به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج اصفهان، به مواد زائد حاصل از فعالیت های انسان به طور مستقیم و یا غیرمستقیم در بخشهای صنعتی، تجاری، کشاورزی و شهری که وارد محیط زیست می شود، پسماند (زباله) گفته می شود. 

امروزه تولید انبوه زباله از مشکلات دنیای مدرن است  که تقریبا ۸۰ درصد از هزینه های مربوط به زباله ها ، صرف هزینه جمع آوری آن می شود از این لحاظ هزینه های سنگینی را بر شهرداری ها وسازمان های وابسته به جمع آوری و دفع زباله ها تحمیل می کند .

یکی از وظایف مهم مدیریت شهری که بخشی از آن بر عهده شهرداری ها است، مدیریت زباله و ساماندهی این پسماند بخش است. به طوریکه بسیاری از شهروندان عملکرد شهرداری ها را با ارزیابی مدیریت زباله می شناسند. البته نباید از این نکته غافل شد، که برنامه ریزی و اجرای طرحهای توسعه شهری در شهرهای ایران مشکلات بسیار زیادی را درحوزه مدیریت زباله ایجاد نموده است زیرا مشکالت نظام برنامه ریزی شهری ازیک سو و محدودیتهای منابع مالی، عدم مشارکت عمومی و نهادهای غیردولتی موجبات این نارسایی را فراهم کرده ه اند.

در میان عوامل تأثیر گذار در شهرها مانند محیط زیست شهری، حمل و نقل شهری، ایمنی و برنامه ریزی شهری، یک عامل بسیار مهم که تأثیر فزاینده و تعیین کننده ای بر دیگر عوامل سازنده زندگی شهری دارد، مدیریت شهری است.

شهرها که متنوع ترین جلوه های زندگی اجتماعی بشری را در خود دارند، بدون وجود نظام مدیریت شهری که ضمن انجام برنامه ریزی های لازم برای رشد و توسعه آینده شهر به مقابله با مسائل و مشکلات کنونی آنها بپردازد بی سامان می گردند.

جمع آوری مواد زاید شهری، سومین عنصر موظف در سیستم مدیریت مواد زائد جامد است. جمع آوری مواد زائد جامد جداسازی شده و مخلوط در مناطق شهری، مشکل و پیچیده است، زیرا مواد زائد جامد به صورت گسترده و پراکنده در منازل، آپارتمان های مسکونی، مؤسسات تجاری و تأسیسات صنعتی و همچنین در خیابانها و کوچه ها، پارکها و حتی در فضای باز بین ساختمانها و مناطق مسکونی تولید می شود.

مسلما تشویق مردم به تولید زباله کمتر از طریق پرهیز از اسراف موجب می گردد که برای مدیریت صحیح زباله، آینده بهتری پیش بینی شود.

زیان های اقتصادی و بهداشتی ناشی از عدم کنترل مواد زائد جامد در مناطق شهری، افزایش روز افزون زباله های شهری بخصوص در شهرهای بزرگ و صرف هزینه های گزاف به منظور جمع آوری و دفع آنها، لزوم برداشتن گامهای مؤثر و اساسی را در زمینه کنترل مواد زائد جامد روشن می سازد.

اصطلاح جمع آوری نه تنها شامل جمع آوری و یا برداشتن مواد زائد جامد از منابع مختلف می باشد، بلکه شامل حمل این مواد به مکان هایی می شود که محتویات وسایل نقلیه جمع آوری باید در آنجا تخلیه گردد. جمع آوری و حمل و نقل زباله یکی از مهمترین عملیات مدیریت مواد زاید جامد است .

مدیریت مواد زائد جامد در شهرهای مختلف ایران به دلیل بافت فرهنگی، جمعیت، اقتصاد، مصرف بی رویه مواد، عدم آگاهی و عدم توجه مردم، عدم احساس مسئولیت، طبیعت ناهمگون و گسترده مواد زائد، عدم اجرای مقررات ، قوانین و کمبود امکانات در عرصه خدمات شهری با مشکلاتی روبرو می باشد.

از ابتدای چهارم تیرماه سال‌جاری بود که  معاونت محیط‌زیست و خدمات شهری شهرداری اصفهان اعلام کرد که از تاریخ اعلام شده جمع آوری پسماندها روزهای زوج هفته شامل شنبه، دوشنبه و چهارشنبه و روزهای فرد هفته شامل یکشنبه، سه‌شنبه و پنجشنبه بر اساس برنامه‌ریزی از درب منازل شهروندان اصفهانی انجام خواهد شد تا پاکبانان نیز روزهای جمعه را در کنار خانواده خود باشند.

  از دیگر دلایل اجرای این طرح، فراموشی و گاهی اشتباه کردن در روزها و تاریخ زوج و فرد تقویم مطرح شده که منجر به تجمع زباله‌ها در معابر شهر می‌شد.

متاسفانه برخی از شهروندان به زمانبندی مشخص شده در خصوص ساعت بیرون گذاشتن زباله توجه نمی کردند و به خود حق می‌دادند که در هر ساعت از شبانه روز زباله های خود را از منزل خارج کنند و این را حق شهروندی خود تلقی می کردند و وظیفه رفتگران را جابه جایی روزانه زباله ها می دانستند .

از دیگر مشکلات عدم رعایت زمانبدی مشخص شده برای بیرون گذاشتن زباله از سوی شهروندان می توان به پاره شدن کیسه زباله ها توسط جانواران و زباله گردها اشاره کرد که باعث بیرون ریختن پسماند ، انتشار آلودگی و چند برابر شدن زحمت و کار رفتگران شده بود و علاوه بر آن سیمای شهر را نیز به هم می ریخت.

اما با گذشت بیش از پنج ماه از اجرایی شدن طرح تغییر زوج و فرد تقویمی به زوج و فرد هفته در سطح شهر اصفهان که پیش از آن نیز اطلاع رسانی گسترده ای در سطح شهر انجام شد همکاری قابل قبولی را از سمت شهروندان اصفهانی شاهد بودیم که نمود عینی آن را می توان به خوبی در سطح شهر مشاهده کرد .

عامل اصلی در اجرای برنامه جمع آوری زباله در واقع ایجاد سیستم مدیریت و برنامه ریزی است و آنچه در این راستا در درجه اول اهمیت قرار می گیرد آگاه ساختن و تشویق مردم به تولید حداقل زباله است و این نکته را نباید از نظر دور داشت که بدون مشارکت و دخالت مردم  اقدامات معاونت محیط‌زیست و خدمات شهری شهرداری اصفهان در خصوص طرح تغییر زوج و فرد تقویمی به زوج و فرد هفته نتیجه بخش نخواهد بود.

 افراد جامعه باید بدین باور برسند که علاوه بر رعایت موازین بهداشت فردی ملزم به حفظ بهداشت محیط پیرامون خود نیز هستند زیرا درصورت عدم رعایت این موضوع سلامت آنها و سلامت سایر افراد جامعه در مخاطره خواهد افتاد .