، غلامعلی محمدی رئیس سازمان زندان‌ها در خصوص طرح اشتغالزایی و افتتاح کارگاه‌های آموزشی برای زندانیان بیان کرد: در سال گذشته ۱۶ کارگاه در ۱۱ استان کشور از طریق سفرهای استانی و مراسمات ویدئو کنفرانسی افتتاح شده‌اند. از اواخر سال گذشته سیاست راهبردی اشتغال صنعت محور در دستور کار قرار گرفت به همین منظور ۵۶ طرح اشتغالزایی کلید خورده و ۴ طرح در بهمن ماه افتتاح شد. به همین ترتیب در سال جاری ۴۲ طرح در سفرهای استانی یا به صورت ویدیو کنفرانس افتتاح شد. ۱۰ طرح دیگر نیز تا پایان اردیبهشت ماه قابل افتتاح خواهد بود.

وی درباره انتقال زندان‌ها بیان کرد: سال ۱۴۰۳، برنامه انتقال ۴۳ زندان در دست اقدام بود که از این تعداد ۲۸ پروژه در حال احداث و ۱۵ زندان در حال مطالعه و تهیه نقشه اجرایی است.

محمدی با اشاره به ایجاد اشتغال مولد برای ۴۷ هزار و ۹۶۳ نفر از زندانیان بیان کرد: از این تعداد، حدود ۵۳ درصد از زندانیان شاغل در بخش اعزام به کار خارج از زندان‌ها فعالیت دارند؛ حدود ۹ درصد از زندانیان نیز در بخش اشتغال نشسته داخل بندها فعالیت دارند. 

رئیس سازمان زندان‌ها در خصوص برنامه‌های آموزشی و فرهنگی برای زندانیان گفت: سال گذشته برای ۱۰۱ هزار و ۲۲۴ نفر از زندانیان با همکاری سازمان‌های مجری مهارت آموزی در کشور دوره‌های حرفه آموزی برگزار شده است. ۴۲ عنوان برنامه فرهنگی برای زندانیان در سال گذشته برنامه‌ریزی و اجرا شده است. همچنین سال پیش هزار و ۷۴۹ نفر زندانی فعال در حوزه قرآن از ارفاقات قانونی و تخفیفات مجازات بهره‌مند شده‌اند.

وی درباره برگزاری برنامه‌های ورزشی در زندان به توسعه فعالیت‌های ورزشی زندانیان و مددجویان از طریق گسترش ورزش‌های همگانی و برگزاری مسابقات ورزشی داخل زندان اشاره کرد. 

حمایت و مراقبت از زندانیان، حتی بعد از آزادی!

محمدی در پاسخ به این سوال که آیا بعد از آزادی زندانیان نیز نظارتی بر عملکرد و روند زندگی‌شان وجود دارد؟، گفت: بر مبنای سند تحول و تعالی قضائی آموزش‌هایی شامل مهارت سازگاری با خانواده، محله و جامعه بعد از آزادی، سازگاری با مهارت‌های مقابله با تکرار جرم و مصرف مواد مخدر، تغییر نگرش نسبت به دوستان بزهکار قبلی و شبکه‌های حمایتی معارض با قانون و معرفی فعالیت مراکز خدمات اجتماعی و مراقبت بعد از خروج زندانیان به زندانیانی که در ماه‌های پایانی حبس قرار دارند، داده می‌شود.

وی ادامه داد: سپس زندانیان در صورت تمایل به برخورداری از خدمات مراکز مذکور با مراجعه و درخواست خدمات حمایتی تحت پوشش این مراکز قرار می‌گیرند و از خدماتی شامل مشاوره، راهنمایی، اشتغال از طریق اعطای تسهیلات بانکی، معرفی به کارآفرینان و کارفرمایان متقاضی کار و تسهیل در بازگشت به محل کار قبلی، تأمین هزینه‌های درمانی، معیشتی، آموزشی برخوردار می‌شوند.

رئیس سازمان زندان‌ها مطرح کرد: در این میان یکی از ابزارهای تشخیص مسائل و مشکلات زندانیان آزاد شده، مصاحبه با اعضای خانواده و بازدید از محل سکونت و کار زندانیان آزاد شده است. در این ارتباط مددکاران اجتماعی مراکز خدمات اجتماعی و مراقبت بعد از خروج در صورت مشاهده عوامل زمینه ساز تکرار جرم، مشاوره و راهنمایی‌های لازم به زندانیان آزاد شده و اعضای خانواده را ارائه می‌دهند.

وی افزود: آمارهای استخراج شده از افراد تحت پوشش حمایت این مراکز نیز حاکی از نرخ بسیار پایین میزان بازگشت افراد تحت پوشش این مراکز به زندان در مقایسه با سایر زندانیان آزاد شده در سنوات اخیر است. لیکن برای توسعه آن به تمامی زندانیان آزاد شده متقاضی دریافت خدمت لازم است سازمان طرح و برنامه و سازمان امور استخدامی همکاری لازم را نسبت به بازتعریف نمودار سازمانی این مراکز و افزایش پست‌های مورد نیاز در حوزه‌های مددکاری اجتماعی، روانشناسی، حقوق و علوم اجتماعی در تناسب با جمعیت زندانیان آزاد شده داشته باشد و ثانیاً اعتبارات مصوب و تخصیصی به این مراکز در قانون بودجه سنواتی در رفع نیازمندی‌هایی نظیر اشتغال، ودیعه مسکن، آموزش اختصاص یافته یا رشد چشمگیری یابد تا بتوان دامنه زندانیان آزاد شده برخوردار از این تجربه موفق را توسعه داد.

جامعه باید به فکر نیازهای زیستی زندانیان آزاد شده باشد 

رئیس سازمان زندان‌ها در پایان اظهار کرد: بازگشت مجدد به زندان به دلیل ارتکاب عمل مجرمانه تابع عوامل و مؤلفه‌های مختلف و گوناگون اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است که به طور خاص در حوزه عملکرد سازمان زندان‌ها قرار نمی‌گیرد.

وی تاکید کرد: هر چند اقدامات حمایتی خوبی در زندان‌ها با ارائه آموزش‌های فرهنگی و تربیتی، مددکاری اجتماعی، مشاوره و روانشناسی انجام می‌گیرد، اما با بازگشت فرد به جامعه و عدم رفع نیازهای زیستی فرد امکان بازگشت به جرم محتمل است، اما طی سه سال گذشته بازگشت مجدد زندانیان در شاخص کوتاه مدت به صورت چشم‌گیری کاهش یافته است.