خبرگزاری موج؛ مونا دهقان /اوایل دهه هفتاد اکثر خانم های جوان مانتوهایی می پوشیدند، بلند، گشاد با اپل های بزرگ و رنگ های تیره که بنفش تیره شاد ترین رنگ آن محسوب می شد. اغلب شلوار پارچه ای یا شلوار جین راسته می پوشیدند البته این نکته را بگویم آنقدر مانتوها بلند بود که شلوار دیده نمی شد. آن روزها هیچ فردی تصور نمی کرد بیست سال بعد مانتوهای رنگ روشن، کوتاه، جلوباز، روزنامه ای، شیشه ای و پشت نویسی شده مد شود و دختری در خیابان راه رود و پشت لباسش مانند کامیون به انگلیسی نوشته باشد «بوق نزنید لطفا سالار خسته است»، «خونسردی خودتو حفظ کن من بیمه ابوالفضلم»، «من ملکم» و…!*شلوار بازی؛ پاره کن خوش تیپ می شییا اینکه شلوارهای ساپورت یا جین پاره به تن کنند که معلوم نیست این شلوارها را در خانه پاره کردند یا سگ آنها را تکه تکه کرده است؟!. این روزها انگار دخترها هنگام آماده شدن فقط چهره خود را آرایش نمی کنند و به آرایش و پیرایش پاها و زانوان خود هم می پردازند وبرای جلب توجه بیشتر خال و نگین روی زانو می گذارند. نمی دانم چگونه میشود ولی گویا با بیرون انداختن زانو نیز می توان دلبری کرد. با این حال در واکنش به این بی بند و باری در بازار لباس پایتخت رئیس پلیس نظارت بر اماکن عمومی ناجا در خبری به موضع قانون تولید و فروش این گونه اجناس اشاره کرده و گفته: تعطیلی محل کسب برای فروشنده از مدت سه تا شش ماه و جریمه نقدی بین ۵۰۰ هزار تا یک میلیون ریال اعمال می شود! اما شاید یک گشت و گذار در بازار پوشاک تهران زوایای پیدا و پنهان پوشاک های نامتعارف را بیشتر نشان دهد.*میدان هفتم تیر تهران؛ شلوار زاپ دار داخل انبارها!اینجا میدان هفت تیر تهران و خانم ها مثل همیشه به جای نگاه کردن به روبرو موقع راه رفتن محو دیدن ویترین مغازه ها هستند. حتی اگرقصد خرید ندارند به دنبال مانتو مورد علاقه خود می گردند. اینجا اثری از مانتوهای پشت نوشته در ویترین ها یا تن مانکن ها نیست، گویا اخیرا بازرسان اماکن اینجا بوده اند! سراغ مانتوهای نوشته دار را می گیرم، فروشنده می گوید: «… نداریم!» یعنی به دلیل اخطار اماکن همه را جمع کرده ایم، در انبار است اما اگر بخواهید برایتان می آورم. یا وقتی از فروشنده شلوار جین(از آن مدلی که انگار جلوی سگ انداختید و گاز گاز و پاره پاره شده) نیست و باید فروشنده از انبار برایم بیاورد. شلوارهایی که تمام روی پایش و در قسمت زانوها مثل فرش نخ نما شده و در قسمت زانو کاملا پارگی مشاهده می شود. متعجب و محو شلوارها هستم که فروشنده می گوید: اگر قصد خرید دارید می توانم مدل های زیادی برایتان بیاورم چون آنها را دم دست ندارم و به دلیل اخطار اماکن نمی توان آن را در ملاعام و در قفسه ها چید. قیمتشان هم پایین آمده ۱۵۰هزار تومان بوده که الان ۱۰۰هزار تومان می فروشیم! میدان شهدای هفتم تیر تهران … آن طرف بنیاد شهید و این طرف هم مسجد معروف الجواد(ع) و جولان لباس های نامتعارف … یعنی مرکزی برای ترویج بی بند و باری … و باز هم دولت خواب است، نیروی انتظامی خسته است و وزارت ارشاد هم …بیخیال از جلوی مسجد جامع عبور میکنم از پل عابر پیاده رد شده وارد مرکز خرید میلا نور می شوم. ویترین مغازه ها را مانتوهای ساده بدون نوشته، آستین بلند و شلوارهای جین