به گزارش خبرگزاری موج؛ هفته گذشته رییس کمیته سلامت شورای شهر تهران در صحن علنی ضمن ارایه گزارشی از آخرین وضعیت کرونا در تهران، آماری را ارایه داد که تا چند روز باعث واکنش هایی بسیار از سوی مسئولان مربوطه همراه بود. آماری که براساس آن وی مدعی شده بود که در تهران آمار فوتی ها رکورد ۱۳۶ نفر را نیز پشت سر گذاشته است. انعکاس این آمار اما آنچنان بود که استاندار تهران را نیز وادار به واکنش کرد و وی طی گفتگویی، ضمن تکذیب این آمار اعلام کرد که ارقام اعلام شده مربوط به کل فوتی های تهران در یک روز است نه فقط آمار فوتی های ناشی از کرونا. خبرنگار موج به همین بهانه گفتگویی با ناهید خداکرمی، رییس کمیته سلامت شورای شهر تهران انجام داده که در آن وی ضمن دفاع از آماری که اعلام کرده است به تشریح دیگر ابعاد جدید کرونا در تهران نیز پرداخته است.

شما چند روز قبل در صحن شورا آمار جنجالی از تعداد فوت شدگان کرونایی ارایه کردید که هم ترسناک بود و هم با حاشیه های فراوانی همراه شد. اما در این صحبت ها هیچ اشاره ای به نحوه خدمات رسانی شهرداری به شهروندان نکردید. چون خیلی ها بر این باورند که شهرداری دیگر فعالیت و خدمات رسانی چندانی در حوزه مبارزه با کرونا را در شهر انجام نمی دهد و به زبان ساده، موضوع را رها کرده است. واقعا همین طور است؟

نه؛ اصلا اینگونه نیست. شهرداری همچنان به وظایفی که ستاد کرونای تهران برای آن مشخص کرده، عمل می کند و هیچ تغییری در آنها دیده نمی شود. بخصوص در حوزه بهشت زهرا که واقعا کار سختی را پیش رو دارند. در این روزها که آمار فوتی های مبتلا به کرونا به بیش از ۲۰۰ مورد در کشور و در تهران نیز رکورد ۱۳۶ نفر فوتی را ثبت کرده، پرسنل بهشت زهرا حجم کارشان دو برابر شده است. همین طور سازمان پسماند. در اغلب کشورهایی که به طور ناگهانی با انتشار ویروس کرونا غافلگیر شدند، یکی از چالش هایی که داشتند در مورد دفن و انتقال فوت شدگان کرونایی‌شان بود که اصلا نمی دانستند چطور باید با آن مواجه شوند. در مواردی حتی فوت شدگانشان را با کامیون حمل می کردند تا دفنشان کنند. اما در تهران ما از همان روزهای اول به شکلی منظم و برنامه ریزی شده فوتی ها را با رعایت کامل شئونات انسانی و احکام شرعی و انسانی و عاطفی دفن می کردیم. با این وجود این حجم کار زیاد باعث نشد تا تعداد زیادی از پرسنل بهشت زهرا به کرونا مبتلا شوند که این نشان می دهد که خوشبختانه پروتکل های بهداشتی در این سازمان به خوبی رعایت می شود. 

قرار بود فوتی ها در قطعه خاصی در بهشت زهرا خاک شوند. تا الان این قطعه پرنشده است؟ 

قطعه خاصی برای دفن فوتی های کرونایی نداریم. آنها نیز به ترتیب در همان قطعه های عادی بهشت زهرا دفن می شوند. منتهی با رعایت اصول در نظر گرفته شده و در ساعتهای خاصی از شبانه روز. آنهم بدون اینکه در این شرایط نیروی انسانی اضافه ای را به کار بگیرند. یعنی با همان تعداد نیروی معمول خود، حجم کار پرسنل این سازمان دوبرابر شده است.

