نقش کنترل هیجانات در سلامت جسمی و روانی
شواهد بسیاری نشان می دهند افرادی که در زمینه احساسات و عواطف خود قوی و چیره دست هستند، یعنی احساسات خود را به خوبی کنترل می کنند از سلامت جسمی و روانی خوبی برخوردارند.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج اصفهان، هیجان ها از بزرگ ترین نعمت های الهی اند که در انسان به ودیعت نهاده شده، زندگی بدون آن ها، بی روح، تیره و ماشینی می نماید و سلامت روانی و عقلانی انسان ها تا حد زیادی به سلامت هیجانی وابسته است.
وضعیت هیجانی می تواند قضاوت های فرد در مورد رفتارهای خود و دیگران و نیز نحوه برخوردهای اجتماعی وی را تحت تأثیر قرار دهد. جلوه های هیجانی نقش های متفاوتی ایفا می کنند، از جمله اینکه به عنوان وسیله ای برای برقراری ارتباط با دیگران به کار می روند و فرد می تواند از طریق آن ها اطلاعاتی را در مورد احساسات، نیازها و امیال خود به دیگران منتقل نماید. از سوی دیگر نیز ما یاد می گیریم چگونه پیام های هیجانی دیگران را بخوانیم، بازشناسی کنیم و طبق آن ها رفتاری مناسب انجام دهیم.
شواهد بسیاری نشان می دهند افرادی که در زمینه احساسات و عواطف خود قوی و چیره دست هستند، یعنی احساسات خود را به خوبی کنترل می کنند و احساسات دیگران را درک کرده اند و با آن ها به خوبی کنار می آیند، در هر زمینه زندگی، خواه روابط خصوصی و خانوادگی و خواه در مراودت های سیاسی و اجتماعی از مزیّت خوبی برخوردارند. بنابراین، ایجاد و بازشناسی هیجان ها شیوه های مهمی برای تنظیم مبادلات اجتماعی و تعادل جسمانی و روانی ما هستند.
باید اذعان کرد که اداره هیجان ها ممکن نیست، مگر اینکه با هیجان های بنیادین مثل خشم، ترس، اضطراب، شادمانی، تعجب، اندوه، انزجار و عشق آگاه باشیم و همچنین از دانش کافی درباره سطوح هیجان، مراحل، تظاهرات جسمانی، عاطفی، شناختی و رفتاری آن ها، هیجان های مثبت و منفی و شدت و ضعف آن ها برخوردار باشیم. شناخت هیجان ها به ما قدرت تحلیل و کنترل می دهد و هر قدر این شناخت (قدرت) بیشتر باشد به سوی مدیریت و کنترل عواطف و بهبود روابط بین فردی جلوتر رفته ایم و در مجموع، گام بزرگی در موفقیت زندگی خود در ابعاد گوناگون برداشته ایم.
با توضیحات مزبور، روشن است که کنترل هیجان ها و استفاده مثبت از آن ها با بحث «هوش هیجانی» رابطه ای تنگاتنگ دارد. چرا که برخی از مهارت های تشکیل دهنده هوش هیجانی عبارتند از: شناخت احساسات خود (خودآگاهی)، توانایی اداره لحظه به لحظه احساسات، کنترل احساسات: این مهارت بر پایه خودآگاهی و متناسب با موقعیت هاست، برانگیختن هیجانی: یعنی صف آرایی احساسات در راه خدمت به هدفی خاص، شناخت احساسات دیگران: همدلی با دیگران بر اساس خودآگاهی که خود نوعی مهارت مردمی است، تنظیم روابط با دیگران: هنر مراوده و مهارت کنترل و اداره احساسات دیگران.
هوش هیجانی یعنی توانایی هایی مانند اینکه فرد بتواند انگیزه های خود را حفظ نماید و در مقابل ناملایمات پایداری کند، تکامنش های خود را کنترل کند و کام یابی را به تعویق بیندازد. همچنین به این معنی است که فرد حالات روانی خود را تنظیم کند و نگذارد پریشانی خاطر قدرت تفکر او را خدشه دار سازد، با دیگران همدلی کرده و امیدوار باشد.
همه انسانها در طول روز هیجانات مختلفی را تجربه می نمایند و تلاش می نمایند که با استفاده از روش های کارآمد بتوانند با آنها مقابله نمایند. تجربه هیجانات از ضرورت های اساسی زندگی است و زندگی بدون هیجانات جریان نمی یابد.
همچینن بدون وجود هیجانات زندگی ما معنای خود را از دست خواهد داد و ارتباطات متقابل ما با دیگران به حداقل خود خواهد رسید. ما با استفاده از ابزار هیجان می توانیم اطلاعات مختلفی به دیگران در مورد نیازها و حقوقمان انتقال دهیم . همچینن به کمک ابراز هیجانات در ما انگیزه های لازم برای ایجاد تغییرات مختلف و فرار از موقعیت های مشکل زا ایجاد می شود.
درواقع هیجان حالت آشفتگی، به هم خوردن تعادل، دادن پاسخ شدید و ناموزون به محرک می باشد. هیجان سبب به وجود آمدن حالت های ترس، خشم، اندوه، تنفر و بی توجهی، شادی و تعجب در فرد شود.
سلامت روان به عنوان حالتی از بهزیستی که در آن فرد توانمندی خود را شناخته، از آن ها به نحو موثر و مولد استفاده کرده و برای اجتماع خویش مفید است تعریف می شود. هیجان نقش مهمی در سازگاری افراد با وقایع استرس زای زندگی دارد. هیجان می تواند ابعاد ذهنی، جسمی و زیستی داشته باشد.
ارسال نظر