سیاست‌گذاری مدیریت شهری قم در ایمنی عابرین، بدون سرمایه‌گذاری فرهنگی نتیجه‌ای ندارد
حفظ جان عابران پیاده در میان شلوغی‌های شهر و در دل خیابان‌ها و معابر با توجه به قوانینی که توسط برخی از رانندگان، مورد بی‌مهری قرار می‌گیرد و بر ترافیک و سردرگمی‌های عبور و مرور شهری می‌افزاید، وظیفه‌ای دشوار و هزینه‌بر و پیچیده است.
حمیده زند - خبرگزاری موج قم: بی‌تفاوتی به قواعد و قوانین راهنمایی و رانندگی، لطمات جبران ناپذیری را برای افراد پیاده و هم سرنشینان وسایل نقلیه به همراه دارد و گاه آمار تکان دهنده‌ای را از تصادفات شهری در کلان‌شهرها برجای می‌گذارد. هر چند ساماندهی ترافیکی و ایمنی عابرین، تنها برعهده مدیریت شهری نیست، اما یکی از وظایف سنگین و خطیر مدیران شهری به شمار می‌رود.
وقتی اتومبیل‌ها و موتورسیکلت‌ها با سرعتی نفس‌گیر، راه عبور را برای عابران پیاده می‌بندند و مجالی برای عبور و مرور در عرض خیابان‌ها را نمی‌دهند، باید به دنبال راهکارهایی بود که فرصت حرکت در سطح شهر و خیابان‌ها را برای عابرین فراهم کرد.
اگر چه سهم برخی از تخلفات و قانون‌شکنی‌ها توسط رانندگان بی‌مبالات در نا امن کردن خیابان‌ها برای عابران را نمیتوان نادیده گرفت، اما نمیتوان از کنار عابرین پیاده سهل‌انگار و بی‌توجه به قوانین و مقررات به سادگی عبور کرد، عابران بی‌احتیاطی که هنوز با فرهنگ عبور و مرور و توجه به ضوابط در هنگام عبور از خیابان، غریبه هستند و برای خود و دیگران، خطرات و حوادثی را رقم می‌زنند.
عابرانی که توجهی به رنگ چراغ و خط عابر پیاده ندارند و بی‌پروا از وسط خیابان عبور می‌کنند و یا زیرپل‌های عابرپیاده از روی نرده‌ها می‌گذرند، نقش مهمی در افزایش حوادث درون شهری دارند، این عابران سهل‌انگار، گویا بها و ارزشی برای حفظ جان خود در این نابسامانی‌های ترافیکی قائل نیستند، در این شرایط هر برنامه‌ریزی و تدابیری در توسعه امکانات و تجهیزات در تسهیل عبور و مرور عابرین پیاده به تنهایی چاره ساز نیست و سیاست‌گذاری مدیریت شهری قم در ایمنی عابرین، بدون سرمایه‌گذاری فرهنگی، نتیجه‌ای ندارد!
دغدغه‌های مدیریت شهری قم، در عبور و مرور بی‌ضابطه برخی از عابرین، زمانی رفع می‌شود که فرهنگ شهروندی و آگاهی شهروندان به سمت و سوی توجه به قوانین و مقررات شهری، سوق پیدا کند و مردم نیز به نقش و سهم مهم خود در کاهش حوادث شهری، واقف باشند و بپذیرند که اگر به اهمیت نحوه صحیح حرکت در خیابان‌ها و معابر پی نبرند، درگیر حوادث تلخ و جبران‌ناپذیری می‌شوند.
مطالعات کارشناسی بر روی عرض خیابان‌ها و موقعیت‌سنجی‌های مناسب در سال‌های اخیر، موجب نصب ده‌ها پل عابر پیاده در خیابان‌های قم شد و از سوی دیگر مکانیزه شدن تعدادی از پل‌ها، هزینه‌های سنگینی را برای مدیریت شهری رقم زد که البته در برابر حفظ جان و ایمنی شهروندان، وظیفه‌ای مهم برای مدیران شهری است، اما در بسیاری از موارد، ترددی از سوی عابرین بر روی پل‌ها اتفاق نمی‌افتد و بی‌نظمی‌های زیادی به واسطه حضور بدون ضابطه عابرین در وسط خیابان شکل می‌گیرد و چه بسا این ترددها و شلوغی‌ها خود عاملی در افزایش ترافیک و حوادث می‌شود.
وقتی شهروندان برای تردد از خیابان، حتی نسبت به خط و خطوط‌های سفید ویژه عبور عابران بی‌توجه هستند و فرهنگ توجه به ضوابط عبور و مرور همچنان در عابرین پیاده نهادینه نشده است، هر خطری می‌تواند در کمین باشد، در واقع تا زمانی که عابرین پیاده، جایگاه پل‌ها و خطوط را در عبور و مرور ندادند، هزینه‌کرد و سرمایه‌گذاری در نصب این پل‌ها و ایجاد خطوط، اثرگذار نیست و ضریب استفاده از این امکانات و تجهیزات را برای شهروندان افزایش نمی‌دهد.
یکی از ابزارهای مهم در ارتقای فرهنگ شهروندی در مدیریت شهری، سرمایه‌گذاری‌های فرهنگی است که مدیران شهرداری از طریق رسانه‌ها و تبلیغات محیطی و برنامه‌های فرهنگی نسبت به آن اهتمام می‌ورزند، برنامه‌هایی که می‌تواند علاوه بر فرهنگ‌سازی، هشداردهنده نیز باشد و اهمیت توجه به قوانین و علائم و خطوط را برای شهروندان به خوبی تبیین کند تا مانع از وقوع حادثه و فاجعه‌ای شود.