ساده بدون هیچ پارگی پرکرده … وقتی از فروشنده ای شلوار زاپ دار می خواهم چند مدل برایم از قفسه های پشت سرش می آورد و ادامه می دهد تنوعشان زیاد است اگر نپسندیدید برایتان مدل های دیگرهم داریم. شلوار ها همه برای برند های ترکیه و قیمتشان ۱۰۰ هزار تومان است الان در تخفیف به این قیمت می دهیم قیمت اصلی اش بالای ۱۶۰ هزار تومان بوده. به سراغ مانتو های پشت نوشته می روم، ویترین ها از این متاع عاری اند. یکی دو مغازه از این مانتوها در رگال هایشان دارند. به قیمت کمتراز۵۰ هزار تومان می فروشند و اصرار دارند که معنی عبارات بد نیست و مانند مترجم عبارات را معنی می کنند تا بتوانند مانتوهایشان را در حراج به پول تبدیل کنند.*… میدان ونک؛ برج آسمانبه قول معروف از خیر هفت تیر گذشتیم و وارد بازار ونک می شویم. در بدو ورود اولین مغازه ها درسمت چپ و راست مانتو و شلوارفروشی اند. لباس های پشت ویترین همه ساده اند و اعلام برای اینکه اینجا مانتو وشلوار جین می فروشیم لطفا وارد شوید. وقتی از فروشنده ها شلوار زاپ دار میخواهم از انباری در بالای اتاق های پرو مغازه، قفسه ای که در دید نباشد یا حتی از زیر شلوارهای ساده شلوار پاره در انواع و اقسام طرح و رنگ متفاوت برایم می آورند. اکثرا در ادامه و با توجه به تعجب مشتری با لبخندی می گویند می دانید که بگیر بگیر است و اگراجناس دم دست باشند همه را می برند.! این حرف فروشندگان به این معنی است که کارکنان نظارت براماکن با شکل ظاهری خود نباید وارد چنین مغازه هایی شود تا بتواند اجناس را کشف کند. در پاساژ آسمان ونک به دنبال مانتوهای نوشته دارمی گردم … برعکس شلوارها مانتوها در طرح های مختلف نوشته دار و عکسدار علنی ارائه شده و پشت ویترین چند مغازه ودر رگال ها به وفور دیده می شود. البته این را هم بگویم نوشته ها هم چنان خبر از ملکه ها می دهد. برخی مانتوهای عکسدار، عکس های کارتونی دخترانه دارند در حال حاظر در خیابان به وفور دیده می شوند. مانتو های کوئین در پلاک۲۰ و مغازه روبرویی اش در طبقه همکف به بیشترین تعداد قابل مشاهده است. در برخی مانتوهای جدید تصاویر خاصی چاگ شده مثلا دستگیره های آشپزخانه، عکس وسایل خانه و یا دستور یک غذا و تبلیغ شرکت ها نوشته شده است. فکر می کنم مانتوهای بعدی به سمت انتشار زباله های ساختمانی یا مثلا اتاق زایمان یا غذا دادن به گربه همسایه باشد…!*بدو بدو تجریش حراج شد…!از ونک به تجریش می رسم. در طبقه دوم پاساژ قائم تجریش همه چیز علنی است و انگار هیچ نظارتی وجود ندارد! خب دیگر اینجا بالای بالای شهر است و معمولا بالای شهر دز قانون نا نوشته کشور منطقه آزاد تجاری، فرهنگی، اقتصادی و پارتی آزاد محسوب می شود. تقریبا ویترین ها از لباس های نوشته دار، عکس دار وحتی شلوارهای جین پاره پوره پر است. در ویترین ها لباس ومانتوهایی به چشم می خورد که عکس های خوبی ندارند. اینجا هیچ ترسی از برخورد با فروشندگان هم دیده نمی شود.