به گزارش خبرنگار خبرگزاری موج، هـر حـکـومـت و دولتى براى حفظ استقلال ، امنیت و تمامیت ارضى خود نیاز به نیروى مسلح قـوى ، مـقـتـدر و سـازمـان یـافـته دارد. جمهورى اسلامى ایران نیز پس از استقرار، براى تـداوم خـود و دفـع تهدیدات داخلى و خارجى ، نیروهاى مسلحى را فراهم نموده است که از جمله آنها، ستاد فرماندهى کل قوا، ارتش جمهورى اسلامى ، سپاه پاسداران انقلاب اسلامى ، نیروى انتظامى و وزارت دفاع و پشتیبانى نیروهاى مسلح مى باشند.

در واقع جـوامـع انسانى براى حفظ حکومت ، استقلال و تمامیت ارضى و تاءمین امنیت خود ناگزیر از فـراهم نمودن نیروى نظامى هستند. استقلال و امنیت هر کشور و دولت اعم از داخلى و خارجى نیز در پرتو قدرت و توان نظامى تاءمین مى گردد. مقابله با مهاجمان خارجى یا کسانى کـه در داخـل کـشـور بـا نـقـض قـوانـیـن ، امـنـیـت اجـتـمـاعـى را مـخـتـل مـى کـنند، جز با توان نظامى حل نمى شود. از این رو کشورهاى مختلف بدین منظور تشکیل و سازماندهى نیروهاى مسلح خود را در راستاى دفع خطرهاى خارجى و داخلى طراحى مـى کـنـنـد و بـا تـشـکـیـل سـازمـانها و نهادهاى نظامى خاص ، افراد کارآمد و توانا را به استخدام در مى آورند.

شکل گیری ارتش در نظام جمهوری اسلامی ایران

در نـظـام جـمـهورى اسلامى ایران ، موضوع نیروهاى مسلح از نظر اعتقادى نیز مورد توجه قـرار گـرفـتـه است ؛ زیرا مبناى حکومت ایران ، اعتقادات اسلامى است و یکى از تفاوتهاى اسـاسـى حـکـومـت اسلامى با سایر نظامهاى سیاسى ، امور نظامى آن است .

دیدگاه اسلام نـسـبت به دفاع و جهاد، زیربناى ساختار نیروهاى مسلح جمهورى اسلامى ایران است . بر اسـاس عقاید اسلام ، امور نظامى منحصر به ارگان و یا افراد خاصى نیست ، بلکه عموم مـردم وظیفه دارند براى حفظ و حراست از اسلام و مرزهاى حکومت اسلامى بکوشند. در حالى کـه در غـالب کـشـورهـا ایـن امر به عنوان شغل براى گروهى از مردم یا با دیدى آرمانى تـر، بـه عـنـوان یـک امـر مـلى و با انگیزه میهن پرستى و وطن دوستى تلقى مى شود، در اسلام از منظرى بالاتر و والاتر به عنوان یک وظیفه الهى محسوب مى گردد.

قـرآن مـجـیـد، ارزش والاى ((جهاد)) در راه خدا را در آیات فراوانى بیان نموده است که به یک مورد آن اشاره مى شود:

وَفَضَّلَ اللّهُ الُمجَاهِدِینَ عَلَى القَاعِدِینَ اءجْرا عَظِیما. (نساء: 95)

و خداوند، مجاهدان را بر نشستگان ، با پاداش عظیمى برترى بخشیده است .

پس از صدور پیام تاریخ­‌ساز امام(ره)، ارتشیان در عمل ثابت کردند که شایستگی حمایت و پشتیبانی امام امت(ره) را داشته و دارند و در این رهگذر با خلق حماسه­‌های عظیم و  به یادماندنی در سال­‌های پیروزی انقلاب اسلامی و پس از آن اوراق زرینی بر دفتر تاریخ سراسر حماسه­ قیام ملت ایران افزودند.

انقلاب اسلامی ایران از همان آغاز همواره در معرض توطئه­‌ها و شرارت­‌های استکبار جهانی و صهیونیسم بین­‌الملل قرار داشته است و استعمارگران با طراحی و ایجاد آشوب­‌های محلی و درگیری­‌های قومی و ملی تلاش گسترده­‌ای را در جهت ضربه­ زدن به پیکره­ نوپای انقلاب آغاز کردند و به همین انگیزه شروع به تحریک گروهک­‌های خود فروخته­ غرب باور و شرق­‌گرا کردند و آنان را در طلب رؤیای خیالی تجزیه­ ایران به بهانه­‌های واهی مسلح کردند و به سوی مناطق گوناگون کشور اسلامی گسیل داشتند، تا شاید از این رهگذر مانعی در برابر حرکت رو به رشد انقلاب اسلامی ایجاد کنند.

