به گزارش خبرگزاری موج، سوزش معده دردی است همراه با سوزش در ناحیه سینه درست پشت قفسه سینه که این درد اغلب در زمان دراز کشیدن یا خم شدن بیشتر می‌شود. سوزش سر دل یا سوزش معده احساس درد ناخوشایندی است که در بالای معده احساس می‌کنید. محتویات اسیدی معده به سمت بالا حرکت می‌کنند و رفلکس اسید را ایجاد می‌کنند و همین باعث سوزش معده یا سوزش سر دل می‌شود. سوزش معده یکی از مسائلی است که بسیاری از افراد بدون هیچ خطر مشخص با آن مواجه می‌شوند. اغلب افراد می‌توانند ناراحتی‌های مربوط به سوزش سر معده را با ایجاد تغییرات در سبک زندگی و استفاده از داروهای قابل تهیه از داروخانه‌ها کنترل کنند. به‌هرحال درصورتی‌که این سوزش ادامه داشته باشد یا به‌صورت یک مسئله عادی روزمره درآید، می‌تواند نشانه‌ای از ایجاد مشکلات جدی‌تر برای فرد باشد که نیازمند مراقبت‌های پزشکی است.

علائم سوزش معده شامل موارد زیر است:

درد به‌ صورت سوزش در سینه که معمولاً این سوزش معده بعد از غذا خوردن و در زمان شب احساس می‌شود

دردی که با دراز کشیدن یا خم شدن بدتر می‌شود

بیماری رفلاکس معده به مری یکی از نشانه‌های سوزش معده است. در این حالت اسید معده به مری برمی‌گردد و باعث درد و سوزش معده تا گلو می‌شود. این درد به‌صورت احساس سوزش پشت جناغ سینه یا استخوان سینه به‌صورت گرفتگی یا درد شدید احساس می‌شود. بسیاری از مواقع درد ناشی از رفلاکس اسیدی ممکن است با درد مربوط به حمله قلبی اشتباه گرفته شود.

درد ناشی از سوزش معده می‌تواند در قسمت پایین سینه احساس شود یا در مواقع خاص به سمت پشت گلو توسعه پیداکرده و همراه با نفخ شکم باشد. در این حالت یک مزه تند در پشت گلو احساس می‌شود. اگر رفلکس اسیدی نزدیک حنجره در گلو باشد، می‌تواند باعث ایجاد سرفه یا گرفتگی صدا شود. رفلکس اسیدی معده با شدت زیاد و در طول دوره‌های زمانی طولانی می‌تواند باعث از بین رفتن مینای دندان‌ها شده و درنهایت منجر به ایجاد پوسیدگی دندان شود.

علائم این بیماری اغلب پس از صرف غذای سنگین، خم شدن به جلو، یا دراز کشیدن بیشتر احساس می‌شود. به‌این‌ترتیب بسیاری از افراد ممکن است سوزش معده را در زمان بیدار شدن از خواب احساس نمایند.

علائم دیگر سوزش معده شامل:

سرفه 

حالت تهوع

گرفتگی صدا

ایجاد طعم تلخ دردهان

التهاب مری و حنجره

اختلال در بلع

بوی بددهان

علت ایجاد سوزش معده

سوزش معده معمولاً هنگامی اتفاق می‌افتد که محتوای معده به مری برگردد. مری لوله‌ای است که غذا و مایعات را از دهان به معده می‌برد.

مری در مقطعی، به شکم متصل می‌شود که به فم المعدی یا مری تحتانی معروف است. اگر فم المعدی به‌درستی کار کند، با خروج غذا از مری و ورود آن به معده بسته می‌شود. در بعضی از افراد، فم المعدی به‌درستی کار نمی‌کند یا ضعیف می‌شود. این منجر به نشت محتویات معده به مری می‌شود. اسیدهای معده می‌توانند مری را تحریک کرده و علائم سوزش معده را ایجاد کنند. این وضعیت به ریفلاکس معروف است.

سوزش معده همچنین می‌تواند درنتیجه فتق هیاتال باشد. این اتفاق زمانی می‌افتد که بخشی از معده از طریق دیافراگم به داخل قفسه سینه فشار می‌آورد.

سوزش معده نیز یک بیماری شایع در دوران بارداری است. هنگامی‌که یک زن باردار است، هورمون پروژسترون می‌تواند باعث شل شدن مری تحتانی شود. این امر اجازه می‌دهد تا محتوای معده به مری برود و باعث تحریک آن قسمت شود.

