به گزارش خبرگزاری موج، بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران در گفت‌وگو با شبکه پرس تی‌وی درباره اظهارات حسن روحانی، رئیس جمهور کشورمان مبنی بر کاهش تعهدات برجامی ایران گفت: ما طی یک بازه زمانی ۶۰ روزه، برخی از تعهدات خود در برجام را به حالت تعلیق درمی‌آوریم و این فرصت را به کشورهای اروپایی می‌دهیم تا به تعهدات خود برگردند. در واقع، از این طریق سعی داریم تا علاوه بر رفع تحریم‌ها، به ثمرات برجام که تاکنون محقق نشده است، دست یابیم.

وی در خصوص اقدام اتحادیه اروپا مبنی بر رد مهلت ۶۰ روزه ایران گفت: ایران حداقل یک سال صبر کرد تا ببیند کشورهای اروپایی چه واکنشی را در قبال خروج آمریکا از برجام در دستور کار قرار می‌دهند. آنها در این مدت، وعده‌های زیادی دادند اما در عمل و در خصوص مواردی همچون سازوکار مالی SPV و یا اینستکس عزم جدی از طرف اروپایی‌ها مشاهده نشد. آنچه که ما به دنبال آن هستیم، چیزی جز برداشته شدن تحریم‌ها نیست و متأسفانه در طی این مدت، اقدامی جدی از سوی غربی‌ها در این زمینه انجام نگرفت.

کمالوندی افزود: از این رو، فکر می‌کنیم که اکنون زمان آن رسیده تا اروپایی‌ها اقدامی انجام دهند که نشان دهند خواهان تغییر این وضعیت هستند و این پنجره‌ای است که در برابر اروپایی‌ها قرار گرفته و نباید آن را یک ضرب‌الاجل تعبیر کرد. ما به طور داوطلبانه به تعهدات خود در برجام پایبند بوده‌ایم اما آنها به تعهدات خود عمل نکرده‌اند. درواقع، ما برای مدت زمان ۶۰ روز اقداماتی را که کشورهایی اروپایی در این زمینه انجام خواهند داد، مورد ارزیابی قرار می‌دهیم و در آن زمان تصمیم خواهیم گرفت که آیا به پایبندی داوطلبانه خود به برخی از تعهدات ادامه دهیم یا خیر.

باید میان توانایی و تمایل اروپایی‌ها، تمایز قائل شویم

سخنگوی سازمان انرژی اتمی در ادامه اقدامات اروپایی‌ها برای حفظ برجام از قبیل راه اندازی اینستکس را ناکافی و فاقد کارایی دانست و گفت: ما باید میان توانایی و تمایل اروپایی‌ها، تمایز قائل شویم. فکر می‌کنم که آنها تمایل دارند کارهایی را انجام دهند اما قادر به انجام آن نیستند. از این جهت، زمان بیشتری به آنها داده‌ایم تا مشخص شود که آیا می‌توانند راهی را برای حل این مساله پیدا کنند یا خیر. در واقع، بیش از یک سال است که منتظریم اقدامی جدی را از سوی اروپایی‌ها به منظور باز کردن راه‌هایی پیش روی تجارت ایران در زمینه‌هایی همچون فروش نفت، خرید و فروش کالا و روابط بانکی ببینیم. سازوکارهای اینستکس و SPV نشان دادند که اروپایی‌ها با توجه به توان‌شان کارهایی را انجام دادند و به همین دلیل نیز ما این مکانیسم‌ها را پذیرفتیم تا ببینیم که آیا می‌توانند راهی را برای تجارت عادی میان ایران و دیگر کشورها باز کند یا خیر.

وی تاکید کرد که اما حداقل تا به امروز این دو سازوکار عملی نشدند و دیگر نمی‌توان منتظر ماند. اگر اروپایی‌ها می‌خواهند کاری انجام دهند، بهتر است قبل از دیر شدن دست به کار شوند.

ایران قطعاً اقدامات جدی را برای احقاق حق ملت خود انجام می دهد

بهروز کمالوندی خاطر نشان کرد: اگر اتحادیه اروپا، این مساله را به شورای امنیت ببرد، در واقع این معاهده از بین خواهد رفت و فکر نمی‌کنم که دیگر این معاهده پا برجا بماند. جمهوری اسلامی ایران قطعاً اقدامات جدی و محکمی را برای احقاق حق ملت خود انجام خواهد داد و هر واکنشی محتمل است. این واکنش ممکن است خروج از برجام و یا هر چیز دیگری باشد. بنابراین، این مساله باید میان سران کشورهای عضو حل شود.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این سوال که چه زمانی طول خواهد کشید تا ایران به میزان غنی سازی خود در زمان پیش از برجام برسد، تصریح کرد:  صالحی چند روز پیش اعلام کرد که بیشتر از چهار روز طول نخواهد کشید تا بتوانیم میزان غنی‌ سازی اورانیوم خود را از ۳.۶۷ درصد تعیین شده در برجام به ۲۰ درصد یا هر میزان که مد نظر داریم، برسانیم. اگر بعد از این ۶۰ روز اروپایی‌ها گام‌هایی را برای برداشته شدن تحریم‌ها برندارند، ما میزان غنی سازی را به بالاتر از ۳.۶ درصد خواهیم رساند و درباره آینده رآکتور آب سنگین خنداب نیز تصمیم خواهیم گرفت و ممکن است مدرن‌سازی را در دستور کار قرار دهیم. همه این‌ها به اروپایی‌ها بستگی دارد و باید منتظر بمانیم که نقش خود را در این زمینه چگونه ایفا خواهند کرد.

