به گزارش خبرگزاری موج، ویتامین A از جمله ویتامین های محلول در چربی و اولین ویتامین شناخته شده در دنیا است که در بسیاری از میوه ها و غذا ها یافت می شود و اهمیت آن برای سلامت بدن بر کسی پوشیده نیست و به ۳ فرم رتینول، رتینال و رتینوئیک اسید وجود دارد. 

این ویتامین از طریق مواد غذایی مناسب به طور کامل تامین می شود و وظایف بسیار زیادی را در بدن بر عهده دارد که کمبود آن موجب بروز بیماری‌ های مختلفی می‌ شود، همچنین مصرف بیش از حد آن ممکن است باعث مسمومیت شود با ما همراه باشید تا در مورد این ویتامین بیشتر آشنا شوید.

ویتامین آ به صورت خالص در گیاهان وجود ندارد بلکه پیش ساز یعنی کاروتن ها به اشکال مختلف در گیاهان وجود دارد. ویتامین A در منابع گوشتی به مانند فرآورده‌های حاصل از مرغ، ماهی و سایر حیوانات به سه شکل گفته شده وجود دارد.

خواص ویتامین A

این ویتامین جزو گروه ویتامین‌ های محلول در چربی است که در زیر به خواص آن پرداخته شده است:

 

تاثیر ویتامین A بر تقویت سیستم ایمنی بدن

ویتامین آ همانند سایر ویتامین‌ ها نوعی آنتی اکسیدان محسوب می‌ شود و به تقویت سیستم ایمنی بدن کمک می‌کند و قدرت مقابله بدن در برابر بیماری و عفونت را افزایش می‌ دهد.

 

تاثیر ویتامین A در پیشگیری از چین و چروک و پیری پوست

دریافت مقادیر کافی ویتامین آ. به سلامت پوست کمک می‌ کند و پیری را به تعویق می‌ اندازد. به طور کلی مصرف ویتامین آ و استعمال موضعی آن بر روی پوست، باعث حفظ رطوبت و پیشگیری از خشکی و چروک پوست می‌ شود. این ویتامین به ساخت کلاژن پوست کمک می‌ کند و از این رو سبب استحکام پوست شده و افتادگی و چین و چروک را به تعویق می‌ اندازد. از منابع این ویتامین امروزه در ساخت انواع کرم‌ های آرایشی استفاده می شود.

 

درمان جوش صورت با ویتامین A

مصرف ویتامین آ به صورت خوراکی و یا پماد ویتامین آ و استعمال آن به طور موضعی، از داروهای معمول برای درمان جوش صورت است.

 

محافظت از سلامت چشم با ویتامین A

ویتامین A برای تقویت بینایی بسیار موثر است.  پیشگیری از شب کوری، حفظ سلامت چشم‌ها و رفع خشکی چشم از خواص این ویتامین برای چشم است.

 

کمک به سلامت استخوان ها با مصرف ویتامین A

مصرف ویتامین آ به سلامت استخوان‌ ها و دندان‌ ها کمک می کند. دریافت مقادیر کافی از این ویتامین در کودکی، باعث رشد بهتر، بهبود نحوه استخوان بندی و همچنین تشکیل عروق و بافت‌ های مختلف در کودکان می‌ شود.

 

پیشگیری از سرطان با مصرف ویتامین A

مصرف ویتامین آ، از پیشرفت سلول‌ های سرطانی جلوگیری کرده و در نتیجه در مبارزه با سرطان‌ ها مؤثر است. مطالعات نشان می‌ دهند مصرف مقادیر کافی و به اندازه این ویتامین، از بروز سرطان ریه، سرطان پروستات، سرطان سینه، سرطان تخمدان، سرطان مثانه، دهان و پوست تا حد زیادی می‌ کاهد.  

 

خواص ضدالتهابی ویتامین A

ویتامین A دارای خواص آنتی اکسیدانی است که باعث خنثی سازی رادیکال های آزاد و آسیب های بافتی و سلولی می شود. ویتامین A می تواند باعث جلوگیری از جذب سلول ها شود.

هنگامی که سیستم ایمنی بیش از حد به پروتئین های غذا پاسخ می دهد، این امر باعث ایجاد آلرژی غذایی و در نهایت التهاب می شود.

دریافت ویتامین A می تواند به کاهش خطر ابتلا به انواع مختلف آلرژی های غذایی کمک کند، زیرا که به جلوگیری از این واکنش خطرناک کمک می کند.

سطوح پایین التهاب نیز با خطر کمتر برای بیماری های عصبی مثل بیماری آلزایمر و بیماری پارکینسون ارتباط دارد.

 

کمک به فعالیت هورمون های بدن با مصرف ویتامین A

بسیاری از هورمون‌ های بدن که ساختار آنها از کلسترول و چربی ها است با کمک ویتامین آ ساخته می شوند، این هورمون های شامل هومون های ترشح شونده توسط غدد فوق کلیوی ، تستسترون، آندروسترون، آدرنالین است که وظایف بسیار مهمی از قبیل تولید انرژی، افزایش قند خون، تنظیم سیستم جنسی و ... را ایفا می‌ کنند و ویتامین آ به طور غیر مستقیم در عملکرد صحیح آنها نقش دارد.

کمبود ویتامین A

ویتامین A برای بینایی و رشد طبیعی استخوان‌ها و سلامت پوست مفید است. محافظت از غشای مخاطی دستگاه گوارشی، تنفسی و ادراری در برابر عفونت‌ ها از دیگر وظایف ویتامین A است. به علت محلول در چربی بودن این ویتامین اغلب کسانی که در دریافت چربی دچار مشکل هستند ویتامین A کمتری دارند و در نهایت علائم کاهش شدید ویتامین A را از خود بروز می دهند. عدم جذب ویتامین آ دلایل متعدد دیگری نیز دارد که عبارتند از حساسیت به گلوتن، سندروم روده تحریک‌پذیر، واکنش‌های خود ایمنی، التهاب روده و اختلالات پانکراس.

