به گزارش خبرگزاری موج، محمود فرشیدی متولد ۱۳۳۰ و دارای مدرک فوق لیسانس مهندسی شیمی است که در دولت نهم وزیر آموزش و پرورش بود و در ۱۰ آذر سال ۱۳۸۶ استعفا داد. وی از اعضای کانون تربیت اسلامی کشور است و دبیر کلی این کانون را در کارنامه خود دارد.

محمود فرشیدی دبیر کل کانون تربیت اسلامی وزیر آموزش و پرورش با میزبانی از خبرنگار موج به سوالات پاسخ داد:

*موج: آیا هم جنس گرایی و اعتیاد در مدارس کشور وجود دارد؟ این آسیب را چگونه میتوان کنترل کرد؟

- فرشیدی:با توجه به رهنمود مقام معظم رهبری و واقعیاتی که در جامعه می‌بینیم شاهد این هستیم که چون انقلاب ما انقلاب فرهنگی بوده، دشمنان کشور بنا دارند که به این انقلاب لطمه بزنند. و اصطلاح جنگ نرم و نفوذ کشور را باید همین مواردی دانست که در مدارس کشور وجود دارد. متاسفانه اقشار معصوم جامعه، کودکان و نوجوانان که آسیب پذیر‌تر هستند، مورد هجوم قرار دادند.

به طور حتم مصادیقی در مدارس وجود دارد، ما در بیان مسائل نباید به گونه‌ای رفتار کنیم که حرمت صنف آموزش و پرورش شکسته شود. وقتی یک ویروسی در جامعه وجود دارد احتمال ورود ویروس در مدارس هم وجود دارد.

*راه حل مقابله با آسیب هاى اجتماعى در مدارس چیست؟

- راه حل این آسیب اجرای الگوی تربیتی اسلامی ایرانی است. باید عرف جامعه این باشد که بیش از اینکه سواد بیاموزیم به سمت تربیت آموزی باشیم. معلم مسئولیت تربیت جامعه را دارد، ایفای رسالت تربیت معلم روز به روز در جامعه کم رنگ تَر می‌شود. در حالی که دبستان در گذشته ادبستان بوده یعنی محل آموختن ادب، و ادب هم به معنای جامع یعنی تربیت که باید در مدارس بیش از گذشته به آن پرداخته شود.

*معلمان بازخواست نمی شوند /باید به معلمان اختیار دهیم /تشویق و تنبیه ابزار معلم است

فرشیدی در ادامه گفت: معلمان امروز بابت مسائل تربیتی بازخواست نمی‌شوند، زیرا نظام اختیارات و مسئولیت‌ها برای معلمان نوشته نشده است. برخی روان‌شناسان معتقدند اگر دانش آموزی معتاد بود از مدرسه اخراج نشود در حالیکه نباید دانش آموزی که اعتیاد دارد در مدرسه نگهداری شوند و دیگر دانش آموزان را آلوده کند بلکه باید تمامی دانش آموزانی که اعتیاد دارند در یک مدرسه تحت نظر باشند و ادامه تحصیل بدهند. باید به معلمان اختیار دهیم شرح وظایف معلمان در مدارس مشخص نشده است. دانش آموزانی که از رده تربیتی خارج شده‌اند را معلم می‌تواند شناسایی کند امروز تا معلمی به دانش آموزی تشری می‌‌زند رسانه‌ای می‌کنیم در حالیکه تشویق و تنبیه ابزار معلم است برای هدایت دانش آموزان باید از این دو اهرم در مدارس استفاده شود.

* سوادآموزى دانش آموز در مدارس بر چه مبنایى است؟

- مدرسه با محیط دانشگاه متفاوت است، در دانشگاه شکل گیری تربیتی کم است سند تخول بنیادین تربیت در ۶ عرصه ترسیم شده است، سواد آموزی دانش آموز هم بر اساس تربیت علم آموزی است، باید معلم دانش آموز را در راستای تربیت، علم بیاموزد.

*آیا اعتیاد و همجنس گرایى در مدارس زمان وزارت شما وجود داشت؟ راه مقابله شما به چه صورت بود؟

نمی‌توانیم بگوییم مسئولیت اعتیاد در نوجوانان با آموزش و پرورش است، اماعموم فرهنگیان باید با اطلاعات کافی برای مبارزه با این ویروس در دانش آموزان آگاه باشند. آموزش و پرورش می‌تواند با ارائه نشریات تربیت، نگاه پیوند، بولتن و لوح فشرده، معلم و دانش آموزان را آگاه کرد.

اهرم‌های قدرت در مدارس معلمان هستند، معلم جز اقشار مرجع و محبوب جامعه است، مردم بیشترین اعتماد را به قشر به معلم دارند، اگر معلمان آگاهی لازم را در مورد آسیب‌های اجتماعی بدانند با امکانات، اختیارات و تعریف مسئولیت می‌تواند تاثیر گذار باشد.