(حالا یا گردنشان کلفت است یا گردن ماموران باریک …نمی دانم) در مغازه ای مانتوهای مارک دار ترکیه ای با قیمت حدود۲۰۰هزار تومان ارئه شده که عکس عجیب و حتی ترسناک از صورت یک زن روی آن جا خوش کرده ومتقاضیان آن به دلیل مارک «بِرشکا» بودنش آن را می خرند. وارد مغازه ای شدم و شلوار «زاپ دار» یا همان(سگ گاز گرفته …) خواستم، خانم فروشنده بی مقدمه گفت: همه شلوارها از ۱۳۰هزارتومان به بالا است! گفتم می شود نمونه هایشان را نشان دهید، گفت: در ویترین مغازه چیده ام بیرون می توانید ببینید..! در مغازه شلوار فروشی دیگری دورتادور مغازه پر بود از شلوارهای پاره، بیش از۱۰ شلوار نشانم دادند که حداقل قیمتشان ۱۴۰ هزارتومان و از برندهای مختلف ترکیه ای مانند اتمسفر، لاگارت، فشن جین، زد. دی. ان و… بود. فروشنده از مد شلوارها و بیرون بودن زانو گفت واضافه کرد چون در برخی از شلوارها پارگی ایجاد شده در قسمت زانو برای هر فردی متفاوت است و امکان دارد بالا یا پایین زانو بیافتد خودمان شلوار ساده را برایتان علامت زده و در قسمت زانو پاره میکنیم. خلاصه این که در هر مغازه که وارد شدم انواع شلوارهای پاره و مانتوهای با عکس و نوشته به وفور دیدم که بسیاری جدید و تک بودند و فروشنده ها بدون هیچ نگرانی وترسی اجناس را ارائه می کردند.*گشت و گذار در پوشاک تهرانپارسبه فلکه اول تهرانپارس و پاساژسپید می روم، درچند مغازه بیرون پاساژشلوارهای جین ساده دیدم وقتی وارد شدم واز فروشنده شلوار پاره خواستم از یک کمد لباس برایم شلوارآورد. معلوم است اینجا خبرهایی بوده و اماکن نظارت داشته چون فروشنده وقتی تعجبم را دید با لبخند گفت: اگراین شلوارها را اینجا نگذارم ۲۰۰هزار تومان جریمه و مغازه ام را چند ماه پلمپ می کنند. با تمام این تعاریف انواع شلواربا قیمت ۱۰۰هزار تومان در رنگ ها و طرح های مختلف برایم روی میز چید. وارد پاساژ می شوم تقریبا می توان گفت از مانتوهای نوشته دار خبری نیست یا بسیار کم است چون مانتویی میبینم با عبارت(غذاهای با کیفیت در همسایگی با هنر و صنعت پرد محقق میشود). پرد نام شرکتی است که برایش تبلیغ می کنند و همانطور که قبلا هم از این طرح ها و نوشته ها گفتم، نوشته ها رو به تبلیغ یک مارک وغذا می رود و این عجیب و قابل تامل است. از یکی از فروشنگان شلوارپاره می خواهم، دو مدل شلوار روی میز می گذارد و می گوید اماکن تمام شلوارها و مانتوهای جلو بازی که غزن نداشتند را چند روز پیش برده است. یک میلیون و۷۰۰ هزار تومان جریمه شدم و قرار است ۱۰ روز مغازه ام را پلمپ کنند، همین دو مدل را بیشتر ندارم. وارد فروشگاه «آفر» در طبقه همکف پ ۱۰۰می شوم دورتا دور پر است از شلوارجین…و بسیاری از آنها به گونه ای بسته بندی و آویزان شده که پارگی ها و مدلشان مشخص نباشد. نزدیک به ۷-۸ مدل شلوار که چینی هستند و قیمتشان حدود ۸۰هزار تومان است نشان می دهد. در ویترین مغازه ای در طبقه زیرین پلاک ۸۷ آثاری از شلوارهای پاره ندیدم. داخل رفتم و سراغشان را گرفتم، فروشنده از بالایی ترین طبقه که به سختی دستش می رسید شلوارها را در طرح های مختلف برایم آورد و گفت: شلوارها مارک ترکیه ای هستند و قیمتشان ۱۵۰هزار تومان است. حالا من در تعجبم که چطور اماکن در یک پاساژ برخی را جریمه کرده وبقیه در ملاعام و برخی یواشکی همان شلوارها را می فروشند.شلوارهای نازی آباد..! به بازار نازی آباد می روم هر یک از افراد نسبت به سنشان و نوع پوشش مرتب و با سرو وضعی مناسب هستند. اینجا همه چیز در ملا عام است . همه چیز ساده است و هیچ چیز پیچیده و قایمکی نیست.