در بسیاری از کشورها کمبود ویتامین A به مشکلی جدی تبدیل شده است. این پدیده بیشتر در کشورهای کم‌ درآمد آفریقا و جنوب شرقی آسیا و در میان کودکان خردسال و زنان باردار مشاهده می‌ شود. این موضوع برای کودکان بسیار خطرناک است، زیرا کمبود این ویتامین می‌ تواند منجر به بروز اختلالات شدید در دید و نهایتا نابینایی، افزایش خطر بیماری‌های مزمن و حتی مرگ شود. کمبود ویتامین A در کودکان می‌تواند منجر به اسهال کودک و سرخک شود.

عواقب کمبود ویتامین A دربدن

کمبود ویتامین A در بدن می تواند ناشی از رژیم غذایی یا دلال ثانویه ای که مانع جذب، ذخیره یا انتقال آن می شوند باشد. قرارگیری در برابر مواد شیمیایی سمی هم از عوامل تحلیل برنده این ویتامین در کبد است. کمبود این ویتامین در جوامع درحال توسعه به ویژه کشورهای آسیایی شایع است.

میزان بالای مرگ ومیر، رشد و نمو ضعیف، توقف عملکرد ایمنی بدن، مشکلات بینایی و خشکی چشم، خشکی مو، خشکی پوست و مشکلاتی مانند آکنه، به خطر انداختن غشای مخاطی در دستگاه های تنفسی، گوارشی و تناسلی، آبسه گوش، بی خوابی، کوفتگی، مشکلات باروری و کاهش وزن از عوارض کمبود ویتامین A در بدن می باشند.

 

عوارض جانبی ویتامین A 

ویتامین A معمولا در میزان طبیعی و درمانی باعث بروز عوارض جانبی نمی شود، اما مصرف دارو برای مدت طولانی ممکن است سبب بروز افزایش میزان ویتامین در بدن و برخی عوارض شود. سردرد، تشنج، تحریک پذیری، تب، ضعف یا خستگی، افزایش حساسیت به نور خورشید، کاهشاشتها، خشکی دهان، درد شکم، استفراغ، ریزش مو، خشکی و ترک خوردگی پوست یا لب ها و درد استخوان یا مفاصل از اثرات افزایش تدریجی این ویتامین در بدن محسوب می شوند. خواب آلودگی، سرگیجه، سر درد شدید، کاهش هوشیاری، دوبینی، اسهال، استفراغ، پوسته پوسته شدن پوست و خونریزی لثه از علائم و نشانه های افزایش ناگهانی این ویتامین هستند. 

چگونه ویتامین A بدنمان را تامین کنیم

ویتامین A برای یک فرد عادی، با مصرف مواد حاوی این ویتامین تامین می شود. منابع غنی ویتامین A، کاروتنوئید و بتاکاروتن عبارتند از:

• جگر
• تخم مرغ
• شیر غنی شده
• گوشت
• پنیر
• خامه
• قلوه (کلیه)
• روغن برخی ماهی‌ها
• سبزیجات زرد و نارنجی
• سبزیجات سبز رنگ مانند بروکلی و اسفناج

 

میزان ویتامین A مورد نیاز برای افراد

در مجموع بهترین راه جهت تامین نیاز های بدن در رابطه با این ویتامین، مصرف طیف گسترده ای از میوه ها، سبزیجات، حبوبات، غلات و سایر منابع سالم این ویتامین است. میزان نیاز شما به این ویتامین، به عوامل متعددی از جمله جنس و سن بستگی دارد. شرایط خاصی مانند بارداری نیز در تعیین این میزان تاثیر گذار است.

میزان توصیه شده مصرف ویتامین آ (RDA) برای افراد مختلف به شرح زیر می باشد:

کودکان

۱ تا ۳ سال – ۳۰۰ میکروگرم در روز

۴ تا ۸ سال – ۴۰۰ میکروگرم در روز

۹ تا ۱۳ سال – ۶۰۰ میکروگرم در روز

بزرگسالان

مردان ۱۴ سال به بالا – ۹۰۰ میکروگرم در روز

دختران بالای  ۱۴ سال به بالا – ۷۰۰ میکرووگرم در روز

زنان باردار ۱۴ تا ۱۸ سال – ۷۵۰ میکروگرم در روز

زنان باردار ۱۹ سال به بالا – ۷۷۰ میکروگرم در روز

زنان شیرده تا ۱۹ سال – ۱۲۰۰ میکروگرم در روز

زنان شیرده ۱۹ سال به بالا ۱۳۰۰ میکروگرم در روز

 

مصرف ویتامین A در زنان باردار 

مقادیر بیش از حد این ویتامین می تواند به جنین آسیب رساند. از این رو به زنان باردار توصیه می شود از مصرف سرخود مکمل غذایی حاوی این ویتامین اکیدا خودداری کنند. در ضمن جگر به دلیل فراوانی این ویتامین به زنان باردار توصیه نمی شود.

 

مصرف ویتامین A در سنین بالا

در زنانی که به سن یائسگی رسیده اند و مردان مسن، خطر پوکی استخوان بسیار است. لذا افراد این گروه سنی نباید بیش از 1.5 میلی گرم در روز ویتامین A مصرف کنند. پس در مورد این افراد نیز توصیه ی اکید می شود مصرف جگر و مکمل های غذایی خود را کنترل کنند.