،محمدعلی دهقان‌ دهنوی رئیس کل سازمان توسعه تجارت ایران در نشست خبری بمناسبت روز ملی صادرات به عوامل کسری تراز تجاری در سال گذشته پرداخت و اظهار کرد: کاهش قیمت‌های جهانی ۳۰ تا ۶۰ درصد و از طرفی صادرات گاز که منجر به افت ۵.۳ میلیارد دلاری این محصول شد، از عوامل خارجی افت صادرات بود.

دهنوی افزود: وضع عوارض صادراتی روی کالاهای خام و نیمه خام است. موافق هستیم که صادرات این کالاها کار مطلوبی نیست اما با نحوه برخورد مخالف هستیم. اگر می‌خواهیم از دام صادرات این کالاها خارج شویم باید نسبت به سرمایه گذاری برای توسعه تولید کالاهای با ارزش افزوده بالا اقدام کنیم که این امر نیاز به تأمین مالی دارد. این تأمین مالی هم می‌تواند از طریق صادرات کالاهای خام و نیمه خام تأمین شود. باید عوارض به گونه‌ای وضع شود که انگیزه صادرات کالا در سایر حوزه‌های زنجیره فراهم شود نه اینکه خود را از منابع ارزی محروم کنیم؛ مثلاً وضع عوارض در حوزه سنگ‌های تزئینی موجب افت صادرات شدید در این بخش شد.

این مقام مسئول گفت: عامل چهارم نیز وضع مقررات خلق الساعه، بی ثباتی مقررات، محدود کردن صادرکنندگان و واردکنندگان به بهانه‌های مختلف، ایجاد محدودیت برای همه صادرکنندگان به علت تخلف عده‌ای قلیل و انباشت قوانین منجر به این شده فرایند صادرات کشور به شدت مختل شود. صادرکننده ناراضی است. امروز صادرکننده به گونه‌ای در تله مقررات گرفتار شده که می‌گوید این یک بار را صادرات کنم دیگر وارد امر صادرات نمی‌شوم. 

رئیس سازمان توسعه تجارت ایران تصریح کرد:در سال گذشته صادرات غیرنفتی ۴۹.۳ میلیارد دلار بود که از نظر وزن ۹.۸ درصد و از نظر ارزش ۸.۹ درصد کاهش یافته بود. ۶۶.۲ میلیارد دلار نیز واردات داشتیم که مجموع صادرات و واردات، تجارت ۱۱۵ میلیارد دلاری را برای کشور رقم زده بود. همچنین تراز تجاری ۱۶.۸ میلیارد دلار منفی بود.

به گفته وی در نیمه نخست امسال نیز ۷۰ میلیون تن به ارزش ۲۵.۸ میلیارد دلار صادرات غیرنفتی داشتیم که نسبت به مدت مشابه پارسال از نظر وزن ۳.۴ درصد و ارزش ۶.۵ درصد افزایش را نشان می‌دهد. چین با ۷ میلیارد دلار، عراق ۵.۲ میلیارد دلار، امارات ۳.۴ میلیارد دلار ترکیه ۲.۴ و افغانستان کمی بیش از یک میلیارد دلار ۵ مقصد نخست صادراتی ما بودند که سهم ۷۵ درصدی در صادرات کشور داشتند که نشان می‌دهد باید مقاصد صادراتی متنوع شود.

دهقان دهنوی ادامه داد: در نیمه نخست امسال ۱۸.۲ میلیون تن واردات به ارزش ۳۲.۵ میلیارد دلار داشتیم که نسبت به مدت مشابه پارسال از نظر وزن ۲.۸ درصد و از نظر ارزش ۶.۶ درصد افزایش یافته است؛ ۵ مقصد نخست وارداتی امارات، چین، ترکیه، آلمان و هند بود که ۷۹ درصد از واردات کشور را به خود اختصاص دادند. بنابراین تراز تجاری نزدیک به ۷ میلیارد دلار منفی است.

دهقان‌دهنوی با اشاره به اینکه نخستین جلسه شورای عالی صادرات به زودی برگزار می شود، گفت: در نشستی با معاون اول رئیس جمهور بر روی این موضوع تاکید شده است تا به زودی شاهد برگزاری جلسه خواهیم شد.

رئیس سازمان توسعه تجارت ایران بیان داشت: به دنبال این هستیم که مصوبه های این شورا بر اساس ماده ۱۳۸ باشد تا معادل مصوبه هیات وزیران و قابل تصویب باشد پس از آن پیگیری مصوبه ها را دنبال خواهیم کرد.

دهقان‌دهنوی با بیان اینکه چند نرخی شدن ارزها منجر به رانت می شود، گفت: وقتی فاصله بین ارز در سامانه نیما و بازار توافقی زیاد می شود، انگیزه ‌کم اظهاری و زیاد اظهاری ایجاد، آمارها مخدوش می‌شود و درصد خطا افرایش می‌یابد؛ از این رو باید فاصله نرخ ها به یکدیگر نزدیک شود.

وی افزود: تنوع مختلف کالاها و برندها، تنوع مقاصد وارداتی باعث شده است تا نتوانیم به صورت دقیق ارزش گذاری و اظهار کالا صورت بگیرد که همیشه اعتراض هایی هم در این زمینه وجود دارد.

رئیس سازمان توسعه تجارت ایران با تاکید بر تسهیل در تجارت، اظهار داشت: حوزه لجستیک و حمل و نقل بین‌المللی در توسعه صادرات و تنوع مقاصد صادراتی بسیار مهم است. برای توسعه تجارت نیاز به توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل و لجستیک داریم از این رو باید سرمایه‌گذاری در این زمینه افزایش یابد و بخش خصوصی هم با نگاه بلندمدت باید وارد این حوزه شود.