کیوان کاشفی در نشست فعالین اقتصادی کرمانشاه با دبیرکل اتاق مشترک ایران و عراق و با حضور مجازی رایزن اقتصادی ایران در عراق برگزار شد، از نقش مهم بازار عراق به عنوان یکی از شرکای تجاری اصلی ایران یاد کرد و با بیان اینکه ۹۰ درصد صادرات ایران به مقصد عراق است، افزود: استان کرمانشاه نیز در این بین سهم ۳۰ تا ۵۰ درصدی از این صادرات را بر عهده دارد.
وی ادامه داد: بخشی از این صادرات کالاهای تولیدی استان کرمانشاه است و در سایر موارد نیز در مرزهای استان خدمات پایانه‌ای و حمل و نقل به تولیدات سایر استان‌ها ارائه می‌شود.
کاشفی سپس به مهمترین مشکلاتی که در زمینه تجارت با عراق با آن مواجهیم اشاره کرد و ادامه داد: روند صادرات به عراق بر خلاف دهه گذشته که عمدتا روند صعودی داشت اکنون نزدیک به سه سال است که در حد هفت، هشت میلیارد دلار و با احتساب صادرات گاز تا سقف ۱۰ میلیارد دلار باقی مانده است.
وی معتقد است، این ثبات صادرات در حالی ایجاد شده که دقیقا در همین سه سال با رشد قابل توجه نرخ ارز مواجه بودیم که باید بازخورد آن را در ارقام صادراتی می‌دیدیم.
رئیس اتاق کرمانشاه،مشکل دیگری که در زمینه تجارت با عراق وجود دارد را عدم هماهنگی بین استان‌های داخل کشور دانست که همه آنها با عراق هم مرز هستند.
وی با تاکید بر لزوم رسیدن به دستورالعمل واحد در زمینه ‌های مختلف از جمله حمل و نقل، بانک، تردد تجار و ...‌در استان‌های هم مرز با عراق، اظهار کرد: اتاق بازرگانی کرمانشاه آمادگی دارد میزبانی نشستی با حضور روسای اتاق بازرگانی استان‌های هم مرز با عراق و مسئولین مرتبط را بر عهده بگیرد تا شاهد برقراری هارمونی بین بخش‌های مختلف باشیم.

زمان برقراری حمل یکسره به عراق فرارسیده است
نکته دیگری که کاشفی به عنوان معضل تجارت با عراق از آن یاد کرد برقرار نبودن حمل یکسره بین ایران و عراق بود.
عضو هیات رییسه اتاق ایران با بیان اینکه این شیوه صادرات شامل تخلیه و بارگیری دیگر منسوخ شده است، افزود: متاسفانه هنوز در مرزهای ما تخلیه و بارگیری روزانه برای ۵۰۰ تا هزار کامیون صورت می‌گیرد و این امر باعث شده نیازمند هکتارها محدوده گمرکی و خدمات عمرانی متعدد باشیم.
وی با بیان اینکه اکنون زمان آن رسیده که موضوع حمل یکسره یکبار برای همیشه حل و فصل شود، افزود: پیوستن عراق به کنوانسیون تیر و شناخته شدن دو مرز خسروی و مهران به عنوان مرزهای ترانزیتی به عراق، بارقه امیدی را برای حمل یکسره از این دو‌مرز ایجاد کرده است.
وی معتقد است، برقراری حمل یکسره از این دو مرز می‌تواند برای اولین بار زمینه ترانزیت کالا را ظرف مدت سه روز از ایران تا سواحل مدیترانه فراهم کند.

عدم ثبات قوانین تجاری، سد رونق تعامل با عراق
کاشفی به مشکل دیگر صادرات با عراق اشاره کرد که عدم ثبات قوانین و مقررات تجاری بود و یادآوری کرد: این بی نظمی را در محدودیت‌های ناگهانی صادرات کالا به عراق، وضع تعرفه‌ها و ... خصوصا برای محصولات کشاورزی شاهدیم.
وی نتیجه این معضل را عدم امکان برنامه‌ریزی مناسب و ازدحام هزاران کامیون محصولات کشاورزی در مرزها در برخی مقاطع زمانی دانست.
کاشفی تاکید کرد: نیازمند ثبات این قوانین و مقررات برای تسهیل تجارت با عراق هستیم.
وی از محدودیتی که از داخل کشور برای صادرات برخی کالاها در نظر گرفته شده هم یاد و اظهار کرد: این در حالی است که در کشوری مانند عراق و حتی سوریه به شدت به این کالاها نیاز هست.
عضو هیات اتاق ایران با تاکید بر اینکه صادرات کالاهای ممنوعه باید برای دو کشور عراق و سوریه به صورت استثنا برداشته شود، عنوان کرد: این امر می‌تواند جهش صادراتی به عراق که نیازمند آن هستیم را رقم بزند.