بیشترمانتوها ساده وآستین بلند هستند با پارچه و طرح به روز، جلو دگمه دارو آستین بلند ،شاید قیمت مانتویی۱۰۰هزار تومان یا بیشترباشد اما جنسش مرغوب و همسو با عرف جامعه است. فکر کنم اینجا احتیاجی به نظارت اماکن ندارند.در کل بازار یک مدل مانتو پشت عکسدارکه عکس کارتونی یک دختربود موجود است. وقتی از فروشنده شلوار جین شلوار زانو پاره می خواهم می گوید: یک مدل دارم ۳۸هزار تومان. شلوار لی ایرانی که سر زانویش را با قیچی به اندازه یک مستطیل بریده اند وبا پارچه هم جنسش از زیر دوخته شده و اصلا زانو معلوم نمی شود. مطمئنا اگر دختری تیپی بر اساس مد روز در این منطقه داشته باشد که ازچشمانم دور مانده قطعا یا بومی این منطقه نیست یا خریدهایش را از مراکز خرید دیگری انجام می دهد. بر اساس دیده هایم متوجه شدم نظارت یکسان و شفاف نیست در مناطق مختلف بر اساس وضع اقتصادی،  محل قرار گیری و حتی نوع مخاطب مراکز خرید نظارت نیز تغییر می کند. شهروندی در رابطه با پوشیدن این مدل شلوارها توسط دختران جوان می گوید: وقتی دختر جوانی درکانال جم ماهواره در فیلم هایی مثل نبرد گلها ، گزل و... دائم چنین شلواری را بر تن بازیگران هم سن و سال خود در فیلم می بینند تصویر آن بر ذهنش نقش می بندد. هنگام خرید بدون اینکه شرایط اجتماع خود را بسنجد و تفاوتی برای خود و بازیگران سریال ببیند برای انتخاب در بازار به سراغ همان شلوار می رود و با خود می گوید اگر تائید شده نبود از مرز رد نمی شد و به بازار راه نمی یافت. فرهنگ وارداتی که برای ما لقمه گرفته می شود و سریال هایی که به راحتی به خانه هایمان وارد میشوند و فرهنگ لباس پوشیدن و نوع رفتا را با خود همراه می آورند. دختری حدودا ۲۰ ساله می گوید، فقط لازم است در گوگل کلمه شلوار جین یا ست لباس جین را سرچ کنید! می بینید  بیشتر از یک سال است وبلاگ ها عکس های این نوع شلوارها را برای آشنایی نسل جوان با نوع لباس پوشیدن معرفی می کنند.حتی گفته است می توانید زانو های شلوار کهنه خود را پاره کنید و با مد همراه شوید.امروز که چشمان همه به دیدن این شلوارها و توصیه ها در فضای مجازی عادت کرده و چنین شلوارهایی در بازار موجود است کمی برای مقابله با افرادی که این شلوارها را می پوشند دیر نیست؟ آسیب شناسان معتقدند ، به گروهی در کارگروه مد ولباس به عنوان سنسور احتیاج داریم که متوجه اتفاقات باشد و ببیند و بداند سریال ترکیه ای و اروپایی و فضای مجازی برای انتقال ویروس مد خود که مسبب فرهنگ نادرست در جامعه است در چه زمینه ای در تلاش است وچه شخصیتی با چه لباس و رفتاری را به خانه هایمان می آورند. برای فرهنگ سازی در نوع پوشش مردم به خصوص نسل جوانمان سریال و فیلم باید ساخته شود و در سایت های مختلف و حتی در سطح شهر از نوع ست لباس های جدید غیر مستقیم تبلیغ شود. این گفته ها در حالی است که طبق صحبت‌های حمید قبادی دبیر کارگروه مد ولباس، اساسنامه و قانون مد و لباس در سال ۱۳۸۵ تصویب شد و از سال ۱۳۸۹ شکل اجرایی به خود گرفته و از سال ۹۰ به صورت جدی و مستمر کار خود را از جشنواره مد و لباس فجر آغاز کرده است که از آن به بعد الگوهای ارائه شده به تولید انبوه رسیده است. از سال ۹۱ تا ۹۴ میانگین ۴ هزار طرح وارد چرخه اجتماعی شده است و کمتر از ۸ میلیون تیراژ را در بر می‌گیرد.