به گزارش خبرگزاری موج اصفهان، حجت الاسلام والمسلمین عبدالرسول احمدیان، در نشست علمی «ظرفیت سنجی بازتعریف احکام خانواده با رویکرد حسن معاشرت» با اشاره به آیه ۳۴ سوره نساء و «قوامون» بودن مردان بر زنان در این آیه شریفه، اظهار داشت: فهم این آیه و نحوه نگرش به آن بسیار مهم است.

وی افزود: علمای اسلام و قانون کشور ما هم پذیرفته اند که مرد، مدیر خانواده است و در این موضوع هیچ اختلافی وجود ندارد و تنها اختلافی که وجود دارد مربوط به حدود این قوامیت مرد در خانواده .

حجت الاسلام والمسلمین احمدیان ادامه داد: همیشه حق و تکلیف در کنار هم وجود دارند و هر جایی که حقی وجود دارد، متعاقباً تکلیفی هم برای فرد وجود دارد. قوامیت هم یک حق و یک تکلیف توأمان برای مرد ایجاد می کند.

رییس پژوهشکده الهیات و خانواده با بیان اینکه خانواده هم مانند سایر اجتماعات نیاز به مدیر دارد، گفت: از نظر عقلی اگر در خانواده مشکلی ایجاد شود، با توجه به محرمانه بودن و خصوصی بودن مسائل خانواده، نمی توان به راحتی آن موضوعات را به بیرون از خانواده انتقال داد و برای حل آن ها از افراد بیرونی و غریبه استفاده کرد.

وی افزود: در موارد اختلاف در خانواده یا باید حرف زن را فصل الخطاب قرار دهیم و یا اینکه باید حرف مرد به عنوان گزینه نهایی مد نظر قرار گیرد. مرد در جامعه به عنوان مدیر و مسئول خانواده است و معمولاً هم تصمیمات مردان در جامعه دارای مقبولیت بیشتری هستند.

حجت الاسلام والمسلمین احمدیان ابراز داشت: بیشتر مفسران شیعه و سنی به قوامیت مردان بر زنان بر اساس آیه شریفه اعتقاد دارند و مرحوم علامه طباطبایی در این زمینه به فزونی قدرت فکر و جسم مردان بر زنان اشاره کرده است.

۴ نگاه نسبت به قوامیت مردان در میان علما/ لزوم عدم انحصار همه احکام خانواده به اصل قوامیت مردان

عضو هیأت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) با بیان اینکه ۴ نگاه نسبت به قوامیت مردان در خانواده در میان مفسران مسلمان وجود دارد، اظهار داشت: بعضی از مفسران این آیه را دال بر ولایت مطلق مردان می دانند، برخی ولایت مرد را تنها در محیط خانه و اجتماع معتبر می دانند، برخی این حیطه را تنها مختص به خانه می دانند، برخی این ولایت را در حیطه اقتصادی قبول دارند و بعضی هم این قوامیت را به عنوان ولایت اجمالی در نظر گرفته اند.

وی با اذعان بر پذیرفته شدن قوامیت مردان بر زنان در خانواده به عنوان یک اصل، تصریح کرد: با این حال ما نمی توانیم همه قوانین خانواده را صرفاً با نگاه به یک آیه قرآن تدوین کنیم و باید به آیه های دیگر نظیر آیه ۱۹ سوره نساء هم توجه داشته باشیم.

حجت الاسلام والمسلمین احمدیان با اشاره به نظر علامه طباطبایی درباره «معروف» در عبارت« و عاشروهن بالمعروف»، ابراز داشت: بر اساس این آیه شریفه، برای معاشرت با زنان بایستی رفتاری داشته باشیم که در جامعه مسلمین به عنوان معروف تلقی می شود. مرحوم طبرسی ذیل این آیه، ادای حقوق زن، سخن زیبا گفتن، پرداخت نفقه و حق بهره وری جنسی برای زنان را از مصادیق معروف، شمرده است.

رییس پژوهشکده الهیات و خانواده تصریح کرد: حتی با استناد به آیه «حسن معاشرت» می توان برخی از احکام خانواده را هم تغییر داد و بازتعریف کرد که این موضوع البته بسیار مهم است. آنچه که اهمیت زیادی دارد این است که حسن معاشرت یک امر اخلاقی است و چگونه می توان با استناد به آن، احکام خانواده که در حیطه علم فقه قرار می گیرند را تغییر داد.