کردستان از جمله مناطقی بود که مدتی عرصه­ی تاخت و تاز عمال شرق و غرب بود و توطئه­‌های فراوانی توسط گروهک­‌های فاسد و الحادی در این منطقه شکل گرفت.

ارتش مردمی اسلامی که پشتیبانی همه­‌جانبه و تأیید رهبر عظیم الشأن انقلاب و ملت ایران را همراه داشت، آثار وجودی خود را به نمایش گذاشت و نقش انکارناپذیر خویش را در عقیم کردن این توطئه­‌ها به اثبات رسانید. پس از صدور فرمان حضرت امام(ره) مبنی بر اعزام ارتش به کردستان و دفاع از حریم مقدس اسلام، ارتشیان پاکباخته و شیفته انقلاب، مشتاقانه به ستیز با مزدوران و وابستگان به شرق و غرب پرداختند و در این راه مقدس، چه بسیار افسران، درجه­داران و سربازان دلاور جان خود را به اسلام و انقلاب تقدیم کردند؛ و بدین ترتیب در تناوری نهال جوان انقلاب نقش مهم و حیاتی خود را ایفا کردند.

هنوز ۲۲ ماه از پیروزی انقلاب اسلامی ایران نگذشته بود که دشمنان انقلاب که از یک سو به شدت از پیروزی انقلاب ضربه خورده و از سوی دیگر در ایجاد اختلافات داخلی برای نابودی انقلاب اسلامی درمانده بودند، ناجوانمردانه جنگ گسترده­‌ای را به کشور تحمیل کردند. عامل مهمی که دولتمردان رژیم بعثی عراق را در تجاوز به خاک ایران تشویق و ترغیب می­‌کرد، تجزیه و تحلیل­‌های ناشیانه­‌ای بود که دستگاه‌های اطلاعاتی غرب از اوضاع داخلی ایران ارائه می­‌دادند. این تحلیل­‌ها از عدم ثبات در ارتش به دلیل نابسامانی­‌های موجود داخلی، تزلزل فرماندهی، عدم تثبیت انضباط، کاهش مدت سربازی از دو سال به یکسال، تعویض پی در پی فرماندهان و ... نشأت می­‌گرفت.

غیور مردان ارتش مسئولیت خطیر حراست و پاسداری از کیان مقدس جمهوری اسلامی ایران را مشتاقانه پذیرا شدند و مردانه برای ادای این وظیفه سنگین قیام کردند و طی هشت سال نبرد مقدس دوشادوش برداران سپاه و خیل عظیم جان برکفان بسیج موفق به دفع تجاوز و سرکوب متجاوز شدند و در این راه پر فراز و نشیب، شهدای گرانقدری را به اسلام تقدیم کردند.

ارتش در هشت سال دفاع مقدس

پیروزی­‌های درخشان تاریخ هشت سال دفاع مقدس خود شاهد صادقی بر این مدعاست. پیروزی­‌هایی که با عملیات خوارزم (میمک) که منجر به باز پس­ گیری ارتفاعات میمک و کنترل محورهای نظامی مهمی گردید آغاز شد، با طراحی و اجرای عملیات ثامن­‌الائمه(ع) که منجر به باز پس گیری تمامی مناطق اشغالی آبادان(کوی­ ذوالفقاری، فیاضیه، ایستگاه هفت، دارخوین و میدان تیرآبادان) و سرآغازی برای عملیات­‌های درخشان آینده شد و به دنبال آن عملیات طریق­‌القدس(آزادسازی بستان)، عملیات فتح­‌المبین (آزادسازی مناطقی در منطقه­ عمومی دزفول) و سرانجام عملیات بیت­‌المقدس که با انجام آن در سه مرحله شهرهای خرمشهر، هویزه و پادگان حمید از لوث وجود دشمنان پاکسازی شد.