سایر شرایط سلامتی یا انتخاب شیوه زندگی می‌تواند سوزش معده را بدتر کند، ازجمله:

سیگار کشیدن

اضافه‌وزن یا چاقی

مصرف کافئین، خوردن شکلات یا الکل، غذاهای تند

دراز کشیدن بلافاصله بعد از غذا خوردن

مصرف برخی داروها مانند آسپرین یا ایبوپروفن

مصرف آب‌میوه‌های اسیدی مانند پرتقال، آناناس و گریپ‌فروت

مصرف غذاهای اسیدی مثل گوجه‌فرنگی

نوشیدنی‌های حاوی کربونات

درمان سوزش معده

برخی از داروها می‌توانند به کاهش سوزش معده کمک کنند. البته باید توجه داشت که این داروها باید حتماً توسط پزشک برای بیمار تجویزشده باشد که این داروها شامل موارد زیر هستند:

داروهای ضد اسید معده که در عمل می‌توانند اسید معده را خنثی کنند. مصرف این داروها می‌تواند به‌سرعت باعث تسکین ناراحتی بیمار شوند. داروهای ضد اسید معده ممکن است پس از خوردن غذا، قبل از خواب، یا در هر زمان موردنیاز دیگر مصرف شوند تا به‌این‌ترتیب تأثیر زیاد اسید معده را  کاهش داده و یک پوشش محافظ بر روی دیواره مری ایجاد نمایند.

داروهای کاهنده اسید معده که می‌توانند سطح ترشح اسید معده را کاهش دهند. این داروها دارای سرعت عمل مشابه داروهای ضد اسید نیستند، اما می‌توانند در دوره زمانی طولانی‌تر برای بیمار مفید باشند.

مهارکننده‌های پروتون پمپ مثل لانسوپرازول و امپرازول می توانند اسید معده را کاهش دهند.

اگر درمان‌های معمول در این رابطه جواب نداد یا دارای اثربخشی مناسب نبود، لازم است به پزشک مراجعه کنید که ممکن است داروهایی را برای بهبود وضعیت بیمار تجویز کنند. مهارکننده‌های پروتون پمپ از انواع داروهایی هستند که مانع تولید اسید معده می‌شوند. این داروها شامل موارد زیر هستند:

امپرازول

رابپرازول

پنتوپرازول

لانزوپرازول

راهکارهای درمان سوزش معده

باید توجه داشت که سوزش معده درصورتی‌که درمان نشود می‌تواند منجر به بروز اختلالات خواب و همچنین بروز خستگی در روز شود. بااین‌حال علاوه بر درمان توسط دارو، راهکارهایی هم برای کاهش علائم این عارضه وجود دارد که شامل:

مصرف زودهنگام وعده شام: 

برای جلوگیری از سوزش سر دل، حداقل سه ساعت قبل از خواب وعده شام را میل کنید تا بدنتان زمان زیادی را برای هضم غذا داشته باشد. البته پیشنهاد دیگر این است که بلافاصله بعد از صرف شام، نخوابید و چندین قدم پیاده‌روی کنید.

 مصرف مواد غذایی کم‌چرب:

 چربی زیاد، آهسته‌تر از پروتئین یا کربوهیدرات از معده خارج می‌شود. یک شام معمولی باید حدود ۶۰۰ کالری به بدن شما برساند و میزان چربی آن تنها ۱۳ تا ۱۶ گرم باشد. علاوه بر این محدود کردن مصرف چربی خود راهی برای کنترل وزن است. چون افزایش وزن در ابتلا به سوزش سر دل نقش زیادی دارد.

دوری از استرس: 

داشتن استرس باعث سوزش معده می‌شود. ممکن است دچار برگشت اسید معده به‌طور خفیف باشید و اصلاً متوجه این برگشت اسید نباشید، ولی استرس آن را برای شما واضح می‌کند. می‌توانید باکم کردن استرس و تغییر شیوه زندگی، از برگشت اسید معده جلوگیری کنید.

خوابیدن به سمت چپ:

 برای جلوگیری از سوزش سر دل در شب‌هنگام، به سمت چپ بخوابید، چون خوابیدن به سمت راست علائم شمارا بدتر می‌کند.

