تحلیل خبرگزاری موج از جایگاه و فرصتهای حزب جدید مرال آکشنر در ترکیه
ائی پارتی جایگزین آک پارتی میشود؟
معاون پیشین رئیس پارلمان ترکیه با تأسیس حزب جدیدی سعی به چالش کشیدن اردوغان را آغاز کرده و به نظر می رسد از محبوبیت نسبی نیز میان مخالفان رئیس جمهور برخوردار شده است.
به گزارش خبرنگار بین الملل خبرگزاری موج، ترکیه در ۲۵ اکتبر ۲۰۱۷ شاهد شکلگیری یک حزب سیاسی جدید بود؛ «ائی پارتی» (حزب خوب) توسط «مرال آکشنر» و نیز گروهی از دیگر نیروهای ملیگرای میانهرو بنیاد نهاده شد تا از یکسو در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۹ «رجب طیب اردوغان» را به چالش بکشد و از سوی دیگر گزینه جدیدتری را در برابر شهروندان ترکیه برای نجات دموکراسی در این کشور قرار دهد.
طبق اساسنامه نام دوم این حزب «حزب دموکرات مرکز» است و گرایش اصلی آن «میانهروی سیاسی» دانسته شده است. در کنار این مفاهیم، محافظهکاری، ملیگرایی و طرفداری از اصول موردحمایت «آتاتورک» و نیز اروپاگرایی مورد تأکید قرارگرفته است.
اصولاً ائی پارتی نتیجه به وجود آمدن شکاف در حزب حرکت ملی ترکیه به رهبری «دولت باغچه لی» است. حمایتهای شدید باغچه لی از اردوغان پس از کودتای ناکام ۱۵ ژوئیه ۲۰۱۵ باعث شد میان اعضای این حزب دودستگی به وجود بیاید که در هنگام برگزاری همهپرسی اصلاح قانون اساسی به اوج رسید. آکشنر و مخالفان ائتلاف با اردوغان از حرکت ملی اخراج شدند و مسیر جدیدی را در پیش گرفتند.
آکشنر که سابقه ۱۵ سال نمایندگی مجلس کبیر ترکیه را در کارنامه دارد همچنین در دولت نجم الدین اربکان یک سال وزیر کشور بوده و از سال ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۷ نیز معاونت رئیس پارلمان را برعهده داشته است. نظرسنجیهای انجامشده پس از تأسیس ائی پارتی نیز نشان از آن دارد که این حزب سپهر سیاسی ترکیه را تحتالشعاع خود قرار داده است؛ با ورود ائی پارتی به عرصه رقابتها این حزب در نظرسنجیها بخش قابلتوجهی از رأی حزب حرکت ملی و بخشی از رأی عدالت و توسعه را به خود اختصاص داده است.
در نظرسنجی موسسه آبجکتیف ائی پارتی ۲۰ درصد آرا را به خود اختصاص داد در حالیکه عدالت و توسعه تنها ۳۹ درصد رأی دارد. همچنین در بیشتر دیگر نظرسنجی ها، این حزب ۱۰ درصد آرا را برای انتخابات پارلمانی در اختیار دارد. از سوی دیگر و در نظرسنجیهای ریاست جمهوری آکشنر نزدیک به ۳۵ درصد از آرا متعلق به این حزب است و نزدیک به ۱۰ درصد از اردوغان عقب است.
به نظر میرسد در صورتیکه حزب جمهوریخواه خلق نیز از کاندیداتوری آکشنر حمایت کند و اپوزیسیون سراسری مخالفان اردوغان که در جریان همهپرسی ۴۹ درصد رأی آورد میتواند رئیسجمهور را که فعلاً در اوج محبوبیت نیست دچار مشکل سازد.
همه تلاش چنین اپوزیسیونی کشاندن رقابت با اردوغان به دور دوم خواهد بود اگر انتخابات به دور دوم کشیده شود، از یکسو اندک رأی کاندیداهای حاشیه نیز بین دوگانه اردوغان و آکشنر تقسیم خواهد شد و از سوی دیگر احتمال مشارکت گروههای ناامید در انتخابات علیه اردوغان بیشتر میشود.
همچنین در صورت کشیده شدن انتخابات به دور دوم احتمال مشارکت بیشتر کُردها علیه اردوغان نیز وجود دارد و اگر حزب آکشنر بتواند در خصوص مسئله کُردی مشی دوستانهتری اتخاذ کند، شاید بتواند بخشی از رأی کُردها را نیز به خود اختصاص دهد.
بسیاری از تحلیلگران معتقدند حضور آکشنر در انتخابات که سابقه بیشتری در امور سیاسی دارد، الگوی موفقتری از کاندیداتوری «کمالالدین احسان اغلو» که در سال ۲۰۱۴ با ۱۵ میلیون رأی به دست آورد اما با اختلافی در حدود ۶ میلیون به اردوغان باخت، ارائه خواهد کرد.
امکان موفقیت ائی پارتی در انتخابات پارلمانی
همچنین میزان موفقیت ائی پارتی در انتخابات پارلمانی (که همزمان با انتخابات ریاست جمهوری برگزار میشود) از یکسو بستگی مستقیم به میزان هزینهای دارد که این حزب برای ثبتنام کاندیداهای بیشتر در حوزههای انتخابیه مختلف صرف خواهد کرد. برای مثال اگر تعداد کاندیداهای این حزب با حزب حاکم برابر نباشد و ائی پارتی نتواند از پس هزینههای تبلیغاتی برابر با عدالت و توسعه بربیاید، نباید انتظار تغییر شدید میزان کرسیهای هر حزب را داشته باشیم.
اما اگر تعداد کاندیداهای ائی پارتی زیادتر باشد میتوان انتظار داشت این حزب دست یکسوم از کرسیهای حرکت ملی را به خود اختصاص دهد و تعدادی از کرسیهای آک پارتی را نیز به چنگ آورد.
درواقع میتوان گفت اگر آینده ائی پارتی تا حدود زیادی به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری آینده بستگی دارد، پیروزی آکشنر در این انتخابات میتواند موج جدیدی را در سیاست ترکیه ایجاد کند و باعث شود حزب متبوع او در بلندمدت فراگیرتر شود، اما به نظر میرسد اگرچه دستیابی حزب حاکم به ۵۰ درصد کرسیها از اکنون تضمین شده نیست، اما عدالت و توسعه همچنان بزرگترین حزب ترکیه باقی خواهد ماند.
ارسال نظر