، در ابتدای این نشست حجت‌الاسلام والمسلمین مهدی ایمانی‌پور اظهار کرد: مساله حقوق بشر یکی از مسائل محوری جوامع بشری است که متاسفانه امروز شاهد استفاده‌ ابزاری از آن هستیم. اجلاس بین‌المللی حقوق بشر در رهیافت شرق در صدد این است که گفتمانی علمی برای دستیابی به اصول و قواعد حقوق بشر داشته باشد، گرچه امروز حقوق بشر بحثی سیاسی دارد و رفتارهای سیاسی کشورها و دولت‌های متخاصم باعث شده که حقوق بشر به محاق برود.

ایمانی‌پور تأکید کرد: حقوق بشر مبتنی بر آموزه‌هایی است که بر دموکراسی یعنی فردمحوری استوار است. ما در سازمان فرهنگ و ارتباطات با رویکرد مساله محوری به حقوق بشر نگاه می‌کنیم و امسال در عرصه جهانی حقوق بشر یک شکست بزرگ برای بشر بوده است. اتفاقی که امروز در جهان رخ می‌دهد و نسل‌کشی غزه و بی‌عملی نهادهای حقوق بشری ما را بر آن می‌دارد که نهادی برای جایگزین کردن نهادهای حقوق بشری در نظر داشته باشیم. ایران دست خود را به سمت نهادهای علمی جهانی دراز کرده و می‌خواهد گفتمانی علمی از این موضوع داشته باشد.

وی افزود: مراد ما از عنوان شرق در این اجلاس شرق جغرافیایی نیست، ما شرق فکری و فرهنگی را در نظر داریم، نگاه شرقی یعنی نگاه قرائت محور و عادلانه و بشردوستانه. ما به دنبال شکل‌دهی یک اجماع جهانی برای مسئله حقوق بشر هستیم. موضوع این اجلاس با دانشگاه باقرالعلوم مطرح شد و ۱۷ پیش نشست را مطرح کردند که امیدواریم این نشست‌ها تبدیل به آورده خوب علمی برای حقوق بشر شود.

ایمانی‌پور در ادامه اظهار کرد: حقوق بشر از هر نظر اهمیت دارد، موضوع ایران‌هراسی یک موضوع دیگر است و امروز به یکی از مسائل حقوق بشری تبدیل شده است. اولین لوح‌های حقوق بشری به ایران و گذشته ایران مربوط می‌شود و حالا ما از منظر این نهادها محکوم به نادیده گرفتن حقوق بشر می‌شویم. نقد وضع موجود حقوق بشر و پیشنهاد وضع مطلوب دو موضوعی است که در این اجلاس دنبال می‌کنیم. گمان می‌کنیم کشورهای مستقل جهان می‌توانند به نظام بهتری در بحث حقوق بشر برسند.

وی افزود: این اجلاس کارهای جانبی هم خواهد داشت و انتظار داریم که چند مصوبه داشته باشیم، ایجاد فصلنامه و شکل‌گیری یک شبکه همراه برای برنامه‌های بعدی و ادامه این نشست در کشورهای دیگر جزو برنامه‌های ما خواهد بود. در این نشست از کشورهای مختلفی دعوت شده که ۲۱ کشور و ۴۶ نفر برای حضور اعلام آمادگی کرده‌اند. اشخاصی که در پارلمان‌های کشورهای مختلف نقش حقوقی دارند یا از وکلای شناخته‌شده کشورها خواهند بود یا شخصیت‌های سیاسی هستند. ما در این نشست انتظار دستیابی به منشوری مشخص در حوزه حقوق بشر را داریم.

رئیس سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با اشاره به اینکه امروز با حقوق بشر برخوردی سیاسی صورت می‌گیرد، تأکید کرد: البته حقوق بشر زیرساختی فرهنگی و علمی دارد، ماهیت حقوق بشر غربی امروز خودش را نشان داده و ما در این گفتگوهای پیش‌رو دنبال شکل‌گیری یک منشور و نظام جدید خواهیم بودیم و سعی داریم با راه‌اندازی دبیرخانه دائمی بتوانیم نظام جدیدی را راه‌اندازی کنیم. این رویداد از هشتم تا دوازدهم اردیبهشت برگزار خواهد شد و افتتاحیه در تهران و اختتامیه در قم است و نشست‌های تخصصی در دانشگاه‌های باقرالعلوم برگزار می‌شود.