موضوع بعدی، موضوع حمل و نقل عمومی است. این روزها در اتوبوس و بخصوص مترو؛ شاهد تراکم جمعیتی عجیب و غریب هستیم که قطعا می تواند عاملی برای افزایش آمار کرونا باشد. چرا شهرداری نمی خواهد فکری برای سیستم حمل و نقل عمومی شهر بکند؟

تهران بزرگترین شهر و البته پایتخت کشورمان است. مسلم است که در این شهر ما نمی توانیم بدون نظر ستاد کرونا مترو یا اتوبوس را تعطیل کنیم. گرچه معتقدم که شاید مترو و اتوبوس باعث انتقال ویروس باشد ولی این آمار نسبت به مکان های عمومی دیگر خیلی کمتر است. چون مسافران چند دقیقه ای بیشتر میهمان اتوبوس و مترو نیستند. برهمین اساس مطالعه انجام شده در دو هفته گذشته و در تهران نشان می دهد که سیستم حمل و نقل؛ در لیست مراکز موثر در انتشار کرونا، کمترین تاثیر را داشته و دارد.

در این پژوهش انجام شده به نقش بازگشایی مدارس در افزایش آمار مبتلایان به کرونا نیز اشاره شده است؟

واقعا نمی توان در این زمینه قضاوت کرد. چون کودکان و نوجوانان کمتر به کرونا مبتلا می شوند و حتی ممکن است علایم آن را نیز نشان ندهند. براساس مطالعاتی هم که انجام شده آمده است که بازگشایی مدارس می تواند یکی از عوامل افزایش آمار مبتلایان باشد ولی اینکه تا چه حد موثر بوده مشخص نیست.

شما در صحن شورا از فوت ۱۳۶ تهرانی در یک روز و در پایتخت صحبت کردید. اما استاندار این ادعای شما را رد کرده و گفته است که این آمار احتمالا متعلق به کل فوتی های یک روز بوده که شامل مبتلایان کرونایی هم می شده است. یعنی همه ۱۳۶ فوتی، بیمار کرونایی نبوده اند بلکه فوتی های عادی جزء آنها بوده اند. شما این نظریه استاندار را تا چه حد قبول دارید؟

ببینید، تشخیص ویروس کرونا چند آیتم متنوع دارد. یکی از آنها علایم بالینی و بخصوص گرفتاری ریه ها به این ویروس است. اگر فرد فوت شده تست کرونا داده باشد و تستش مثبت بوده باشد در برگه فوت وی علت، بیماری کرونا درج می شود. اگر جواب تست فرد فوت شده هنوز نیامده باشد یا منفی شده باشد در برگه فوت فرد نوشته می شود: احتمال کرونا. آنچه در بهشت زهرا علت فوت ثبت می شود، همان یقین به ابتلا یا احتمال ابتلاست که البته به یقین هم نزدیک است و نمی شود آن را رد کرد. 

چطور؟

چون احتمال تشخیص کرونا ویروس در دو مقطع کمتر است. یکی دو – سه روز اول ابتلای فرد و دیگری در روز ۷-۸ به بعد. بنابراین افرادی که در قرنطینه خانگی هستند و دچار ناراحتی تنفسی می شوند و بعد از چند روز آخر بستری می شوند و فوت می کنند ولی جواب تست های روزهای اولشان منفی بوده است. ولی براساس اسکن ریه یا آزمایش خون جدید آنها احتمال ابتلا به کرونا ویروس داده می شود که به احتمال زیاد درست هم هست. بنابراین آماری که ما براساس گزارش های بهشت زهرا اعلام می کنیم؛ به احتمال قریب به یقین درست است. 

شما قبلا گزارشی از مناطقی از تهران که بیشتر با کرونا درگیر هستند داده بودید. هنوز هم وضعیت انتشار ویروس در مناطق مختلف به همان منوال است؟

بله. البته مطالعات جدیدی در حال انجام است که هنوز نتیجه نهایی آنها مشخص نشده و به دست ما نرسیده است. اما نتایج کلی آن نشان می دهد که برخلاف قبل که شیوع ویروس کرونا از شرق به غرب تهران بیشتر می شد، الان این الگوی انتشار برعکس شده و از غرب به شرق بیشتر می شود. ولی آنچه مسلم است این است که ویروس تمام مناطق تهران را به شکل خطرناکی درگیر کرده و نقطه سفید و سالمی نداریم. 

