امروزه پژوهش مقوله بسیار مهمی است که در عرصه های آموزشی و تربیتی، برای نوسازی جامعه ایرانی می تواند گام های محکمی بردارد.

به گونه ای که انسان نوین همیشه خرد و تدبیر خود را به کار می اندازد تا راهی ارائه کند و جهان پیرامون خود را تبدیل به محیطی امن و بهتر برای زندگی نماید.

با توجه به اهمیت پژوهش خبرنگار خبرگزاری موج گیلان با دکتر حامد بابایی شلمانی عضوهیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت و پژوهشگر برتر و موفق که در عرصه علم و دانش تلاش های فراوانی نموده، گفتگویی انجام داده است.

 بابایی شلمانی به دنیای علم و دانش و پژوهش علاقه فراوانی دارد و تمام وقت خود را به گسترش علم آموزی و پژوهش اختصاص می دهد.

این پژوهشگر برتر گیلانی، مدرک کارشناسی خود را در رشته مترجمی زبان انگلیسی با رتبه یک از دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت، کارشناسی ارشد در آموزش زبان انگلیسی با رتبه یک از دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال و دکتری در رشته آموزش زبان انگلیسی - آموزش زبان به وسیله تکنولوژی آموزشی با رتبه یک در دانشگاه شیراز اخذ نموده است.

این گفت و گو را در ذیل می خوانیم؛

موج- لطفا تعریف جامعی از پژوهش ارائه دهید و اینکه شما در چه زمینه هایی پژوهش انجام داده اید؟

بابایی شلمانی: به نظر من پژوهش فرایندی است جهت گسترش بصیرت، میزان دانش و آگاهی نسبت به پدیده های پیرامون که بتوانیم به درک عمیق تری نائل شویم.

به عبارت ساده تر پژوهش فرآیندی  برای رسیدن به راه حل های قابل اطمینان از طریق گرد آوری تفسیر داده ها به گونه ای برنامه ریزی شده و نظام مند است.

یکی از مهمترین اهداف پژوهش حل معضلات جامعه است.

به عنوان مثال ممکن است در یک محیط آموزشی متدی را ابداع کنید و به دنبال آن روش و راه حل معضل نیز ارائه شود که نتایج بسیار رضایت بخشی را نیز به دنبال داشته باشد و بعضا این نتایج در میان عده معدودی از افراد نیز دیده شود اما از آنجایی که یک پژوهشگر در درجه اول متعهد به جامعه خودش است طبیعتا راه حل هایی که ارائه می شود باید طیف گسترده تری در برداشته باشد و ترجیحا نفع آن برای اکثریت جامعه باشد.

به عبارت دیگر فواید یافته های پژوهشی می تواند به صورت تولید یا کشف علم ظهور یابد مخصوصا در زمینه پژوهش های انجام گرفته شده در شرکت های بنیادی.

در زمینه های پژوهشی بنده موفق به ساخت نرم افزار آموزشی انیمیشن و رباط های آموزشی به نام intelligent tutoring و همچنین ساخت نرم افزار Glossing (متد در حاشیه نویسی و تقویت مهارت خواندن) شده ام که از این نرم افزار مقاله ای در سازمان پژوهش مطالعات کانادا به چاپ رسیده است و مورد استفاده پژوهشگران در عرصه علم و دانش قرار گرفته است.

همچنین موفق به دریافت نشان طلا در دومین جشنواره ممتازان، مبتکران و نو آوران دانشجو و طلبه بسیجی، شاهد و ایثار گر در آذر ۸۲ در دانشگاه تهران جهت چاپ مقاله ای تحت عنوان Partition magic شده ام. 

در هفته پژوهش سال ۹۶ به عنوان عضو کمیته اجرایی هفته پژوهش برگزیده شده ام که در این هفته سخنرانی علمی خود را تحت عنوان Moodle-Based E-Learning: On Moodle 2.0 and Its Promise for the Development of New Literaciesدر دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت برگزار کرده ام.

موج- با توجه به پیشرفت تکنولوژی و سرعت در تبادل اطلاعات، پژوهش چه تأثیری می تواند بر این روند بگذارد؟

بابایی شلمانی: همانطور که می دانید ما زمانی را سپری کرده ایم که رسانه چندان تنوع خاصی نداشت و در نتیجه اطلاع رسانی به نحو مطلوبی نیز صورت نمی گرفت اما دیری نگذشت که با توسعه انواع تکنولوژی، به ویژه اینترنت نشر اطلاعات به نحو مطلوب تری صورت گرفت و در نتیجه شبکه های اطلاع رسانی زیادی در هنگام بروز حوادث به کار گرفته شد.