لزوم توجه به رابطه صحیح فقه و اخلاق در تدوین قوانین اسلامی/ نگاه های متفاوت به رابطه فقه و اخلاق

وی با اشاره به نظرات مختلف درباره رابطه فقه و اخلاق ، اظهار داشت: ابوحامد غزالی معتقد است که فقه و اخلاق دو موضوع متفاوت هستند و نقطه اشتراکی ندارند، او فقه را مربوط به ظاهر و امور دنیوی می داند و اخلاق را به امور معنوی و باطنی و اخروی مربوط می کند. از سوی دیگر ملامحسن کاشانی نظر متفاوتی دارد و منبع و هدف و موضوع و حیطه فقه و اخلاق را مشترک می داند.

حجت الاسلام والمسلمین احمدیان ادامه داد: به عنوان مثال از نظر فقهی زن می تواند در ازای شیر دادن به نوزاد خود، از مرد طلب مزد و پول کند، اما شاید این کار زن از نظر اخلاقی امر پسندیده ای در جامعه نباشد.

سلوک اسلامی؛ ماحصل تلفیق فقه و اخلاق / لزوم ظرفیت سنجی بازتعریف احکام خانواده و جنسی با رویکرد حسن معاشرت

عضو هیأت علمی دانشگاه باقرالعلوم(ع) با بیان اینکه سلوک و رفتار ما تلفیقی از فقه و دستورات اخلاقی است، ابراز داشت: به عنوان مثال، با نگاه اخلاقی به حکم لزوم تمکین زن از مرد در مسائل زناشویی، می توان گفت که اگر مرد هم نتواند نیاز زناشویی زن را پاسخ دهد، باید به نیکویی از او جدا شود و زن را آزار ندهد. فقهای ما معتقدند که نزدیکی جنسی هر چهار ماه یک بار مرد با همسرش کفایت می کند که حق زن را انجام داده باشد، اما اگر زن نیاز جنسی بیشتری داشته باشد، با استناد به آیه حسن معاشرت دیگر نمی توانیم این نیاز زن را نادیده بگیریم و می توانیم در این حکم فقهی بازنگری کنیم.

وی با تأکید بر لزوم نگاه جدید به احکام و مسائل خانواده با تکیه بر حسن معاشرت، گفت: بنده الان ادعای اجتهاد در این زمینه را ندارم، اما می خواهیم یک ظرفیت سنجی در این خصوص انجام شود و نمی خواهیم حکمی صادر شود. البته بزرگان زیادی در حوزه علمیه هستند که اشاره هایی در این زمینه داشته اند و ما سعی میکنیم به این اشارات بپردازیم.

ضرورت تغییر دیدگاه نسبت به نیازهای جنسی زنان و تجدید نظر درباره احکام زناشویی

حجت الاسلام والمسلمین احمدی با بیان اینکه تأمین نیازهای عاطفی و جنسی برای بسیاری از زنان، مهم تر از برآورده شدن نیاز به خوراک و پوشاک است، تصریح کرد: وقتی برآوردن نفقه برای زن یک ضرورت به شمار می رود، پس طبیعی است که برآوردن نیاز جنسی و عاطفی هم باید یک ضرورت باشد.

رییس پژوهشکده الهیات و خانواده افزود: نیاز جنسی یک نیازی است که فقط همسر می تواند برای زن فراهم کند و منحصر به فرد شوهر زن است، اما نیازهای دیگر را می توان از طرق دیگر هم تأمین کرد. همین موضوع اهمیت بیشتر مسائل جنسی زوجه را نسبت به مرد و نسبت به سایر نیازها نشان می دهد.

وی با اشاره به برخی از نظرات مجتهدین در خصوص اعمال احکام ثانویه در ضرورت تأمین نیاز جنسی زن، اظهار داشت: شارع می گوید اگر زن به خاطر نیاز جنسی احتمال و بیم مفسده داشته باشد، باید حتماً نیاز او برطرف شود. اما می خواهم بگویم که بر اساس آیه حسن معاشرت حتماً نباید آن احتمال و بیم وجود داشته باشد، بلکه باید نیاز جنسی زن با حسن معاشرت برطرف شود، نه اینکه آن ضرورت و بیم حاصل شود.

حجت الاسلام والمسلمین احمدیان با انتقاد از تلذذ یک طرفه در مسائل جنسی زناشویی، ابراز داشت: این موضوع و خواسته های غیر متعارف جنسی مردان که تلذذ یک طرفه فقط برای مرد ایجاد می کند، یا رفتارهای همراه با خشونت، قطعاً حسن معاشرت محسوب نمی شوند و به نظر می رسد که باید در این دسته از احکام تجدید نظر و اصلاح صورت گیرد.