تعیین طرح ترافیک تهران چه می شود؟ قرار است همچنان اجرا شود یا دوباره لغو خواهد شد؟

واقعیت این است که لغو طرح ترافیک هیچ تاثیری در کاهش یا افزایش آمار مبتلایان ندارد. بنابراین دلیلی ندارد که آن را بخواهیم لغو کنیم. بخصوص الان که با لغو طرح ترافیک در پاییز به خاطر شرایط جوی، احتمال افزایش آلودگی هوا نیز بیشتر می شود و همین می تواند باعث حساس شدن ریه شهروندان و بخصوص شهروندان مسن تر و شهروندانی که نقص ایمنی دارند می شود. بنابراین وقتیکه یک اقدامی موثر نیست چرا باید اجرا شود؟! مگر در اصفهان یا سایر شهرهایی که طرح ترافیک ندارند، آمار فوتی ها کاهش پیدا کرده است؟

دولت باز هم محدودیت هایی یک هفته ای را اعمال کرده است. اما بسیاری از کارشناسان معتقدند که حداقل باید دو هفته این محدودیت ها ادامه داشته باشد گروهی دیگر هم معتقدند که باید دو هفته کل تهران قرنطینه شود تا وضعیت کنونی بهبود پیدا کند. به عنوان یک پزشک نظر شما چیست؟ 

بالاخره باید دولت یک جایی تصمیمی قاطع و جدی بگیرد. آنچه روند انتشار ویروس در این ۷ ماهه نشان داده این است که کنترل های نیم بند کنونی نتوانسته از آمار مبتلایان و مرگ و میرها کم کند ضمن اینکه لطمات اقتصادی فراوانی را هم به ما وارد آورده است. بنابراین اگر کنترل سخت گیرانه ۲ هفته تا یک ماهه و قرنطینه تهران داشته باشیم شاید عواقب فرهنگی و اجتماعی و اقتصادی کمتری هم شاهد باشیم.مشکل اینجاست که مدیران ارشد و اعضای دولت ما متاسفانه زیاد به آینده توجه نمی کنند. درست است که شرایط اقتصادی کشور به شدت ملتهب است ولی مسئولان باید یکبار برای همیشه ترس خود را کنار بگذارند و به خاطر جان انسان ها که از همه چیز مهمتر است تصمیمی جدی برای کنترل کرونا بگیرند. حقیقت این است که ما باید با واژه هایی مانند اقتصاد با کرونا یا سیاست با کرونا یا فرهنگ با کرونا از هم اکنون آشنا شویم. چرا که مثلا شاید لازم باشد که در این شرایط کرونایی رفتارهای سیاسی‌مان را نیز تغییر دهیم. به هر حال بررسی ها نشان می دهد که جهان به سمت و سویی می رود که در آینده اپیدمی های سخت تری در انتظار دولت ها و انسان هاست.

بنابراین باید از هم اکنون منابع اقتصادی ویژه ای را برای رویارویی با این اپیدمی ها پیش بینی کنیم. کرونا ثابت کرد که متاسفانه در اقتصاد ما هیچ گونه پیش بینی خاصی در این زمینه صورت نگرفته بوده است. از سویی نیروی بهداشت و درمان ما حقیقتا خسته و فرسوده هستند و بسیاری از آنها در بخش های مختلف درمانی به کرونا مبتلا شده اند. این خودش برای کشور ما یک فاجعه است که تا این حد پزشکان و کادر درمانی اش به این ویروس مبتلا شده اند و اینکه پروتکل های بهداشتی تعیین شده از سوی وزارت بهداشت آن، از سوی دولت و بخش های دولتی رعایت نمی شود. همه این مسایل دست به دست هم داده تا فشار مضاعفی بر پیکره شبکه نظام سلامت ایران وارد شود که هر لحظه ممکن است تاب و توانش را از دست بدهد و دچار یک فروپاشی جدی شود. پس بهتر است دولت قبل از اینکه با چنین فاجعه ای روبرو شویم فکری برای اعمال محدودیت های جدی در تهران و سایر نقاط پرخطر کشور بکند.