به تبع در امر پژوهش نیز کم و بیش از قابلیت های فناوری جهت آموزش بهینه استفاده شد به عنوان مثال، در رشته زبان انگلیسی رویکردی به نام آموزش زبان به وسیله فناوری ابداع شد که بسیار متنوع هستند مانند استفاده از برنامه های چند رسانه ای، استفاده از برنامه های کاربردی، استفاده از بازی های کامپیوتری که مکالمه محور هستند و آموزش مجازی به وسیله معلمان مجازی و...که دانشجویان را ترغیب به تشریک مساعی با یکدیگر و همچنین بحث و گفت و گو در خصوص مطالب مورد نظر می کند.

بنابراین در میان این ابداعات کاملا مشهود است که با استفاده از خلاقیت و ابتکار عمل می توان محصولاتی را به صورت الکترونیک تولید کرد که دیگران نیز از آن بهره مند شوند.

موج- انجام پروژه های پژوهشی در سطح دانشگاه ها چقدر بر روی افزایش سطح علمی دانشجویان می تواند تأثیر گذار باشد؟

 بابایی شلمانی: انجام پروژه های پژوهشی توسط دانشجو باعث ایجاد خلاقیت و ابتکار عمل در آنها می شود.

در نتیجه ازحالت مصرف کننده تبدیل به تولید کنندگانی می شوند که دیگران می توانند از آثار آنها استفاده بهینه نمایند.

در این راستا می توان با برگزاری مستمر کارگاه های آموزشی خارج از کلاس درس این انگیزه را در دانشجویان ایجاد کرد که خودشان محتوی آموزشی تولید کنند و آن را با سایر اساتید به اشتراک بگذارند.

یعنی انتقال اطلاعات و مکالماتی که در کلاس درس صورت می گیرد صرفا یک طرفه و فقط از جانب استاد نباشد زیرا یک استاد نمی تواند ادعا کند که همه چیز را بلد است.

بلکه دانای کل فقط خداوند متعال است و همه ما در مقابل خداوند نقش دانشجو را ایفا می کنیم.

موج- حمایت دولت و مجلس از حوزه های پژوهشی در سطح دانشگاه ها و مراکز علمی چقدر می تواند بر پیشرفت روند کار پژوهشی تأثیر گذار باشد؟

قبل از هر چیزی به جرأت می توانم بگویم که دانشگاه آزاداسلامی یکی از دانشگاه های موفق کشور است و اکثریت مقامات اجرایی دلسوز و مسئولیت پذیر هستند اما انتظاری که از دولت داریم این است که از دستاوردهای دانشگاه آزاد نیز همانند دانشگاه های دولتی حمایت شود، زیرا که دانشگاه آزاد اسلامی قدمتی طولانی دارد.

دانشگاه آزاداسلامی اساتید و دانشجویانی با توانمندی های بسیار بالایی دارد که باید از آنها حمایت شود زیرا که در اثر حمایت از این پتانسیل های قوی و همچنین محصولات تولیدی آنها قطعا به تجاری سازی محصولات و رونق اقتصادی کشور کمک شایانی خواهد شد.

معضل دیگر ما این هست که متأسفانه در هفته پژوهش  رشته های آموزشی را با هم دیگر مقایسه می کنند در صورتی که هر رشته ای باید در جای خودش مورد مقایسه و ارزیابی قرار بگیرد .

به عنوان مثال در بعضی از رشته های آموزشی مانند شیمی و پزشکی تعدد و تنوع مجله وجود دارد اما در رشته علوم انسانی ما حتی یک مجله داخلی نداریم که بین المللی باشد.

بنابراین مقایسه رشته ها با همدیگر برای انتخاب پژوهشگر اصلا شایسته نیست.

موج- در نهایت به عنوان یکی از اساتید موفق در دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت چه انتظاری از دانشجو در رابطه با پژوهش دارید؟

بابایی شلمانی: با توجه به فرمایشات رهبر کبیر انقلاب اسلامی که به جوانان کشور در امر خود باوری تأکید کرده اند، انتظار من از دانشجویان این است که ابتدا به خود باوری برسند و استعدادها و توانمندی های خود را بشناسند زیرا که خدواند باری تعالی در وجود همه انسان ها توانایی هایی قرار داده است که فقط باید کشف شوند تا به منصه ظهور برسد.

پس از آن از دانشجویان می خواهم به نقشی که به عنوان یک دانشجو ایفا می کنند توجه کافی داشته باشند.

دانشجو باید خودش هم اهل پژوهش باشد و هم اینکه در تولید محتوی آموزشی به اساتید کمک شایانی نماید

و همیشه این موضوع را مد نظر داشته باشد که قرار است در سرنوشت کشور نقش داشته باشد.

بنابراین مسئولیت پذیری، خودباوری و اعتماد به نفس از عناصر مهم در سرنوشت یک ملت است تا بتوانند بیشتر تولید کننده باشند تا مصرف کننده.