نیروهای چهار گانه ارتش جمهوری اسلامی ایران، در طول هشت سال دفاع مقدس آنچه در توان داشتند برای دفع تجاوز و کسب پیروزی و افتخار انجام دادند. نیروی زمینی محوری از ابتدای جنگ تحمیلی تا پایان آن به طور مستمر در کسب پیروزی‌های پرافتخار و ثبت عملیات‌های غرورآفرین نقش محوری و مؤثری داشت. رزم بی­‌امان نیروی هوایی و پدافند هوایی ارتش، خسارات و تلفات عمده­‌ای بر متجاوزان وارد آورد و در تغییر مسیر اولیه­ نبرد به سود جمهوری اسلامی ایران نقش بسزایی داشت. همچنین نیروی دریایی راهبردی نیز با حضوری چشمگیر و دلیرانه، در همان ماه‌های نخست جنگ تحمیلی نیروی دریایی دشمن را نابود و اجازه هیچ­گونه عملیاتی را در آب­های نیلگون خلیج فارس به متجاوزان نداد. نیروهای چهار گانه ارتش در طول جنگ تحمیلی نشان دادند که نیروهای کارآمد، پرافتخار و پرقدرت هستند و آمادگی انجام هر مأموریتی را دارند. شاهد و گواه این ادعا آخرین پیام امام راحل(ره) به ارتش است.

نقش ارتش در پیروزی انقلاب و خدمات و مجاهدت­‌های ارتش، در دهه اول انقلاب را امام راحل(ره) که دقیقا فعالیت ارگان­‌های کشور و انقلاب را به­ ویژه در دوران هشت سال دفاع مقدس زیر نظر داشتند و از ارزیابی عملکرد و نحوه کارایی ارتش نیز غافل نبودند، در اواخر عمر با برکت خویش، یعنی ۴۷ روز قبل از ارتحال، در آخرین پیام به ملت ایران به منظور تجلیل و تقدیر از ارتش در ۲۸ فروردین ۱۳۶۸ محبت‌شان را به عنوان یک رهبر الهی و تکلیف مدار بر ارتش تمام کرده و ضمن تبریک روز ارتش و مرور مجدد مجاهدت­‌های ارتش جمهوری اسلامی ایران در طول دهه اول انقلاب در یک پیام نسبتا طولانی، نظر شریف­‌شان را نسبت به ارتش و کارکنان آن اعلام فرمودند که در نوع خود بهترین و مؤثق‌ترین ارزیابی از عملکرد ارتش است و در واقع امام بزرگوار با این پیام، مدال افتخار رضایت خویش را بر سینه ارتش نصب نمودند.

نیروهاى مسلح در قانون اساسى

قـانـون اسـاسـى جـمـهـورى اسـلامـى ایران براى نیروهاى مسلح ، مبانى مشخصى را طرح ریزى کرده است که به مهم ترین آنها به اجمال اشاره مى شود.

پاسدارى از استقلال و تمامیت ارضى کشور

بـه اسـتـقـلال کـشـور بـایـد بـه عـنوان یک ضرورت اجتناب ناپذیر توجه نمود. حفظ و حـراسـت از حـدود و ثـغـور مـرزهـا، ضـامـن اسـتـقـلال کـشـور اسـت . اسـتـقـلال یـکـى از اهداف متعالى جمهورى اسلامى است 158 و دولت موظف است همه امکانات خـود را بـراى تـقـویـت بـنـیـه دفـاع مـلى و بـراى حـفـظ اسـتـقـلال و تـمـامـیـت ارضـى کـشـور... بـه کـار بـرد.

در مـقـابـل ، هـیـچ فـرد یـا گـروه یـا مـقـامـى حـق نـدارد بـه اسـتـقـلال و تـمـامـیـت ارضـى کـشـور خـدشـه اى وارد کـنـد.

بـنـابـرایـن ، اسـتـقـلال اصـل مـقـدسـى بـه شـمـار مى رود که براى حفظ آن ، بى هیچ مضایقه اى باید عمل کرد. قانون اساسى ، پاسدارى از استقلال و تمامیّت ارضى کشور را بر عهده ارتش قرار داده تا بر اساس ضوابط مقرّر انجام وظیفه نمایند.

