حمیده زند _خبرگزاری موج؛ با توجه به اینکه تعطیلی کامل شهر به واسطه ضرورت فعال نگاه داشتن چرخه اقتصادی در تامین کالا و خدمات ضروری امکان پذیر نیست، برخی سیاست‌ها به سمت و سوی رعایت پروتکل‌های بهداشتی و فاصله‌گذاری‌های اجتماعی و ماسک زدن‌های اجباری پیش رفت تا بتوان در یک همزیستی ناخواسته با ویروسی مرگبار، ضمن رعایت مسائل بهداشتی در حفظ جان، شرایط مناسب اقتصادی را نیز فراهم کرد تا افراد دچار لطمه کمتری به لحاظ اقتصادی شوند.

حمل و نقل درون شهری به عنوان شریان مهم حیاتی در عبور و مرور اگر چه محدود شد اما با توجه به تقاضایی که در سطح شهر وجود داشت، فعالیت خود را از سر گرفت و تعداد محدودی از رانندگان مشغول به خدمت در ناوگان حمل و نقل درون شهری شدند.

ضرورت رعایت پروتکل‌های بهداشتی در ناوگان حمل و نقل عمومی شهر، امری است که باید نهادینه شود و مسئولان و شهروندان و نیروهای خدوم، هر یک باید رسالت و وظایف خود را نسبت به صیانت از سلامت شهر به خوبی بشناسند.

تعطیلی کامل شهر تابع سیاست‌های کلانی است که وقتی به مرز بحران برسد قطعا باید عملیاتی شود، اما تا زمانی که شهروندان در انجام امور ضروری مجبور به تردد در سطح شهر هستند، باید اجرای دستورالعمل‌های بهداشتی در ناوگان حمل و نقل عمومی به طور جدی‌ و مستمر دنبال شود، توزیع ماسک در میان رانندگان و حتی ایجاد زیرساختهای لازم برای در دسترس قرار گرفتن ماسک رایگان ویژه شهروندانی که توانایی مالی مناسبی ندارند، تا حد زیادی می‌تواند در ترویج فرهنگ استفاده از ماسک موثر باشد و از درصد بالایی از ابتلا به کرونا جلوگیری نماید.

ناوگان حمل و نقل عمومی مدت‌هاست که به دلیل مشکلات مالی و بودجه‌ای، از سوی دولت مورد توجه کمتری قرار گرفته و بار سنگین هزینه‌ها بر دوش مدیریت شهری است، در شرایط کرونایی باید تمهیداتی اتحاذ شود که رعایت پروتکل‌های بهداشتی و استفاده از ضدعفونی کننده‌های هوشمند و در اختیار قراردادن ماسک و دستکش حتی برای مسافران به طور مستمر مورد توجه قرار بگیرد تا درصد ابتلا به ویروس در حمل و نقل عمومی کاهش یابد.

همچنین در جهت ضدعفونی اتوبوس‌ها نیز می‌توان از سیستم‌های پیشرفته‌ای استفاده کرد که با سرعت زیاد و به طور مداوم به گندزدایی بپردازند و احتمال آلودگی محیط داخل را بسیار کاهش دهند.

در حمل ونقل عمومی قم براساس برآوردهای انجام شده بیش از ۷۰ درصد از شهروندان خود را ملزم به استفاده از ماسک و رعایت پروتکل‌های بهداشتی می‌دانند، به گفته معاونت حمل و نقل و ترافیک شهرداری قم، استفاده از ماسک و پروتکل‌های بهداشتی در حمل و نقل عمومی قم افزایش یافته است و این امر نویدبخش همراهی و مشارکت شهروندان با مدیریت شهری در برنامه‌های پیشگیرانه در شیوع کروناست.

ارائه بسته‌های آموزشی در فضای مجازی پیرامون رعایت پروتکل‌های بهداشتی از جمله راهکارهای مهم مدیریت شهری در ارتقای سطح اگاهی شهروندان و ایجاد یک فرهنگ عمومی به سمت و سوی قطع زنجیره انتقال ویروس است، با توجه به فعالیت چشمگیر سازمان فرهنگی و هنری شهرداری قم و ظرفیت‌های موجود می‌توان بسترهای خوبی را در ارائه آثار هنری و تولید محتوا در جهت نهادینه شدن فرهنگ عمومی در استفاده از ناوگان حمل و نقل درون شهری با رعایت ضوابط کامل بهداشتی ایجاد کرد.

