقابل نظامی در این مقطع با اسرائیل برداشته اند، اما زاردخانه هایی که یادگار مدیریت نصرالله است، همچنان پر هستند و به زودی و در زمانی مناسب دبیرکل جدید، شیخ نعیم قاسم، می تواند از آنها برای هدف قرار دادن اسرائیل استفاده کند.

نکته دیگر اینکه در جریان تبادل آتش در مرز لبنان و اسرائیل که از 8 اکتبر 2023 شروع شد، مناطق شمالی اسرائیل عملاً از خالی سکنه شدند. بیش از 64 هزار نفر از این مناطق تخلیه شدند، صنعت گردشگری و کشاورزی در این منطقه به رکود رسید. هزینه بازسازی این مناطق که در نتیجه آتش حزب الله نابود شده است، بالغ بر ده ها میلیارد دلار است و هنوز هم اسرائیل با مشکل بازگرداندن ساکنین و اسکان آنها روبرو است.

این تاکتیک نصرالله در مبارزه باعث شد تا اعتراضات و نگرانی های امنیتی در سراسر اسرائیل تشدید شود. در واقع بدون پیشروی زمینی، بخشی از اسرائیل تخلیه شد و از کار افتاد و مشخص نیست چه زمانی اسرائیل بتواند زندگی در آنجا را به روال سابق برگرداند. این ضربه چیزی نیست که اسرائیلی ها هرگز فراموش کنند. همانطور که زمانی که نصرالله زنده بود نمی توانستند قدرت اثرگذاری خود را نادیده بگیرند.

بنا به اعتراف کارشناسان اسرائیلی، هر زمان که حزب الله اعلام می کرد دبیرکل سخنرانی خواهد داشت، به مدت چند روز رسانه های عربی زبان تحلیل ها و تفسیرهایی از آنچه وی ممکن بود مطرح کند، منتشر می کردند و این به معنای قدرت اثرگذاری نصرالله بود که اسرائیلی ها را مجبور می کرد منتظر بمانند قرار است سید مقاومت چه دستوراتی برای جبهه مقاومت صادر کند.