وی در پاسخ به سوالی درباره دلیل اقدام آمریکا برای وضع تحریم‌های جدید علیه فلزات صنعتی ایران از قبیل آهن، آلومینیوم و مس پس از اعلام تعلیق برخی از تعهدات برجامی ایران گفت: ما باید حداقل در این مورد، آمریکا را از اروپا جدا کنیم. آمریکایی‌ها تمامی تلاش خود را برای اعمال فشار بیشتر بر ایران به کار بسته‌اند و به همین دلیل است که شاهد چنین اقداماتی از سوی آنها هستیم. اما این فشار بر مردم ایران وارد می‌شود که اقدامی غیرانسانی است. در حقیقت، فردی را در میان مردم عادی و یا نخبگان جهان پیدا نخواهید کرد که سیاست‌های آمریکایی را سیاست‌های منطقی بداند. ما میان رویکردهای آمریکا با رویکردهای اروپا تفاوت قائلیم و معتقدیم که خود اروپایی‌ها نیز با سیاست‌های آمریکا موافق نیستند.

این مقام ایرانی ادامه داد: اروپایی‌ها بارها مواضع خودشان را نسبت به آمریکا پس از خروج این کشور از برجام اعلام و عنوان کرده‌اند که این اقدامات آمریکا، سودی برای هیچ‌کس ندارد و این اقتصاد و سیاست جهانی هستند که متضرر می‌شوند و بر تمامی کشورهای جهان تأثیر می‌گذارد. شاهدیم که نه تنها کشورهای اروپایی، بلکه دیگر کشورهای جهان نیز نگاه خودشان را نسبت به آمریکا تغییر داده‌اند و به اعتقاد من، طولی نخواهد کشید که جبهه‌ای متحد علیه آمریکا در جهان شکل خواهد گرفت.

کمالوندی با اشاره به سیاست‌های عادلانه و همکاری نزدیکی که کشورهای چین و روسیه با ایران در زمینه‌های مختلف در پیش گرفته‌اند، بیان کرد: چین و روسیه هر کدام به نوبه خود به تعهداتشان پایبند بودند. درخصوص کشور چین باید بگویم که آنها تحت شدیدترین فشارها از سوی آمریکا هستند که علی‌رغم تمامی این فشارها، حداکثر تلاش خود را برای پایبندی به تعهدات خود درباره مسائل مربوط به پروژه هسته‌ای به کار بسته‌اند. با این حال، چینی‌ها بخشی از سیستم بانکی بین‌المللی هستند که کار را برای آنها برای تجارت با ایران سخت می‌کند، اما با وجود تلاش چینی‌ها، راه‌های جایگزین دیگری همانند استفاده از ارز جایگزین همانند یوان می‌تواند مفید واقع شود.

وی در خصوص برخی انتقادها از تأخیر یک ساله دولت در واکنش به اقدام ترامپ در خروج از برجام گفت: اگرچه ممکن است برخی از منتقدان بگویند که این اقدامات اندکی دیر اتخاذ شده اما حداقل این موضوع را ثابت کرد که ایران در این زمینه به اندازه کافی صبوری به خرج داد تا اقدامی را که می‌توانست شرایط را بدتر کند و یا این معاهده را از بین ببرد، انجام نداده باشد. مزیت اتخاذ چنین واکنشی در این بازه از زمان این است که ما توانستیم نظر همه را در کشور در خصوص این اقدام جلب کنیم و کسی نیست که معتقد باشد چنین اقدامی نمی‌بایست انجام می‌شد و این یعنی وحدت در کشور.

سخنگوی سازمان انرژی اتمی در پاسخ به این سوال که در صورت عدم موفقیت اروپا در متقاعد کردن ایران در این بازه زمانی دو ماهه، چه سرنوشتی در انتظار برجام خواهد بود، اظهار داشت: ابتدا باید به آینده امیدوار بود و معتقدم که کشورهای اروپایی منطقی‌تر از آمریکا هستند و اگرچه ممکن است از سوی آمریکا، فشارهایی به آنها تحمیل شود اما آنها با واقعیت‌ها زندگی می‌کنند و می‌دانند که ما در منطقه‌ای هستیم که بسیار بی‌ثبات است.

وی افزود: همان‌طور که پیش‌تر نیز اشاره کردم ما در گام بعدی برخی دیگر از تعهدات خود را تعلیق می‌کنیم اما امیدواریم که اروپایی‌ها به راهکارهایی برای بهتر کردن شرایط برای ایران و همچنین برداشتن فشار تحریم‌ها دست یابند تا از این طریق، تعادلی میان تعهدات و حقوق ایران ایجاد شود، چرا که ایران علاوه بر تعهدات، از حقوقی نیز برخوردار است که می‌بایست محقق شوند.