معمای اسکریپال؛ اوج تنش مسکو - لندن
ترور سرگئی اسکریپال، جاسوس روس در بریتانیا، رابطه روسیه، بریتانیا اروپا و ایالات متحده را با بحرانی مواجه کرده که از زمان پایان جنگ سرد تاکنون بیسابقه بوده است.
به گزارش خبرنگار بین الملل خبرگزاری موج، روز یکشنبه در ۴ مارس ۲۰۱۸م. سرگئی اسکریپال همراه دخترش یولیا در روی نیمکتی در یک مرکز خرید در شهر سالزبری در جنوب بریتانیا بیهوش شدند.
سرگئی اسکریپال، سرهنگ بازنشسته اطلاعات ارتش روسیه است. او در سال ۲۰۰۶ به جرم جاسوسی برای بریتانیا به ۱۳ سال زندان محکوم شد. او متهم بود که هویت تعدادی از ماموران مخفی روسیه در اروپا را به سازمان اطلاعات مخفی بریتانیا (ام آی ۶) داده است. سرهنگ اسکریپال برای آن اطلاعات ۱۰۰ هزار دلار - که از دهه ۱۹۹۰ میلادی به وی داده می شد - دریافت کرده بود.
نادیده گرفتن ضرب الاجل ترزا می توسط روسیه
ترزا می نخست وزیر بریتانیا در واکنش به این اقدام در روز سه شنبه 13 مارس بر این تاکید کرد که سم به کاربرده شده علیه اسکریپال و دخترش از نوع عوامل اعصابی است که در روسیه تولید می شود. بنابراین وی به روسیه فرصت داد تا در این مورد توضیحات خود را ارائه دهند وگرنه این موضوع را "اعمال زور غیرقانونی دولت روسیه علیه بریتانیا" تلقی خواهد کرد.
مسکو در واکنش به مهلت تعیین شده توضیحاتی درباره این مسئله نداد و بارها دست داشتن در حمله به سرگئی اسکریپال و دخترش را تکذیب کرد. در این راستا ترزا می نخست وزیر بریتانیا در چهارشنبه 14 مارس 23 دیپلمات روسیه را از این کشور اخراج کرد. وی بر این تاکید کرد که این افراد ماموران اطلاعاتی روسیه هستند که به نام دیپلمات در بریتانیا فعالیت می کنند.
کشیده شدن پای شورای امنیت به ماجرا
همزمان با این اقدام آن ها از طریق شورای امنیت ملل درصدد برگزاری جلسه اضطراری در مورد حمله به جاسوس سابق روس و دخترش شدند.
جاناتان الن، معاون سفیر بریتانیا در سازمان ملل، روسیه را به نقض تعهداتش براساس کنوانسیون منع سلاح های شیمیایی متهم کرد. در مقابل واسیلی نبنزیا، نماینده روسیه در سازمان ملل، نقش مسکو در آن حمله را رد کرد و خواستار ارائه "شواهد عینی" از سوی بریتانیا در حمایت از این ادعا شد.
روسیه همچنان دست داشتن در حمله به آقای اسکریپال و دخترش را رد میکند و اخراج دیپلماتهایش را "خصمانه، غیرقابل توجیه و تنگنظرانه" خوانده است. سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه در 15 مارس در واکنش به اخراج 23 دیپلمات روس از بریتانیا گفت:به زودی دیپلمات های بریتانیایی را از کشور اخراج خواهد کرد.
یکی از مهم ترین اقدام کشورهای اروپایی در این قضیه امضا بیانیه 29 عضو ناتو علیه روسیه در مورد سو قصد به سرگئی اسکریپال است. در بیانیهای به امضای همه ۲۹ عضو ناتو که روز چهارشنبه (۲۳ اسفند / ۱۴ مارس) منتشر شده، از جمله آمده است که این "حمله" به طور مشخص" همه معاهدههای جهانی را نقض کرده است.".
نیکلای کوالیف رئیس پیشین سرویس امنیت فدرال روسیه گفت: نیروهای اطلاعاتی بریتانیا در مسموم کردن سرگئی اسکریپال دست داشته اند. اقدام به قتل جاسوس سابق روس کاملا به ضرر روسیه و به سود لندن و واشنگتن و به صورت غیر مستقیم اوکراین است. احتمال دست داشتن نیروهای اطلاعاتی روسیه در مسموم کردن اسکریپال دیوانگی است زیرا اقدام به انتقام پس از 14 سال آن هم در آستانه انتخابات عاقلانه نیست.