پاسدارى از انقلاب و نظام جمهورى اسلامى ایران

انـقـلاب اسـلامـى ایـران از مـشـارکـت و مـبـارزه ایـثـارگـرانـه و هـمـه جـانـبـه مـردم شـکـل گـرفـت و حـرکـت کـرد و بـه ثمر نشست . یکى از زمینه هاى مشارکت مردم ، همکارى و هـمـیارى گروهها و اقشار مستعدّ و مؤمن به انقلاب بود که با تواناییها و امکانات محدود، قـبـل از پـیـروزى انـقـلاب ، خـود را براى جهادى که ممکن بود در پیش باشد، آماده کردند. بسیارى از آنها در مبارزات مسلحانه جریان انقلاب به شهادت رسیدند و بسیارى دیگر در پـیروزى انقلاب و استقرار نظام ، بیشترین مساعدتها را نمودند و بعد از پیروزى ، سپاه پـاسـداران انـقـلاب اسـلامـى را تـشـکـیـل دادنـد. قـانـون اساسى جمهورى اسلامى ایران ، ((نـگـهـبـانـى از انـقـلاب اسـلامـى و دسـتاوردهاى آن را به عهده این نهاد مردمى و انقلابى گذاشته است .))

مهم ترین دستاورد انقلاب اسلامى ، نظام مقدس جمهورى اسلامى است . بـنـابـرایـن دفاع از این نظام نیز بر عهده سپاه پاسداران مى باشد. دفاع از انقلاب و دستاوردهاى آن به طور مسلم محدود به دفاع از مرزها و دشمنان خارجى نیست ؛ بلکه دفاع از انقلاب هم در مرزها و در داخل و شامل تمام ابعاد نظامى ، امنیتى ، سیاسى ، فرهنگى و... است .

ممنوعیت عضویت بیگانگان در ارتش و نیروى انتظامى

نـیـروهـاى مـسـلح ، در مـقـام دفـاع از حـاکـمـیت ملى و استقلال و وحدت و تمامیّت ارضى ، در مـقـابـل بـیـگـانـگـان قـرار دارد. انـجـام وظیفه توسط این نیروها، بیش از آنکه انتخاب یک شـغـل بـاشـد، مـتـکى بر عشق و علاقه به آب و خاک و میهن و سرباختن در راه حفظ مقدسات کـشور است . بدین معنى که مردم یک کشور هم از نظر سابقه طولانى سکونت و هم از نظر وابستگیهاى آبا و اجدادى ، به سرزمین خود علاقه مند مى شوند و براى حفظ آن در صحنه هـاى نـبـرد و در دفـاع از اسـتـقلال و تمامیت ارضى کشور و دین و مذهب خود جان مى بازند. بـدون شک ، وابستگیهاى مذکور در وجود بیگانگان یافت نمى شود. علاوه بر آن ، حضور آنـان در نـیـروهـاى مـسـلح مـمکن است به نفع دشمن و به ضرر کشور باشد. به همین دلیل ، قانون اساسى ، عضویت بیگانگان در ارتش و نیروى انتظامى را ممنوع کرده و مى گوید:

هیچ فرد خارجى به عضویت در ارتش و نیروهاى انتظامى کشور پذیرفته نمى شود‌.

ممنوعیت استقرار پایگاه نظامى خارجى

در حـال حـاضـر هـر چـنـد بـه ظـاهـر دوره اسـتـعـمـار بـه سـر رسـیـده اسـت ، امـا اشـکـال جـدیـدى از سـلطـه جـایـگـزیـن آن شـده است که خطرش نه تنها دست کمى از خطر اسـتـعـمـار در گـذشته ندارد، بلکه بسیار خطرناک تر و شدیدتر از آن است . کشورهاى بـزرگ هـمیشه سعى مى کنند در کشورهاى دیگر براى گسترش سلطه سیاسى ، نظامى ، اقـتـصـادى ، فـرهـنـگـى ، امـنیتى و.... پایگاههاى نظامى داشته باشند. پایگاه نظامى یک کـشـور در کـشـور دیـگـر، جـزئى از حـاکـمـیـت نظامى آن در کشور مستقر بوده و در نتیجه ، تـجـاوز آشـکـار بـه حـاکـمـیـت مـلى کـشـور مذکور مى باشد. با توجه به سابقه حضور نـظـامـیـان آمـریـکـا در ایـران و مـوقعیت مهم جغرافیایى برجسته ایران در منطقه ، ممکن است درآیـنـده نـیـز کـشـورهـاى اسـتعمارگر و زورگو، خواستار داشتن پایگاه نظامى در ایران بـاشـنـد. از ایـن رو، تـدویـن کـنـنـدگـان و تصویب کنندگان قانون به آن توجه کرده و اسـتـقـرار هـر گـونـه پـایـگـاه نـظـامـى در کـشـور را مـمـنـوع سـاخـتـه انـد بـه هـمـیـن دلیل ، در قانون آمده است :

استقرار هر گونه پایگاه نظامى خارجى در کشور هر چند به عنوان استفاده هاى صلح آمیز ممنوع مى باشد.

