، مذاکرات احیای برجام پس از ناتمام ماندن دولت پیشین به دولت سیزدهم محول شد و امروز «حسین امیرعبداللهیان» وزیر امور خارجه کشورمان در جلسه غیرعلنی مجلس از آغاز دور جدید مذاکرات در هفته جاری خبر داده است.

در دو ماه گذشته، پس از روی کار آمدن «سید ابراهیم رئیسی» جریانات سیاسی همسو با دولت پیشین رو به انتقاد از به تعویق افتادن مذاکرات و در نتیجه عقب افتادن لغو تحریم‌ها آورده و با هشدار نسبت به نتایج این اتفاق و تأثیر آن بر زندگی مردم، خواستار بازگشت هر چه سریع‌تر دولت به مذاکرات شده بودند.

این انتقادات در حالی انجام شده که اولا دولت «جو بایدن» تا حدود چهار ماه پس از روی کار آمدن، با وجود بازگشت به معاهده «پاریس» و برخی توافق‌های دیگر، سخنی درباره برجام و بازگشت به این توافق نگفت و همین مسئله موجب بهت و سردرگمی اصلاح‌طلبان که رأی آوردن بایدن را به منزله احیای برجام می‌دانستند شد.

دوما دولت «تدبیر و امید» در دوران هشت سال مسئولیت و با وجود وعده‌های فراوان و امضای برجام در سال ۹۴ نتوانست تحریم‌ها را لغو کند و در نهایت با خروج ایالات متحده در دوران ریاست جمهوری «دونالد ترامپ» از برجام و در پیش گرفتن سیاست «فشار حداکثری» از سوی وی علیه ایران، تحریم‌ها تشدید شد.

در نهایت نیز با وجود شش دور مذاکرات احیای برجام در دولت بایدن و ماه‌های پایانی دولت روحانی، این مذاکرات ناکام مانده و تیم مذاکره‌کننده ظریف موفق به رسیدن به توافق برای بازگشت طرفین به برجام نشد.

از طرف دیگر با توجه به تغییر دولت و اعضای تیم مذاکره‌کننده کشور و لزوم انتقال اطلاعات مذاکرات به تیم جدید، که فرآیندی زمان‌بر است، این وقفه زمانی در از سر گیری دور جدید مذاکرات امری طبیعی به نظر می‌رسد.

«حسن عابدینی» کارشناس مسائل بین‌الملل معتقد است «بعد از تغییر دولت‌ها تیم جدید باید پرونده را کامل مطالعه کرده و درباره آن تصمیم بگیرند. ما شاهد بودیم که بعد از روی کار آمدن دولت جو بایدن طرف آمریکایی سه ماه  هیچ صحبتی درباره پرونده هسته‌ای نداشت و این  به منزله ی تعلل نیست بلکه به معنای بررسی پرونده است، تا تیم جدید با در جریان کامل روند مذاکرات قرار گرفته و سپس پای میز مذاکره حاضر شود».

«حشمت‌الله فلاحت‌پیشه» نماینده مجلس دهم نیز همین اعتقاد را دارد و می‌گوید «با تغییر دولت طبیعی است که در دیپلماسی، تغییراتی ایجاد شود و همین موضوع باعث به تعویق افتادن ادامه مذاکرات شده است».

بنابراین متوقف شدن موقت روند مذاکرات نه از سر بی‌توجهی به مذاکره و بی‌اهمیتی لغو تحریم‌ها برای دولت، بلکه برای بررسی پرونده برای حضور بهتر پای میز مذاکرات است زیرا مذاکره‌کننده باید بر روند گذشته مسلط باشد و عدم‌تسط وی ممکن است به ضرر کشور تمام شود.

«حمیدرضا غلامزاده نطنزی» کارشناس مسائل بین‌الملل معتقد است «مذاکرات سیاسی نیاز به پختگی در تیم مذاکره‌کننده دارد تا بتوانند جلوی آسیب‌های احتمالی را گرفته و حداکثر امتیاز را دریافت کنند تا مذاکره سودمند باشد».

نکته مهم‌تر آنکه نشستن پای میز مذاکره را نمی‌توان به منزله رسیدن قطعی به توافق و لغو تحریم‌ها و گشایش اقتصادی دانست چه بسا در سال ۹۴ و در همان ابتدای امضای برجام نیز طرفین غربی با وجود چراغ سبز نشان دادن و حضور برخی شرکت‌ها در کشور برای عقد قرارداد، از تعهدات خود عقب‌نشینی کرده و در عمل تحریم‌ها لغو نشد.

با توجه به تجربه هشت ساله، مذاکره ابزاری برای رسیدن به وضعیت اقتصادی بهتر است و نباید مانند دوره پیشین تبدیل به هدف شود. اگر امکان استفاده از این ابزار برای لغو تحریم‌ها وجود داشته باشد، استفاده از آن به سود کشور است اما باید توجه داشت که باید در کنار آن برای جلوگیری از تکرار اتفاقات قبلی، ابزارهای دیگر همچون ارتباط با کشورهای همسایه و قدرت‌های شرقی و مذاکره برای توافق‌های اقتصادی با این کشورها تلاش کرد تا در صورت ناکامی مذاکرات هسته‌ای دست کشور خالی نباشد.