در این راستا ایالات متحده آمریکا علاوه بر اخراج دیپلماتهای روس، دستور به بستن کنسولگری روسیه در سیاتل را هم داده بود. علاوه بر آمریکا و بریتانیا، چندین کشور دیگر نیز به واسطه نقش ادعایی روسیه در ماجرای سرگئی اسکریپال، دیپلماتهای این کشور را اخراج کردهاند. روسیه به تلافی اخراج دیپلماتهایش از آمریکا، ۶۰ دیپلمات آمریکایی را اخراج کرده و دستور تعطیلی کنسولگری آمریکا در سن پترزبورگ را داده است.
اوج جنگ لفظی
بوریس جانسون وزیر امور خارجه بریتانیا در اظهاراتی بر این تاکید کرد: " دعوای ما با دولت پوتین و تصمیم اوست و ما معتقدیم که احتمال قوی وجود دارد که کاربرد ماده سمی مربوط به تسلیحات شیمیایی در خیابان های بریتانیا تصمیم شخصی او بوده باشد."
سخنگوی دفتر رئیس جمهوری روسیه اظهارات وزیر خارجه بریتانیا را مورد انتقاد شدید قرار داده و آن را "تکاندهنده" توصیف کرده است. او گفته است که ارتباط دادن رئیس جمهوری روسیه به حمله شیمیایی روز ٤ مارس "نقض فاحش و غیرقابل بخشش تمامی اصول و موازین نزاکت دیپلماتیک است."
مقامات کرملین همچنین با اشاره به اینکه «پورتون داون» (تأسیساتی که انگلیس از آن برای تحقیقات درباره سلاحهای شیمیایی استفاده میکند) در فاصله کمتر از ۱۳ کیلومتری سالزبری قرار دارد، یکی از سناریوهای احتمالی را دست داشتن دولت انگلیس در ترور اسکریپال دانستهاند. واشینگتن در شرایط کنونی از هر بهانهای برای تشدید فشارها علیه مسکو استفاده میکند، به خصوص اگر این فشار از جانب اروپا به روسیه وارد شود، چراکه از دیدگاه آمریکاییها، اروپا خط مقدم «جنگ ترکیبی» ادامهدار علیه روسیه است.
تهدیدی که غربیها ادعا میکنند از جانب روسیه متوجه آنهاست، تا امروز به عنوان بهانهای برای گسترش ناتو و تلاشهای سیاسی، اقتصادی و نظامی در راستای ترویج روسیههراسی به کار گرفته شده است. همچنین آمریکا از افزایش احتمالی تحریمها توسط انگلیس علیه روسیه نیز استقبال میکند.
اکنون مساله مسمومیت شیمیایی اسکریپال عملا به چالش جدیدی بین روسیه و غرب تبدیل شده است. و لندن ناخرسندی خود را از رفتار روسیه اعلام کرده و مدعی شده که با توجه به اینکه روسیه همچنان در صدد بی ثبات کردن کشورهای اروپایی از جمله اوکراین است، روابط لندن با مسکو نمی تواند به روال عادی بازگردد. ولی مساله دیگری که لندن با جدیت دنبال می کند، تحریم بازی های جام جهانی فوتبال 2018 در روسیه است.
اما برخی از دولت های اروپایی رفتار محتاطانه ای را در قبال روسیه در پیش گرفته اند که دلیل اصلی آن این است که آن ها به شدت در زمینه واردات گاز به روسیه وابسته هستند.
برخی رسانه ها این وابستگی را تا 35 درصد مصرف اروپا هم ارزیابی می کنند. اروپا در چند سال گذشته متنوع سازی منابع انرژی خود را دنبال کرد. تارنمای تحلیلی Globe and Mail در گزارشی نسبت به احتمال اقدام تلافی جویانه مسکو در مقابل فشارهای غرب هشدار داد و افزود: تهدید روسیه ممکن است بر عرضه گاز این کشور به اروپا تاثیرگذار باشد و بازار انرژی اروپا را به خطر بیندازد.
ارسال نظر