استفاده از امکانات نیروهاى مسلح در زمان صلح

نـیـروهـاى مـسـلح بـه دلیـل اهـمـیـت امـور نـظامى ، داراى تجهیزات پیشرفته و توان فنى بـالایـى هـسـتـند. معمولاً در کشورهاى مختلف ، صنعت نظامى از پیشرفته ترین صنایع آن کشور مى باشد و بهترین متخصصین بویژه در زمینه هاى فنى و صنعتى را جذب مى کنند. در زمـان صـلح ایـن تـوان و اسـتعداد، قابل استفاده در امور غیر نظامى است . از این رو، با رعـایـت جـنـبـه هـاى مـنـطـقـى و حـفـظ تـوان و هـدف اصـلى از تـشـکـیـل نیروهاى نظامى که همانا آمادگى رزمى است ، مى توان از این توان در زمینه هاى تولیدى و عمرانى بهره جست و به همین دلیل قانون در این باره مى گوید:

دولت بـایـد در زمان صلح از افراد و تجهیزات فنى ارتش در کارهاى امدادى ، آموزشى ، تـولیـدى و جـهـاد سـازنـدگـى بـا رعـایـت کـامـل مـوازیـن عدل اسلامى استفاده کند، در حدّى که به آمادگى رزمى ارتش آسیبى وارد نیاید.

به هر ترتیب آثار پیام امام(ره) در ۲۶ فروردین ۵۸ و اعلام روز ارتش و همچنین آخرین پیام ایشان، هرگز به عملکرد ارتش در دهه اول انقلاب خلاصه نمی­شود، بلکه این پیام، سرآغازی برای رشد، پیشرفت و بالندگی ارتش در عرصه­‌های مختلف و به دست آوردن اقتدار و امنیت پایدار فعلی در سراسر مرزهای ایران اسلامی که با وجود تهدیدات سنگینی در فضای منطقه جمهوری اسلامی ایران در دهه‌های اخیر وجود داشته و همچنان ادامه دارد.

ارتش و نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، فعالیت­های سنگین­، فشرده و عمیق علمی، تکنیکی و نظامی را در حال انجام دارند تا پاسخگوی فضای تهدید آمیز امنیتی علیه جمهوری اسلامی ایران باشند. در یک جمله می­‌توان گفت، سازماندهی و آموزش نیروهای مستعد دفاع از تمامیت ارضی کشور و ابداع تاکتیک­‌های بومی متناسب با دفاع عامل و غیرعامل سرزمینی، مستقل از آموزش­‌ها، طراحی و ساخت تجهیزات و سلاح­‌های متناسب با رزم در شرایط ویژه که سناریوهای مختلف اقدامات و تجاوزات احتمالی دشمن در آنها لحاظ شده است و انجام رزمایش­‌های مکرر دوره­ای و موردی در عرصه­‌های سه­ گانه زمین، هوا و دریا، تصورات دشمنان برای تجاوز نظامی را غیر عملی جلوه داده است.

ارتش و نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران، با اقدامات جاری و فوق­‌العاده خود، تعادل قدرت را در منطقه به نفع ایران اسلامی برقرار کرده و حالت بازدارندگی را در برابر فضای تهدیدات اعمال نموده‌­اند. به همین لحاظ، کارشناسان نظامی جهان، ارتش و نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران را به عنوان مقتدرترین نیروی مسلح منطقه معرفی کرده­‌اند. بی­‌تردید، سربلندی و عزت ارتش و به تبع آن نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران از آثار، پیامدها و نتایج پیامی است که بیش از چهار دهه قبل آن مرد الهی برای تعیین روز ارتش در ۲۶ فروردین سال ۱۳۵۸ صادر فرمودند.

در پایان یاد و خاطره ۴۸ هزار شهید گلگون کفن ارتش جمهوری اسلامی ایران را گرامی داشته و امیداریم ادامه دهنده راه پرفروغ آنان باشیم.