باورهای اعتقادی ارزش‌های انقلاب و شهدا و نماز در تربیت دانش آموزان تاثیر گذار است. باید برای باور ارزش‌های ملی، دانش آموزان را تربیت کرد که متاسفانه در این راستا روز به روز کم رنگ تَر عمل می‌کنیم. در زمان بنده هم آمارهایى از آسیب‌ها در مدارس وجود داشت.

*توصیه شما به وزیر وقت براى جلوگیرى از رشد آسیب ها در مدارس چیست؟

- با یادآوری ۳ توصیه و فرمایشات مقام معظم رهبری به فانی وزیر وقت پیشنهاد میکنم که حزب گرایی و گروه گرایی برای آموزش و پرورش سم است و وزیر را از مسائل انسانی باز می دارد. متاسفانه در معاونت پرورشی شاهد این موضوع هستیم که از امکانات لازم برای فعالیت سیاسی استفاده می‌شود و کم تَر به مبارزه با مفاسد اخلاقی و تقویت ارزش‌های اخلاقی اسلامی پرداخته می‌شود.

مدیریت نیروهای انقلابی، با هر پدیده ضد ارزش ها آماده است که مبارزه کند، باید آموزش و پرورش با روحیه انقلابی سهم خود را در مقابله با آسیب های اجتماعی ایفا کند، و نیروهایی را به کار بگیرد که داراى روحیه انقلابى باشند.

*در سال ٨۴ که وزیر آموزش و پرورش بودید شعار شما براى مدارس تحت عنوان < مدرسه زندگى > بود، به نظرشما در حال حاضر هم مدرسه ای تحت عنوان مدرسه زندگى در کشور وجود دارد؟

- الگوهای محدودی از مدارس نظام مند در کشور وجود دارد که موفقیت های خیلی زیادی دارند، برخى از مدارس نظام مند نیستند اما مدیر دلسوزی دارند که مدرسه را خیلی خوب اداره میکنند، اما با رفتن مدیر روند بهم می ریزد. مدارس نظام مند کشور که همان مدارس اسلامی هستند وابسته به مدیر یا شخصیتى نیستند که بنده اسم این مدارس را مدارس اسلامى مى گذارم که حاکیمیت ارزش هاى تربیتى الگوى این مدارس است. سابقه این نوع مدارس به ٧٠ سال پیش برمى گردد که از سال ١٣٢٠این مدارس در کشور وجود دارد.

عده اى غرب زده اعتقاد داشتند که مدرسه باید به شکل مدارس غربى باشد اما افراد نظام مند معتقد بودند که مدرسه مى تواند از نظر علمى تجربیات غربى استفاده کند اما از نظر تربیتى فرهنگ اسلامى ایرانى در مدرسه رواج پیدا کند که در نتیجه هر دو بعد را تقویت کردند و الگو شدند از جمله مدرسه شهید بهشتى با نام دین و دانش، مدرسه شهید رجایى با نام کمال و مدرسه رفاه شهید باهنر که این افراد در تربیت نظام اسلامى خیلی موفق عمل کردند که باید این الگوها را در مدارس تکثیر کرد.

مدرسه زندگی دو ویژگی دارد یکی اینکه دانش آموزان را برای زندگی آینده تربیت می کند تا در مقابل مفاسدی از جمله بیکاری تربیت می کند این نوع مدارس زنده، پویا و بالنده هستند. دانش آموزان در این مدارس زندگی میکنند یعنی با ذوق و شوق به مدرسه می آیند زیرا در کنار درس و مشق به استعداد دانش آموزان توجه می شود.

*اگر مدرسه زندگی در کشور وجود دارد نام ببرید؟

- مدارسی که نظام تربیت اسلامی ایرانی را مبنای فعالیت خود قرار دهند، موفق هستند مدارس دولتی هم می‌توانند همانند مدارس غیردولتی به عنوان دستورالعمل و ارزش یابی، بیشتر به رشد و استعداد دانش آموزان بپردازند، متاسفانه در مدارس دولتی نه تنها از الگوهای موفق تقدیر نمی شود بلکه تخریب می شوند. باید الگوها را در تمامی مدارس تعریف و سپس امکانات برای مدارس در نظر بگیریم.

وظایف اصلی معلم در مدارس تربیت است که باید مشخص شود، وقتی معلمان به صورت پاره وقت به مدرسه می آیند در واقع تولید انبوه نیروی انسانی به وجود می‌آید. تمامی معلمان باید به زندگی دانش آموزان خود اشراف داشته باشند تا بتواند در مواقع اضطراری دانش آموز خود را راهنمایی کند.

