دانستنی‌های پزشکی؛
کمبود خواب و بی‌خوابی چه بلایی سر شما می‌آورد؟
کمبود خواب زمانی به وقوع می‌پیوندد که فرد کمتر از زمان موردنیاز بدنش، می‌خوابد. به طور کلی آثار کمبود خواب در هر فردی متفاوت است.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج، محرومیت از خواب، کمبود خواب یا کم‌خوابی به معنی نداشتن خواب کافی است و تقریبا بر تمامی عملکردهای بدن تاثیرگذار است و در درازمدت مشکلات جدی همانند فشار خون بالا، مشکلات قلبی-عروقی، دیابت، کاهش ایمنی و مشکلاتی از این دست را می‌تواند به وجود آورد. خواب به اندازه غذا و آب، برای بدن انسان مهم است و بدون آن نمی‌توان زندگی کرد.
خواب، موجب حفظ سطح انرژی بدن می‌شود، به سلول‌ها و بافت‌ها توانایی ترمیم خود را می‌بخشد و به آنها امکان می‌دهد تا بر هرگونه آسیب جزئی غلبه کنند.
شب‌های طولانی، شروع زودهنگام و کار شیفتی برای بسیاری از افراد، یک سبک زندگی جدید محسوب می‌شود. تمامی این گزینه‌ها می‌توانند خطر مشکلات مربوط به کم‌خوابی را افزایش دهند.
بی خوابی دارای دو نوع است. بی خوابی اولیه زمانی اتفاق می افتد که فرد در خواب مشکل دارد و اختلال خواب او امکان دارد به علت شرایط جسمی مانند آسیب ها و بیماری ها یا روانی مانند استرس باشد. این وضعیت غالباً به طور موقت اتفاق می‌افتد. بی خوابی ثانویه معمولاً به دلیل مشکلات جسمی مانند تیروئید پرکار، افسردگی، عوارض جانبی داروها یا آپنه خواب ایجاد می شود.
به طور کلی نشانه های بی خوابی عبارتند از:
_مشکل در به خواب رفتن با وجود خستگی بیش از حد
_بیدار شدن های مکرر در طول شب
_بیقراری در هنگام خواب
_استفاده از قرص های خواب آور برای بهتر خوابیدن
_نداشتن احساس سرحالی یا شادابی به محض از خواب برخاستن
_خواب آلودگی ، نوسانات خلقی یا خستگی در طول روز
_تغییرات اشتها، تاری دید و بیماری های جسمی
_عدم تمرکز یا حواسپرتی در زمان انجام دادن کارها
_عملکرد ضعیف شغلی یا تحصیلی، غیبت در مدرسه یا محیط کار
کمبود خواب چگونه بر سلامتی تاثیر می‌گذارد
اگر به اندازه کافی نمی‌توانید خواب را مدیریت کنید و در حال جدال با مغز هستید، باید بدانید در معرض خطر جدی سلامت قرار گرفته‌اید. برخی از اثرات مخرب عبارتند از:
عوارض جسمی بی خوابی
چین و چروک: خواب کافی برای حفظ پوست و درخشش سالم آن لازم است. نخستین جایی که دچار چین و چروک می شود، پلک ها هستند. پوست های این ناحیه بسیار نازک هستند، بنابراین کمبود خواب موجب ایجاد پف چشم ، خطوط ریز و سیاهی حلقه می شود. در دراز مدت ، کمبود خواب باعث پیری زودرس پوست نیز می شود. در طول خواب ، بدن رادیکال های آزاد شده را متابولیزه می کند، چنین ماده ای پیری و رشد سرطانی سلولهای پوستی را سرعت می‌بخشد. بدون خواب کافی ، رادیکال های آزاد شده بیشتری در پوست باقی می مانند که منجر به کیفیت پوست نامطلوب و حتی سرطان پوست می شوند.
خواب آلودگی روزانه: خواب آلودگی روزانه معمولاً به صورت افت موقتی انرژی و هوشیاری فرد در اواسط بعد از ظهر خود را نشان می‌دهد. به احتمال زیاد پس از یک وعده غذایی سنگین یا هنگام نشستن در یک اتاق گرم، گوش دادن به یک سخنرانی خسته کننده ، یا شرکت در یک جلسه کسل کننده رخ می دهد.
سرماخوردگی و آنفولانزا: طبق بررسی های انجام شده افرادی که کمتر از شش ساعت شبانه می خوابند مقاومت بدن آنها در برابر عفونت ویروسی تا 50 درصد کاهش می یابد. بعلاوه ، پژوهش دیگر نشان داده است کسانی که کمتر از هفت ساعت در شب می خوابند ، سه برابر بیشتر از کسانی که بیشتر از آن می خوابند ، سرما می خورند.
افزایش وزن: کمبود خواب موجب کاهش سطح لپتین در مغز و افزایش سطح گرلین در معده می شود. این هورمون ها مسئول تنظیم اشتهای فردهستند. در شرایط بی خوابی فرد احتمال پرخوری – هوس کردن کربوهیدرات ، قندها و غذای ناخواسته – بیشتر افزایش می یابد.