صرف‌نظر کردن از قهوه:

 نوشیدنی‌های گازدار که عامل ایجاد نفخ هستند، الکل که باعث آزاد شدن اسفنکتر می‌گردد، تمام نوشیدنی‌های حاوی کافئین (قهوه، چای، کوکاکولا)، نعناع، مرکبات و ... باید برای جلوگیری از سوزش سر دل در هنگام شب، کنار گذاشته شوند.

دقت در انتخاب زمان ورزش: 

اگر بعد از غذا خوردن، ورزش کنید، علائم سوزش معده شروع‌شده و باعث برگشت اسید معده به مری می‌شود. اگر شما مستعد سوزش معده هستید، ورزش‌هایی مانند دراز و نشست را زیاد انجام ندهید، زیرا این ورزش‌ها مثل لباس تنگ، باعث افزایش فشار بر شکم می‌شوند.

درمان خانگی سوزش معده

چند مورد از بهترین و اصلی‌ترین درمان‌های خانگی برای احساس سوزش معده شامل این موارد است:

سرکه سیب 

مخلوط مقدار بسیار کمی از سرکه سیب در یک لیوان آب ولرم و عسل می‌تواند برای درمان مؤثر باشد. البته باید این نوشیدنی را یک یا دو بار در روز استفاده کنید تا اثربخش شود...

جوش‌شیرین:

مصرف دو تا سه بار در روز، جوش‌شیرین را با یک لیوان آب و مخلوط مقداری عسل می‌تواند برای کاهش سوزش معده مؤثر باشد.

پروبیوتیک ها:

با خوردن ماست، شیر، محصولات سویا، شکلات تلخ، سوپ ماست ، چای کامبوچا مصرف پروبیوتیک ها را افزایش دهید.

زنجبیل:

یک قاشق چای‌خوری از ریشه زنجبیل را در یک فنجان آبجوش مخلوط‌کنید. سپس به مدت ۱۰ دقیقه روی آن را بپوشانید و بعد عسل را به‌آرامی به آن اضافه کنید. این دم‌نوش را ۲ تا ۳ بار در طول روز، به مدت یک هفته بنوشید؛ 

بابونه:

یک تا دو قاشق چای‌خوری گل بابونه خشک‌شده را به یک فنجان آب داغ بیفزایید. روی آن را درپوش بگذارید و اجازه دهید تا به مدت ۵ دقیقه بماند و بعد، مقداری عسل به آن بیفزایید. این دم‌نوش را سه یا چهار بار در طول روز استفاده کنید.

آب آلوئه ورا:

قبل از هر وعده غذایی، یک‌دوم فنجان آب آلوئه ورا بنوشید.

جویدن آدامس:

بعد از هر وعده غذایی تکه‌ای آدامس بدون شکر به مدت ۳۰ دقیقه بجوید تا به هضم غذا کمک کنید؛ و اسیدیته را از معده و قفسه سینه دفع کنید.

موز

خوردن یک عدد موز رسیده برای تسکین فوری اسیدیته بد مؤثر است. حتی می‌توانید اسموتی موز را با شیر سرد یا ماست تهیه کنید.

سوزش معده و کرونا

یکی از مواردی که این روزها باعث بروز نگرانی در بین مردم شده بیماری کرونا و علائم شایع آن است. توجه به علائم گوارشی کرونا می‌تواند در تشخیص و درمان به‌موقع این بیماری مؤثر باشد. حالت تهوع، اسهال آبکی، بی‌اشتهایی و دردهای شکمی از مهم‌ترین علائم گوارشی کرونا به شمار می‌روند. علاوه بر این موارد، بیمار ممکن است دچار سوزش معده، ترش کردن و نفخ هم بشود که برای درمان و کنترل این علائم، بهتر است مصرف لبنیات، سبزیجاتی مثل کلم و کاهو، غذاهای حاوی نشاسته و کربوهیدرات و همچنین نوشیدنی‌های گازدار کاهش یابد.

همان‌طور که گفته شد یکی از راهکارهای درمان سوزش معده، مصرف مواد غذایی کم‌چرب است. با مصرف این مواد غذایی علاوه بر اینکه آثار سوزش معده را کم‌رنگ‌تر کرده‌ایم، به کاهش وزن خود نیز کمک می‌کنیم؛ و همان‌طور که می‌دانید چاقی هم یکی دیگر از عوامل سوزش معده است. پس چه‌بهتر که با داشتن یک رژیم غذایی خوب و متعادل هم مراقب اضافه‌وزن باشیم و هم عوارض گوارشی مانند سوزش معده.