مدارس کشور نباید طوری باشند که معلمان در آن ها به علت مشکلات معیشتی پاره وقت حضور یابند، چه اشکالی دارد که معلمان هم همانند جایگاه استادان تمام وقت در دانشگاه حضور یاند و حقوق کامل دریافت کنند به این صورت می‌توانند نگاه تربیتی خود را اعمال کنند. معلم باید برای تربیت دانش آموز خود فرصت داشته باشد. ما احتیاج به معلمانی داریم که حضور کامل با حقوق کامل داشته باشند.

دانش آموزان اوقات خود را به جای پارک در حیاط مدرسه پر کنند

مدارس کشور به لحاظ فیزیکی مشکلی ندارند اما از آنها درست استفاده نمی شود، دانش آموزان برای ساعت تعطیلی مدارس میتوانند به جای کوچه و خیابان در حیاط مدرسه تفریح کنند و یا زیر نظر معلم ورزش باشند.

*با توجه به تغییر دولت و مجلس، تغییر مدیران مدارس با توجه به بلند بودن برنامه های آموزشی چقدر به نظام آموزشی کشور لطمه وارد میکند؟

- من معتقدم آموزش و پرورش یک تفاوت ماهوی با سایر وزارت خانه ها دارد. در واقع آموزش و پرورش یک وزارت خانه در عرض سایر وزارت خانه ها نیست بلکه وزارت خانه های دیگر در طول وزارت آموزش و پرورش هستند. تمامی وزارت خانه ها برای انسان ها خدمات تولید میکنند اما وزارت آموزش و پرورش انسان تولید میکند یعنی جنس این وزارت خانه از جنس پرورش است که باید یک بازنگری در جایگاه ساختاری آموزش و پرورش در دولت ها داشته باشیم، تغییر دولت ها به آموزش و پرورش ضربه می زند، با تغییر دولت ها برنامه‌های اجرایی در این وزارت خانه بی ثبات می شوند.

نظام جدید به چندین نسل ضربه زد / دانش آموزان نظام جدید نسبت به نظام قدیم بی سواد تر شدند

نظام جدید متوسطه که برای مقابله با کنکور طراحی شد ضربات زیادی را به چندین نسل وارد کرد که یکی از آن‌ها بحث پنجره‌های باز بود که دانش آموزان رابه پارک‌ها کشاند در صورتیکه خانواده ها گمان می کردند فرزندانشان در مدرسه هستند، در آن زمان هر پسر و دختری که در پارک ها دستگیر می شدند، عنوان می کردند که نظام جدیدی هستند.

مجلس با تحقیقات و پژوهش درباره نسل نظام جدید به این نتیجه رسید کهدانش آموزان نظام جدید نسبت به دانش آموزان نظام قدیم بی سوادتر شدندو این واقعه موجب شد تا برای کنکور یک ضریبی در نظر گرفته شود تا دانش آموزان بتوانند به دانشگاه بروند، این بحثی است که تمامی افراد صرف مسئولیتی که دارند سلیقه ای عمل می‌کنند.

آموزش و پرورش نباید از جنس مجلس و دولت باشد / نگاه زود گذر دولت به آموزش و پرورش ضربه زد

دولت ها نگاهشان ۴ ساله است با تغییر دولت مدیران در آموزش و پرورش هم تغییر میکنند در صورتیکه آموزش و پرورش نباید از جنس مجلس و دولت باشد زیرا انسان تربیت میکند، با توجه به اینکه جنس آموزش و پرورش از جنس حکومت است. تجربه نشان میدهد زمانیکه دولت ها در نگاه زود گذر تصمیم گرفتند آموزش و پرورش ضربه خورد.

آموزش پرورش باید تابع حکومت باشد نه ریاست جمهوری

با تصویب سند تحول بنیادین به دست شورای انقلاب فرهنگی حرکت و سیاست ها آموزش و پرورش در راستای سند تحول بنیادین باید صورت گیرد و باید نظارت شود که این سند در این وزارت خانه عملیاتی شود که تا کنون در راستای اجرا قرار نگرفته است، اگر در قانون اساسی بازنگری صورت گیرد باید ساختار آموزش و رورش را ساختار حکومتی تعریف کنیم تا تابع حکومت باشد نه ریاست جمهوری.

تنها رئیس جمهور معلم میتواند وضعیت فرهنگی را سامان ببخشد

دولت‌های مختلف با نگاه‌های مختلف کم‌ترین فرصت را برای مسائل فرهنگی می گذارند، اکثر اوقات شورای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی در رابطه با مقوله فرهنگ برنامه ای را مشخص یا تعیین نمی‌کنند. دست وزرای فرهنگی از جمله وزیرآموزش و پرورش که نماینده مردم است، در بیم وزارت خانه ها کوتاه است. نگاه فرهنگی با نگاه سیاسی و اقتصادی متفاوت است تنها ریاست جمهوری که خود معلم است میتواند وضعیت فرهنگی را سامان ببخشد.