تراز تجاری با عراق باید به تعادل برسد
وی در ادامه بر لزوم برقراری واردات از عراق هم تاکید کرد و گفت: هرچقدر واردات از عراق را افزایش دهیم هم رونق مرزها را شاهد خواهیم بود و هم قدرت چانه زنی ما افزایش خواهد یافت.
وی اظهار کرد: اگرچه این واردات برای همه کالاها میسر نیست، اما اکنون می‌توان در زمینه واردات سوخت، فرآورده‌های نفتی و ... فعالیت‌هایی را انجام داد.
موضوع دیگری که رئیس اتاق کرمانشاه بر آن تاکید کرد لزوم استفاده از ظرفیت‌های مرزی جدید رسمی استان کرمانشاه از جمله سومار، شوشمی و شیخ صله بود.
کاشفی با بیان اینکه زمانی تصور می‌شد مرز خسروی به جهت قدمتی که دارد هاب صادرات به عراق خواهد بود، اضافه کرد: اما در بلندمدت مرزهای بالا و پایین دست خسروی از جمله پرویزخان، مهران و ... نیز بار صادراتی قابل توجهی را به دوش کشیدند.
وی معتقد است سایر مرزهای استان نیز قابلیت متعددی برای دسترسی به بخش‌های مختلف بازار عراق دارد که باید از آن استفاده کرد.
رئیس اتاق کرمانشاه همچنین بر لزوم صدور ویزای طولانی مدت برای تجاری که با عراق کار می‌کنند و مدام با این کشور در رفت و آمد هستند تاکید کرد و افزود: اکنون برخی از سرمایه‌گذاران ما در اقلیم سرمایه‌گذاری کردند و نیازمند تردد مداوم هستند.

اتاق مشترک ایران و عراق، شتاب دهنده صادرات به عراق
عضو هیات رییسه اتاق ایران در پایان از فعالیت اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق به عنوان بزرگترین اتاق مشترکی که با بیش از ۳۰ کشور دیگر داریم یاد کرد و افزود: این اتاق می‌تواند شتاب‌دهنده رونق تجارت با عراق باشد.
کاشفی با بیان اینکه این اتاق مشترک طی دو، سه سال گذشته بازخورد فعالیتی چندان زیادی نداشته، ابراز امیدواری کرد با فعالیت دبیرکل جدید شاهد ارائه خدمات بهتری هم برای استان‌های مرزی عراق و هم صادرکنندگان باشیم.

تبادلات جهشی با بازار عراق نیازمند تحولات تخصصی است

دبیرکل اتاق مشترک ایران و عراق در این نشست از از کاهش چشم گیر وضعیت تعاملات تجاری با کشور عراق نام برد و ابراز داشت: میزان صادرات ایران به عراق در سال گذشته بیش از ۷ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار بود در حالی که فقط ۱۳۱ میلیون دلار واردات از این کشور ثبت شده این آمارها بیانگر این مهم است که تراز تجاری ایران و عراق بیش از ۹۵ درصد به سمت صادرات بوده است.

جهانبخش سنجابی میزان صادرات سه ماهه ابتدای امسال به عراق را نیز بیش از دو میلیارد و ۳۴۰ میلیون دلار اعلام کرد که رشد ۵۴ درصدی را نسبت به سه ماهه سال گذشته نشان می‌دهد و خاطرنشان ساخت: این میزان رشد با احتساب صادرات گاز محاسبه شده و اگر صادرات گاز را حذف کنیم ۱۹ درصد در سه ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد صادرات به کشور عراق صورت پذیرفته است.

وی محصولات پتروشیمی و مواد نفتی با دو میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار را بیشترین سهم محصولات صادراتی به عراق عنوان کرد و افزود: سهم کالاهای صنعتی از صادرات به عراق در سال گذشته یک میلیارد و ۷۵۰ میلیون دلار، سهم کالاهای کشاورزی و صنایع غذایی یک میلیارد و ۷۴۰ میلیون دلار و سهم مواد معدنی و صنایع معدنی نیز یک میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار بوده است.

سنجابی پتانسیل ۴۰ تا ۶۴ میلیارد دلاری در بازار صادراتی عراق خبر داد و اظهار داشت: بر این اساس برای سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ هدفگذاری صادرات ۲۰ میلیارد دلاری به کشور عراق پیش بینی شده است.

دبیرکل اتاق مشترک ایران و عراق بر لزوم توجه به واردات از عراق به منظور ایجاد تراز تجاری بین دو کشور تأکید کرد و گفت: مهمترین چالش‌های تجارت بین دو کشور  نبود حمل یکسره بین دو کشور است که برای حل آن می‌توان از ظرفیت شرکت‌های بین المللی حمل و نقل استفاده کرد.

سنجابی همکاری اتاق بازرگانی کرمانشاه را برای برگزاری این نمایشگاه را ضروری عنوان کرد و افزود: در این نمایشگاه باید غرفه‌هایی از استان‌های مقصد در عراق نیز وجود داشته باشد و همچنین در حوزه آی تی برای صادرات به عراق نیز ظرفیت ۴ میلیارد دلاری وجود دارد که با  راه‌اندازی کمیسیون فناوری اطلاعات در اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق می توان بالاترین بهره را از این ظرفیت استخراج کرد.

دبیرکل اتاق مشترک ایران و عراق با بیان اینکه ۲۱ درصد از درآمد ارزی ایران از کشور عراق تامین می‌شود، خاطرنشان کرد: قطعا چشم‌پوشی از این میزان ارز ممکن نیست و اگر درآمدهای ارزی کشور کاهش پیدا کند ممکن است برای واردات برخی از کالاهای اساسی با مشکل مواجه شویم.

سنجابی در پایان از تدوین سند اولویت‌های پژوهشی برای توسعه تجارت با کشور عراق با همکاری مرکز پژوهش‌های اتاق ایران خبر داد .