ساماندهی وضعیت حمل و نقل هنگامی می‌تواند موفق باشد که در آن همراهی مشترکی از سوی مسئولان و شهروندان اتفاق بیفتد، با توجه به اینکه حذف حمل و نقل درون شهری به واسطه وجود مشاغل مهم و حیاتی و لزوم ترددهای ضروری، حذف شدنی نیست، اما باید سیاست‌گذاری‌ها به سوی اجباری شدن رعایت پروتکل‌های بهداشتی برود و از همه مهم‌تر در راستای فرهنگ شهروندی در جهت استفاده صحیح از حمل و نقل عمومی و توجه به تمامی ضوابط بهداشتی،سرمایه گذاری فرهنگی شکل بگیرد.

سفرهای درون شهری وقتی می‌تواند بدون هیچ نگرانی و دلهره‌ای انجام شود که همه در جهت ریشه‌کن شدن کرونا و جلوگیری از انتقال این ویروس خطرناک به دیگران پیشقدم شویم و زنجیره بیماری را قطع نماییم، البته هر چند کار دشواری است اما می‌توان با تدابیر لازم و نصب برچسب‌های هشداردهنده و بنرهای اموزشی و جلوگیری از ورود افراد بدون ماسک به داخل تاکسی و اتوبوس در حفظ سلامت خود و دیگران تلاش کرد.

صیانت از سلامت شهروندان در مسیر تحقق طرح جامع حمل و نقل شهری قم، وابسته به مشارکت همگانی در قطع زنجیره ویروس کروناست، در این میان اهتمام مدیریت شهری در اجرای این طرح زمانی می‌تواند به نتیجه برسد که سطح مشارکت شهروندان را افزایش دهیم.

شیوع کرونا موانع زیادی در مسیر اجرای طرح جامع حمل و نقل شهری ایجاد کرد اما شاید بتوان با مدیریتی منسجم و برنامه‌ریزی شده، تهدیدات را به فرصت‌های ارزشمندی تبدیل کرد و ضمن توسعه حمل و نقل عمومی، ظرفیت‌های مناسبی را برای کاهش ابتلا به ویروس کرونا ایجاد کرد.

به تازگی لایحه اخذ مجوز اصلاح قیمت کرایه انواع خودروهای حمل و نقل فعال در حوزه مسافرت درون شهری، نرخ کرایه تاکسی های معمولی و همچنین تاکسی وَن قم به صورت میانگین با افزایش ۲۱.۵ درصدی روند مهمی را در صیانت از سلامت شهروندان آغاز کرد، طرحی که قرار است با کاهش تعداد مسافران و جبران کرایه ساختاری را در جهت اجرای فاصله‌گذاری اجتماعی مناسب و قانونمند فراروی شهروندان قرار دهد تا بتوان این شرایط سخت کرونایی را پشت سر نهاد و به اصطلاح خودمانی نیز هوای رانندگان خدوم را که در این دوران بار مالی زیادی را متحمل شدند داشت.

شرایط بحرانی کرونا زمانی قابل کنترل و مدیریت است که سطح بی‌تفاوتی در میان شهروندان کاهش یابد و همه خود را در سرنوشت یکدیگر سهیم بدانیم و تصمیمات در سطح مدیریتی تنها در حد ابلاغیه و مصوبه باقی نماید و نظارت‌های لازم نیز اتخاذ شود.

رانندگان و شهروندان در استفاده از حمل و نقلی سالم در شرایط کرونایی دارای مسئولیت اجتماعی سنگینی هستند و هر گونه سهال انگاری می تواند عواقب خطرناکی در وضعیت بحرانی کرونا در سطح شهر داشته باشد، در این باره اثربخشی طرح های مدیریتی در مقابله با کرونا و محدودیتهای موجود در گرو نظارت‌های منسجم و مداوم است.

در مجموع برنامه‌ها و سیاست گذاری ها در مقابله با کرونا زمانی می تواند اثربخش باشد که با پیوست‌های حمایتی همراه گردد و در این وضعیت نامساعد معیشتی و اقتصادی در کنار محدودیت‌ها، بتوان از اقشار ضعیف و آسیب دیده نیز حمایت های لازم رابه عمل آورد.