*به نظر شما وزیر آموزش و پرورش با توجه به برنامه های بلند مدت بهتر نیست به دست اعضای هیئت علمی دانشگاه ها یا معلمان انتخاب شود تا مجلس؟

- با توجه به اینکه ارتباط وزارت آموش و پرورش با دولت ها و مجلس موجب آسیب پذیری این وزارت خانه می شود، در صورتیکه باید این ارتباط با حکومت تقویت شود، حکومت در برابر نسل آینده مسئولیت دارد که باید نظارت کند یک میلیون و ۵۰۰ دانش آموز را به دست چه شخصی سپرده است. اگر آموزش و پرورش مستقیما نمیتواند زیر نظر ولایت فقیه قرار بگیرد به یک نوعی جایگاهش در حکومت تقویت شود.

*در دورهای که وزیر آموزش و پرورش بودید منتقد دانشگاه فرهنگیان بودید؛ در حال حاضر تربیت معلم به چه صورت عمل میکند؟

من منتقد روش دانشگاه فرهنگیان هستم. الگویی از تریبت معلم در کشورمان داریم که آن الگو از زمان شهید رجایی و باهنر ایجاد شد مراکز تربیت معلم به کمک این دو بزرگوار تاسیس شد که این ها یک تجریه بومی بودند بسیاری از شخصیت هایی که امروز در آموزش و پرورش یا خارج از این وزارت خانه می بینیم در این مراکز درس خواندند و تربیت شدند این مراکز از نظر علمی و تربیت دارای نظام تربیتی بود و تنها موسسه آموزش عالی بود که دانشجو بعد از فارغ التحصیلی علاوه بر افزایش علم خود اخلاق و تربیت می آموخت. این مراکز کارخانه تولید معلم با تراز اسلامی بودند بسیاری از افراد که امروز در جامعه نقش آفریدند از کسانی هستند که در آن مراکز درس خواندند.

فانی سلیقه‌ای عمل کرد

متاسفانه وزیر وقت سلیقه ای عمل کرد، فانی به دلیل اینکه آموزش و پرورش بودجه ندارد جایگاه معلم را به هر فردی که در جامعه دارای مدرک لیسانس بود، داد. معلم باید حروف فارسی را به درستی ادا کند معلم باید از لحاظ اخلاقی و تربیت کامل باشد.

دانشگاه پیامبر اعظم فدای برخورد سیاسی شد

زمانی مجوز دانشگاه پیامبر اعظم را با الگوی ویژه تربیت معلم گرفتیم، اما برخی در برخورد سیاسی دانشگاه پیامبر اعظم را تبدیل به دانشگاه فرهنگیان کردند وزیر وقت ۱۵ هزار نفر را به طور آزاد و تنها ۵ هزار نفر را از دانشگاه فرهنگیان جذب کرد که این برخلاف دانشگاه فرهنگیان است.

*چقدر سند تحول بنیادین را قبول دارید؟

برنامه درسی تمامی مدارس باید طبق سند تحول بنیادین باشد یعنی ساعت ورزش در تمامی مدارس یک نوع ورزش و آموزش باشد به طور مثالدر برخی از مدارس زنگ ورزش، دانش آموزان ورزش می‌کنند، در کلاسی نماز آموزش داده می‌شود و در کلاسی دانش آموزان عکس های منحرف با خود به مدرسه می‌آورند و یا هروئین توزیع میکنند باید در برنامه های درسی دین و توحید ذکر شود.

فانی از سند تحول بنیادین دفاع بدی کرد

وزیر آموزش و پرورش سند تحول بنیادین را ۳-۳ - ۶ ذکر میکند، که این دفاع بد است. طبق فرمایشات مقام مظم رهبری باید از این سند دفاع درستی شود، کسانی که این سند را نوشتند معتقدند قالب مهم نیست بلکه محتوا مهم است، این سند برای عموم فرهنگیان بیان نشده است. معلمان و مردم حقشان این است که اطلاعات جامعی در رابطه با سند تحول بنیادین داشته و حقوق خود را بشناسند.

* دلیل افت تحصیلی دانش آموزان در سال های اخیر چیست؟

کاستی انگیزه‌ها، عوامل سرگرمی و اشتغال ذهنی دانش آموزان در رابطه با ماهواره و شبکه مجازی دلیل اصلی افت تحصیلی است حاکمیت مسائل اقتصادی باعثکاهش ارزش های علمی شده است، شان علم و معلم و دانشمند آن طور که باید جایگاه ندارد باید دانش آموز آرزو کند که در آینده معلم شود اما به دلیل کم بودن درآمد این شغل آرزوی فرزندانمان نیست.