دیابت: مطالعه ای در دانشگاه شیکاگو آمریکا انجام شد که نشان داد پس از یک هفته خواب ناکافی، بدن افراد سالم و بدون دیابت در حالت قبل از دیابت قرار می گیرد. محققان نتیجه این کار را به علت فعالیت بیش از حد سیستم عصبی مرکزی [ناشی از نخوابیدن] دانستند ، که بر توانایی لوزالمعده در تولید انسولین کافی برای تنظیم کافی سطح گلوکز تأثیر می گذارد.
بیماری قلبی: عدم خوابیدن اغلب موجب تولید بیش از حد هورمون های استرس در بدن می شود. چنین عدم تعادل می تواند منجر به تصلب شرایین شود و علاوه بر فشار خون بالا ، موجب از دست دادن عضلات ، افزایش ذخیره چربی ، از دست دادن توده استخوان و تولید کمتر هورمون های رشد و تستوسترون ، می شود.
سرطان: زنان سالمی که به طور منظم ورزش می کنند، اگر کمتر از هفت ساعت بخوابند ، 47 درصد بیشتر در معرض خطر سرطان قرار می گیرند. همچنین تحقیقات در دانشگاه استنفورد نشان داد خوب خوابیدن می تواند سلاح ارزنده ای در مبارزه با سرطان ها باشد.
عوارض روانی بی خوابی
افسردگی و تحریک پذیری: تغییرات خلق و خویی به عنوان نخستین نشانه های نخوابیدن محسوب می‌شود این عامل موجب می شود تا در برخورد با خانواده رفتار تندی انجام دهید و حتی دوستان خود را ا دست دهید یا در محیط کار فضای اتاق را با برخوردهای نادرست خود متشنج کنید.
معاشرت کمتر: به طور خلاصه، در خانه ماندن را نسبت به بیرون رفتن بیشتر ترجیح می‌دهید. این به این دلیل نیست که شما شخصیت ضد اجتماعی دارید ؛ بلکه فقط خیلی خسته اید.
افت عملکرد ذهنی: از دست دادن خواب موجب می شود تا تقریباً در هر کار کارآیی کمتری داشته باشید. به طور کلی ، یک نسخه کسل کننده از خود در ذهن دوستان و اطرافیان خود ایجاد کنید.
کاهش توانایی برقراری ارتباط: مهارت های گفتاری و نوشتاری با کاهش خواب بدتر خواهد شد.
خلاقیت پایین: کمبود خواب بسیاری از وظایف هیپوکامپ را مختل می کند ، به این معنی که توانایی ایده پردازی کمتری خواهید داشت.
برای خواب کافی چه کنیم؟
همه چیز می‌تواند به طور بالقوه با کمبود خواب اشتباه گرفته شود. جای تعجبی وجود ندارد زمانی که خسته هستید سعی می‌کنید به مبارزه با خود بپردازید.
_یک برنامه شبانه تنظیم کنید
مغز ما عاشق عادت‌های روزمره است. در واقع، مغز خیلی آنها را دوست دارد و این می‌تواند یک مسئله خوب یا بد باشد. مغز تفاوت میان آنچه را مولد و اتلاف وقت است، تشخیص نمی‌دهد. بنابراین ممکن است تفاوت بین خوب و بد به نظر شخصی شما بستگی داشته باشد.
یک عادت خوب برای ایجاد موثر یک روال خواب شبانه این است که مغز آماده به خواب رفتن باشد. با شروع یک فرآیند و واکنش شیمیایی مغز درخواهید یافت که در حال نزدیک‌شدن به ساعت خواب هستید. نگران نباشید این چیزی نیست که نیازمند یک فر آیند طولانی باشد؛ به طور ایده‌آل باید چیزی کوتاه باشد.
گزینه‌های زیادی برای انجام‌دادن وجود دارد از جمله:
_محدود کردن چرتهای روزانه (یا به طور کلی اجتناب از آنها)
_چند ساعت قبل از خواب از مصرف کافئین خودداری کنید
_انجام چند دقیقه مدیتیشن و مراقبه
_تفکر در رابطه با کارهای روزانه انجام‌شده
_سپاسگزاری بابت برخی چیزهایی که دارید
_ ۱۵ – ۳۰ دقیقه مطالعه
_انجام یک سرگرمی آرامش‌بخش
_و بسیاری از موارد دیگر
با ایجاد یک روال پیوسته، با موفقیت به روال روزمره خواب شبانه دست خواهید یافت.
بیشتر بخوانید:
فلسفه بی خوابی چیست؟/ روش های موثر جهت خلاص شدن از بی خوابی
کم خوابی یا بی خوابی از رایج ترین مشکلات امروزه/ چگونه بر بی‌خوابی و اضطراب غلبه کنیم؟
ارسال نظر