اصلاح فرهنگ ترافیک شهری را می‌توان در عابرین پیاده مورد توجه قرار داد و علاوه بر تبیین رعایت حقوق عابران در گذرگاه‌ها از سوی رانندگان، شهروندان را نیز نسبت به وظایفی که در عبور و مرور دارند آگاه کرد، به ویژه اینکه در عابرین پیاده، کودکان و سالمندان بیش از دیگران در معرض خطر تصادف هستند می‌توان این آموزش‌ها را از سنین پایین و در میان خانواده‌ها عملیاتی کرد.
قم، شهری که مسیر توسعه و رشد را در سال‌های اخیر پیموده است، امروز درگیر بسیاری از مسائل ترافیکی همچون سایر کلان شهرهاست و با توجه به بیش از ۹۶ درصد جمعیت شهری و زائرپذیری آن، مدیریت شهری را با وظایف گسترده‌تری در ساماندهی عبور و مرور و حمل و نقل مواجه ساخته است و بدون شک بدون مشارکت عمومی و جریان‌سازی فرهنگی، حل معضلات شهری و ترافیکی، امکان‌پذیر نیست، باید پذیرفت که بسیاری از بی‌نظمی‌های اجتماعی ریشه در معضلات و آسیبهای فرهنگی دارد و تا فرهنگ مورد توجه نباشد، برای آسیب‌ها نمیتوان راهکاری مناسب اندیشید.
با توجه به بحران آلودگی هوا و دعوت از شهروندان در جهت استفاده از وسایل نقلیه عمومی، قطعا بخشی از مسیر برای شهروندان با پیاده روی و پیمودن معابر و خیابان‌ها همراه است و اگر بسترهای مناسب برای حضور عابرین فراهم نباشد نمیتوان، عبور و مرور را ساماندهی و ترافیک را به خوبی مدیریت کرد. در بسیاری از کشورهای پیشرفته، مهندسی شهری براساس پیاده‌راه و انسان محوری طراحی می‌شود و ایمنی عابران در عبور و مرور شهری مورد تاکید است، اما بدون مشارکت و همراهی شهروندان، عالی‌ترین قوانین شهری نیز نمی‌تواند ایمنی عابرین را تامین کند.
شهرداری قم توجه ویژه‌ای در مناطق ۸ گانه نسبت به خط کشی معابر دارد که با هدف برقراری نظم و انضباط در عبور و مرور، افزایش ضریب ایمنی، جلوگیری از تداخل حریم عابر پیاده و خودرو، کاهش سرعت غیرمجاز خودروها و غلبه بر عدم دید در تاریکی انجام شده است، حجم بالای تردد عابران پیاده در معابر و ارتباط مستقیم میان تعداد تصادف های منجر به جرح و فوت، زنگ هشداری جدی در خیابان‌ها و معابر قم است و در این مسیر شناسایی نقاط پرخطر از جمله راهکارهایی در مدیریت بحران در جهت کاهش تصادفات می‌باشد.
در طرح جامع ترافیک که یکی از طرح‌های مهم در رفع معضلات شهری و ترافیکی است، بازنگری‌هایی انجام شده و تصمیمات ترافیکی با مطالعات روز، یک نقشه راه برای کاهش دغدغه‌ها ایجاد کرده است و در این طرح برای کاهش تصادف عابران پیاده و بالا رفتن ایمنی عابران تمهیدات جدی اندیشیده شده است.
در حال حاضر بیش از ۵۰ پل عابر پیاده در سطح قم، نصب شده است که در جهت استفاده شهروندان نیاز به آموزش و احصای آسیب‌ها و علت‌یابی در عدم استفاده شهروندان از این پل‌ها داریم، پل‌ها و خطوط در خیابان‌ها، حافظ جان عابران است، اما عدم استفاده از پل‌ها گاهی این ظرفیت مهم را به فضائی بی‌دفاع برای حضور معتادین و بزه‌کاران و سارقان تبدیل کرده است، در حالی که اگر تردد گسترده عابران از این پل‌ها شکل بگیرد، دیگر فضای امنی برای مجرمان و افراد معتاد ایجاد نمی‌شود و عابران با خیالی آسوده از این ظرفیت‌ها استفاده می‌کنند.
توجه به استاندارد پل‌ها، جداسازی مسیرهای عابران پیاده از اتومبیل ها، نرده‌کشی‌های مناسب برای حفظ جام عابران، جلوگیری از تعرض عابر پیاده به خیابان از طریق راهکارهای قانونی و فرهنگ‌سازی و تبیین حقوق و تکالیف عابران پیاده از جمله سیاست‌هایی است که می‌تواند اثرگذار باشد و گسترش شهرنشینی و افزایش تردد خودرو و به تبع آن عابران پیاده را با حوادث کمتری مواجه سازد.
در سطح شهر، معضل رفت و آمد و عبور از خیابان، به ویژه برای کودکان و سالمندان و معلولان بیش از دیگر اقشار است و مناسب سازی این معابر برای افراد کم‌توان اهمیت زیادی دارد، معابر از جمله فضاهای ویژه و پراهمیت برای شهرها به شمار می‌روند و از ارکان اصلی شهر هستند که باید به خوبی مدیریت شوند، یکی از تصمیمانی که در جهت فرهنگ‌سازی در سال‌های اخیر رقم خورد، جریمه کردن عابران بود که بیشتر شبیه یک شوخی تلقی می‌شود و نمی‌تواند در ساماندهی عبور و مرور قانون‌مند عابران، جایگزین فرهنگ‌سازی و آموزش شود. امید است با تدابیر لازم، بتوان جریانی پایدار در ارتقای فرهنگ شهروندی به سمت و سوی قانون‌مداری و ضابطه‌مندی حرکت کرد و شهری، ایمن برای عابران و شهروندان ایجاد کرد.
ارسال نظر