ایمانی‌پور درباره دستاوردهای احتمالی این رویداد گفت: حداقل فایده‌ این رویداد به چالش کشیدن آن چیزی است که امروز در جهان به عنوان حقوق بشر شناخته می‌شود. همه چیز از روز اول جنبه عملیاتی پیدا نمی‌کند و ما اعتقاد داریم نظم جدیدی در جهان در حال شکل‌گیری است و منشا شکل‌گیری آن هم به دلایلی از غرب آسیا خواهد بود. در این نظم جدید باید نظامات حقوقی جدید هم شکل بگیرد و انتظار اتفاق سریع نداشته باشید و ما فعلا در مرحله گفتگو هستیم و بی‌عملی دستگاه‌های حقوق بشری لازمه شکل‌گیری چنین گفتگوهایی را ایجاد کرده است.

در بخش دیگر این نشست حجت‌الاسلام والمسلمین سید احسان رفیعی دبیر علمی اجلاس بین‌المللی حقوق بشر در رهیافت شرقی اظهار کرد: حقوق بشر مطرح شده امروز در جهان ناکارآمدی خود را در صحنه و در مبنا نشان داده است. مبانی طراحی شده در حقوق بشر غربی تحریف‌گر انسان است. جامعه جهانی به اینجا رسیده که در سطح مبانی و کارایی اساسا حقوق بشر پایدار نخواهد بود.

رفیعی خاطرنشان کرد: نظریه ایجابی طراحی شده در همایش این است که شرق فرهنگی این ظرفیت را دارد که یک بار دیگر دست به تکامل نظام معنایی در زمینه حقوق بشر بزند، استفاده از ظرفیت‌ها و الزامات و سرمایه‌های مذهبی امروز می‌تواند بسیار کمک‌کننده باشد. ایده نقضی ما هم این بود که شرق اگر بتواند نوع همزیستی که در مدارا و صلح‌دوستی موجود در ادیان و فرهنگ شرق وجود دارد را از بین ببرد، طبیعتا نقض‌ها و شکاف‌های پایداری که در حقوق بشر امروزی وجود دارد درمان خواهد شد.

وی افزود: این همایش شبیه دیگر همایش‌ها نیست. یکی از اهدافی که اشاره کردیم درخواستی است که نمایندگان تمدن‌ها از دولت‌های خودشان دارند تا این بی‌عملیاتی را با یک عملیات صلح‌طلبانه پر کنند.

در بخش دیگر این نشست ایمانی‌پور با اشاره به درگذشت پاپ فرانسیس رهبر کاتولیک‌های جهان اظهار کرد: غریب به سی سال است که گفت‌وگوهای بین‌الادیانی داریم و در دوره پاپ فرانسیس این گفتگوها سازنده‌تر شده بود و ایشان روز قبل از فوتشان مواضع روشنی علیه جنایاتی که در غزه رخ می‌دهد، داشتند.

رفیعی نیز در بخش دیگر این نشست گفت: وقتی درباره شرق فرهنگی صحبت می‌کنیم درباره ظرفیت‌های ادیان صحبت می‌کنیم و اساسا آرمان حقوقی در ادیان و فرهنگ‌ها یک ظرفیت شناخته شده و هم‌افزا است. آنچه که با آن در حقوق بشر جهانی روبرو هستیم یک روزه خلق نشده و به بلوغ نرسیده بلکه در واقعیت با فرایند‌ها و افت و خیز‌ها همراه بوده است. حقوق بشر در رهیافت شرقی در پی این است که هسته سخت حقوق بشر را یک بار دیگر تعریف کند و یک بازاندیشی دوباره داشته باشد.

ایمانی‌پور نیز در بخش پایانی اظهاراتش، تأکید کرد: ما در یک جنگ نرم درگیر هستیم ولی متاسفانه رسانه‌ها به این موضوع نمی‌پردازند و این تصویری که از جمهوری اسلامی شکل گرفته، باعث شده که ما به این موضوع ورود کنیم. اینقدر در این مورد سیاه‌نمایی می‌شود که سعی دارد در جهان لزوم حمله به ایران را شکل دهد. برای شکل‌گیری تصویر مناسب باید یک قیام ملی شکل بگیرد و اگر کسی ایران‌دوست است فارغ از اسلام و انقلاب باید به میدان بیاید و اسلام‌خواه‌ها و انقلاب اسلامی‌خواه‌ها هم باید به میدان بیایند. کار فرهنگی باعث شکستن تحریم‌ها می‌شود و ما نیاز به یک همکاری در بین همه مسئولان هستیم. امروز دو بحث علیه ایران در دنیا شکل گرفته که یکی از آن‌ها موضوع هسته‌ای است و دیگر به بحث حقوق بشر مربوط می‌شود و پرداختن به این موضوع، امروز مسئله بسیار مهمی است. این رویداد یک فصلنامه تخصصی خواهد داشت، دبیرخانه دائمی راه‌اندازی خواهد شد تا موضوع حقوق بشر در رهیافت شرق صرفاً محدود به یک رویداد سالانه نشود.